مجله حکمت گیل شماره 149-150
به هر كه بخواهد حكمت مي بخشد و به هر كس كه حكمت بخشيده باشند بي شك خير بسيارش دادند و جز خردمندان كسي پند نمي گيرد. سوره بقره آيه 269
به نام خداوند جان و خرد
حكمت گيل
ماهنامه انجمن داروسازان گيلان
(نشريه علمي، پژوهشي و اجتماعي)
دوره جديد/ شماره 150-149
فروردين و ارديبهشت 1392
صاحب امتياز:
انجمن داروسازان گيلان
مدير مسئول:
دكتر غلامحسن مهدي زاده
سردبير:
دكتر محمدمصدق كمالي
اعضاي هيئت تحريريه:دكترها
منصور آزاد، محمد بركتي موحد، ژاله تحويلداري، رقيه حقي، مريم رمضاني صياد، مرجان شالچي، حميد قهرماني، جعفر عباسپور، ژيلا گيتي نژاد، عليرضا محجوب، احمد ميرسنبل
__________
اجراي كامپيوتري: نازلي تني
طرح روي جلد:
دكتر محمدمصدق كمالي
حبيب مهدي زاده
ليتوگرافي: همراهان
چاپ و صحافي: توكل
فهرست مطالب
* سرمقاله / سقوط آزاد (2) 3
* حكمت گيل: از هست ها تا بايدها 8
* « اداره » 10
* تشكيلات صنفي داروسازان گيلان 12
* روزي به ياد ماندني 16
* عدالت و بي عدالتي … 19
* داروخانه و نقش آن در حلقه درمان 23
* گپ و گفتي با خانم سينا 28
* گزيده اخبار حوزه دارو و سلامت 34
* نگاهي به قالب هاي شعر پارسي « قصيده و غزل » 51
* حفظ حرمت 54
* واژه هاي نوراني … 55
* مروري بر فارماكولوژي كاربردي 57
* نكاتي پيرامون خواب و بي خوابي 63
* گزارش موردي… «تشخيص واكنش شبه دي سولفيرام» 66
* فشارخون را جدي بگيريم! 69
* امساك مغز 84
* كيست هاي شايع دختران جوان 86
* در حاشيه اولين اجراي اركستر سمفونيك گيلان 90
* وقتي زندگي به گوشه اي پرتت مي كند … 93
* نقش استادان ابوعلي سينا در شهرت و ترقي او 96
* نامه ها و مكاتبات اداري 98
سايت انجمن داروسازان گيلان
نشاني انجمن داروسازان گيلان
رشت: انتهاي خيابان سعدي، نرسيده به ميدان گلسار، خانه داروساز، ص.پ 1778- 41635
تلفن:7220002- 7229132 فاكس: 7229131
سـرمقالـه
« سقوط آزاد (2) »
دكتر محمدمصدق كمالي
از سقوط آزاد نوشتم و اينكه ما هم اكنون در حال تجربۀ آن هستيم. كلّ اعضاي ارشد جامعۀ پزشكي را عرض مي كنم. آن هم از دو جنبه : هم مادّي و هم معنوي !
جنبه مادّي موضوع، براي همكاران ملموس تر است . چرا كه جز معدودي همكار كه به دلايلي از قبيل اشتهار، سابقۀ كاري بالا، موقعيت استراتژيك محل كار (و شايد هم دلايل ديگر!) وضعيت مادّي نسبتاً خوبي دارند، اكثريت قريب به اتفاق ما، خط فقر را به عينه تجربه مي كنيم!
اثبات موضوع هم هيچ نيازي به استدلال از نوع استقرايي و قياسي و تسلّط به علم منطق و رياضيات و كلنجـار رفتن با فرمـول ها و قوانين هندسـه و جبر
ندارد. كافي است چشممان را باز كنيم و نظاره كنيم خـيل عظيـم همكـاراني را كـه بعـد از تحـمّل سـال هـا مرارت تحصيـل و دود چـراغ خـوردن و صرف سرمايه هاي هنگفت مادّي، در عين شايستگي علمي، به مشاغلي روي آورده اند كه تصدّيشان هيچ نيازي به اين همه خون دل خوردن ندارد.
تأثير منفي چنين فرايندي در پيشرفت علمي و به تبع آن توسعۀ جامعه و سطح رفاه اجتماعي، خود مقوله اي است جدا و بحثي است بسيار مهمّ و مفصّل كه مجالي بيشتر مي طلبد و نگرشي عميق تر.
اثبات سقوط شأن و منزلت اجتماعي ما اعضاي ارشد جامعۀ پزشكي هم خيلي نيازمند توسّل به داده هاي آماري و محاسبۀ واريانس و انحراف معيار و اجراي آزمون چند دامنه اي «دانكن» و كشف تفاوت معني دار و مانند اين ها نيست و در حقيقت، عيان تر از آن است كه حاجتي به بيان باشد!
بنابراين، ابتدا بايد قبول كنيم كه اين سقوط، ناگـزيـر در حـال روي دادن است و در اين بـحثـي نيست.
حال، سه موضوع مطرح مي شود:
1- بررسي تأثيرات مخرّب درازمدت اين پديده بر نظام سلامت كشور.
2- ريشه يابي و واكاوي عوامل دخيل در آن.
3- اينكه راهكار چيست و چگونه مي توان سرعت اين سقوط را باتوجّه به پارامترهاي اجتماعي (و كمك گرفتن از قوانين نيوتن!) كاهش داد.
ناگفته پيداست كه هركدام از 3 مورد فوق، خود نياز به مداقّه، تأمّل و نظرات كارشناسي ويژه دارد و بايد جداگانه مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد. امّا همانگونه كه قبلاً هم به كرّات گفته ام، هدف اين نوشتارها فقط فتح باب و اشاره به سرفصل مطالب است. به اميد آن كه همكاران صاحب نظر و نكته سنج با ارسال ديدگاه هاي خود دست ما را بگيرند و موضوع را حلّاجي كنند تا شايد راهي براي برون رفت از اين عوامل محدود كنندۀ رشد و پيشرفت پيدا شود كه صد البتّه با كمال تأسّف بايد بگويم كه عليرغم فراخوان هاي شفاهي و كتبي و پيامكي متعدّد، تاكنون موردي از اظهار نظر مشاهده نشده است! خوب، ظاهراً همكاران حق هم دارند. چرا كه با اين همه گرفتاري شغلي و مشكلات زندگي ،
بيكار كه نيستند هم بنشينند و هم دست به قلم ببرند و هم مطلب بنويسند (سه كار همزمان) !
از اين حواشي! كه بگذريم، براي پيشگيري از اطالۀ كلام، فقط مختصري در مورد علل و عوامل احتمالي دخيل در پديدۀ مورد بحث (شماره2) توضيح مي دهم و بررسي موضوعات 1 و 3 را براي درج در سرمقالۀ آيندۀ حكمت، به عهدۀ همكاران فرهيخته ام وامي گذارم. ان شاء ا… طوري بشود كه مجبور باشيم انبوه مقالات پرمحتوايي را كه همكاران در ارتباط با مسائل صنفي مي نويسند، براي چاپ به عنوان سرمقاله، در نوبت قرار دهيم (آرزو بر جوانان! عيب نيست) !
امّا عوامل دخيل در سقوط آزاد مادّي و معنوي اعضاي جامعۀ پزشكي و از جمله ما داروسازان را مي توان به طور كلّي به دو گروه بيروني و دروني تقسيم كرد.
از عوامل بيروني، به طور خلاصه مي توان ركود اقتصادي و تورّم فزايندۀ موجود در كشور، پذيرش بي رويۀ دانشجو بدون در نظر گرفتن آيندۀ شغلي، افت فاحش سطح علمي دانشگاه ها، رنگ باختن فضايل اخلاقي در كل جامعه و به تبع آن اخلاق حرفه اي در ميان نيروهاي تحصيل كرده و … را بدون هيچ توضيحي نام برد.
امّا براي جستجوي عوامل دروني، بايد نگاهي به عملكرد خودمان بيندازيم!
اگر منِ نوعي به عنوان يك داروساز تحصيل كرده و سوگند خورده، از بيمه هاي درماني طلب دارم و اين سازمان ها همۀ سرمايۀ مادّي و دستمزد زحمات و دلسوزي هاي شبانه روزي مرا در روز روشن و مثل آب خوردن حيف و ميل مي كنند و در شرايطي كه ارزش پول ملّي روز به روز افت مي كند، پول دارويي را كه در موقع تحويل فقط 5 درصد برايم سود داشته، امروز بعد از گذشت 5 ماه كه ارزشش كمتر از نصف شده، سودش چند بار مستهلك شده و من ناگزير به گرفتن وام مضاربه اي با بهرۀ كلان براي پرداخت چك همان داروها شده ام، هنوز هم نمي دهند، اين يك اجحاف ناجوانمردانه و شايد يك جرم است كه يقيناً ارزش پيگيري قانوني و قضايي دارد. امّا بايد درك كنم كه بيمار درمانده، هيچ نقش فعال يا غيرفعالي چه به عنوان آمِر و چه معاون در شكل گيري اين فرايند و وقوع اين ظلم نداشته و ندارد، بنابراين ما حق داريم راه هاي قانوني را براي احقاق حقوقمان طي كنيم و حرفمان را بزنيم نه اينكه براي جبران اين ظلم، دست در جيب بيماربكنيم!
گنه كرد در بلخ آهنگري
به شوشتر زدند گردن مسگري !
منِ داروساز چگونه مي توانم هم داروهاي بي هويت، بي خاصيت و گاه خطرناكِ خارج از شبكه را صرفاً به اين دليل كه پزشك همسايه تجويز مي كند به خورد انسان هايي بدهم كه قسم خورده ام حمايتشان كنم و هم توقع احترام و ارج و قرب اجتماعي و سربلندي دنيوي و اخروي داشته باشم؟!
وقتي منِ داروساز، صندوق عقب اتومبيل را با كرم و شامپو و ساير فراورده هاي بهداشتي(عمدتاً بُنجُل) پر مي كنم و شخصاً بين منشي هاي مركز تصوير برداري (كه يك كيلومتر با داروخانه ام فاصله دارد) و مطب ها تقسيم مي كنم تا با دادن كارت و كشيدن كروكي بيمار را وادار كنند با گذر از جلوي چند همكار ديگر، به من مراجعه كنند.**
عملاً دو اتفاق به طور همزمان روي مي دهد:
اوّلا فاتحۀ ارزش و احترام و ابهت و پرستيژ و … داروساز، همان لحظة اوّل خوانده مي شود و ثانياً چون شكمِ لاغرِ مارژينِ سودِ چندرغازي دارو، گنجايش همزمانِ هزينة تحقير، بنزين، لوازم بهداشتي و … را ندارد، لاجرم اين هزينه ها بايد به طريقي ديگر جبران شود و كجا نزديكتر و سهل الوصول تر از جيب بيمار؟!
اينها را فقط به عنوان نمونه گفتم وگرنه موارد متعدد ديگري هم هستند كه ما داروسازان وقتي مورد ظلم يك شخصيت عمدتاً حقوقي قرار مي گيريم، بايد موضوع را با همبستگي صنفي و از طريق مجاري قانوني پيگيري كنيم و تا احقاق حقمان هم كوتاه نياييم. نه اينكه دنبال راه هاي ميانبُر و غيراخلاقي باشيم!
امّا درمورد همكاران عزيز پزشك، همانگونه كه در همة مراحل تحصيلي و كاري دوشادوش هم بوده ايم و ان شاء ا… خواهيم بود، نيز اوضاع بهتر نيست!
با اينكه اعتقاد راسخ دارم كه همة ما عضو يك خانواده ايم و اين را دوستان عزيز و پرشمار پزشك عمومي و متخصّص من به خوبي مي دانند، باز هم
______________________________________________________________
** اين صحنه را با توجه به صحبت هاي يك همكار كه خودش ديده و براي بنده نقل كرده، بازسازي كرده ام. **
ترجيح مي دهم كه خودشان به موارد ضعفِ كارِ حرفه اي خودشان بپردازند و درصدد حل آن ها برآيند. امّا فقط به عنوان نمونه و براي اينكه عدالت هم رعايت شده باشد، به دو مورد اشاره مي كنم:
منِ نوعي به عنوان يك پزشك متخصّص، خيلي راحت برنامة كاري مطب را فقط با در نظر گرفتن مشكلات خودم تنظيم مي كنم. بيماران هم كه مجبورند خودشان را با برنامة من وفق دهند! بيمار موظف است ساعت 3 بعدازظهر در مطب حضور داشته باشد. او حدود 8 ساعت از وقتش را (كه هيچ دليلي ندارد گرانبها نباشد!)، عاطل و باطل به نشستن و بلند شدن و ايستادن و نگاه كردن به ساعت و … مي گذراند و سرآخر هم در ساعت 11 شب در ميان انبوه خميازه هاي بي امان من كه طبعاً ناشي از خستگي ويزيت ده ها بيمار است (كه اغلب هم در ساعت 3 آمده اند!)، وارد اتاق معاينه مي شود. قبل از اينكه بتواند خودش را جمع و جور كند و دردهايش را كه در مدت طولاني انتظار فراموش كرده به ياد بياورد و بر زبان جاري كند، چند برگ از دفترچه اش را مي نويسم و كارت يك مركز MRI، يك مركز سونوگرافي و يك آزمايشگاه را لاي دفترچه مي گذارم (البته نه بر اساسِ وجدان كاري و اطلاعات علمي و دلسوزيِ مركزِ مورد نظر بلكه به انگيزة داشتن سهم و … . وگرنه راهنمايي بيماري كه واقعاً نيازمند دارو يا اقدامات پاراكلينيكي است به داروخانه يا مركزي كه به كارش اطمينان داريم و خودمان هم ترجيح مي دهيم درصورت نياز به همان جا مراجعه كنيم، كار نكوهيده اي نيست). سپس در مقابل ديدگان پرسشگر و متعجب بيمار، به نشانة خداحافظي و اينكه «توقف بيجا مانع كسب است» روي صندلي نيم خيز مي شوم و دفترچه را كه چند برگش را تا زده ام به او مي دهم تا خانم منشي نيز كارت داروخانة مورد نظرش را كنار نسخة تا شدة دارو بگذارد و در ضمن تاريخي را كه بيمار بايد بعد از انجام دادن دستورها و تحمّل هزينه هاي گزاف (كه شايد در صورت انجام يك معاينة كلينيكي حداقل، يكي شان مي توانست ضروري نباشد)، مجدداً رأس ساعت 3 در مطب باشد، تعيين كند!
بياييد تعارف را كنار بگذاريم و به عنوان قاضي، فقط به كلاه مبارك خودمان بسنده كنيم. چرا من با اين رفتار، بايد انتظار داشته باشم همانند پزشكان قديم كه صفاتي مانند فرهيختگي، فرزانگي، دلسوزي و چشم و دل سيري را يكجا داشتند (آنچه خوبان همه دارند) و به حق اديب و حكيم و دانشمند ناميده مي شدند، مورد تكريم و عزت و احترام واقع شوم؟!
و بالاخره، آيا براي انساني كه شايستگي داشته زير بار پذيرش بزرگترين امانت الهي (كه زمين و زمان از قبولش سر باز زده اند) برود، ننگ نيست كه نتواند از گردنة نه چندان سخت و پر پيچ و خمي به نام «متادون» به سلامتي عبور كند؟!
نكند انتظار داريم وقتي مردم مي بينند با «پرايد» وارد گردنه شديم و با «پرادو» بيرون آمديم، برايمان كف هم بزنند !!
با احترام
سردبير
1- « حكمت گيل » : ازهست ها تا بايدها
2- « اداره »
3- تشكيلات صنفي داروسازان گيلان
4- روزي به ياد ماندني …
5- عدالت و بی عدالتی، …
6- داروخانه و نقش آن در حلقه درمان
7-گپ و گفتي با خانم طاهره سينا زاده
« حكمت گيل » : ازهست ها تا بايدها
راستش در 4 سال اخير با وجود ارائه حدود 100 مطلب عمدتاً صنفي در دوره جديد «حكمت گيل» به عنوان سردبير (اعم از سرمقاله و يادداشت سردبير) كه حداقل به نظر خودم و گاهي برخي از همكاران مقيم استان هاي ديگر، مجموعه تقريباً قابل قبولي از چكيده تمام دغدغه هاي شغلي داروسازان و معضلات مرتبط با دارو و داروخانه بوده، به ضرس قاطع مي توانم بگويم كه بازخوردها در استان بسيار ضعيف و دلسردكننده بوده است.
اشتباه برداشت نشـود ! انتظار تعريـف و تمجيـد از نوشته هايم را ندارم . چرا كه نـه اين واگويه ها سزاوار تعريف است و نه روحيات و خلق و خوي نگارنده كه كم و بيش معرف حضور گرامي همكاران است با اين وصله ها همخواني دارد!
امّا اينكه كسي با تكيه بر بيش از سي سال مطالعه و بيست سال تجربه حرفه اي و رويارويي مستقيم با كم و كاستي ها و داشتن دغدغه هميشگي وضعيت علمي، صنفي و اجتماعي داروساز، با بضاعت هر چند اندكش هر آنچه در توان دارد بنويسد و عرضه كند اما هيچ گونه بازخوردي اعم از مثبت يا منفي مشاهده نكند، لاجرم نمي تواند موجب ملال خاطر و دلسردي نشود!
البته بقيه مطالب مجله نيز از اين لطف، بي نصيب نيستند. مثلاً پاورقي هاي ثابت «مروري بر فارماكولوژي كاربردي» و «مروري بر فارماكوگنوزي كاربردي» در بيش از 20 شماره پياپي مجله كه با همت و زحمت فراوان دو تن از اعضاي سخت كوش هيئت تحريريه تدوين و عرضه مي شود، بدون تعارف براي خود بنده بسيار آموزنده بوده است. دليلش هم اين است كه براي بنده و خيل عظيمي از همكاران كه سال ها از محيط آكادميك دور بوده ايم، حتّي اگر اهل مطالعه هم باشيم كه انشاء ا.. هستيم، مرور فشرده مطالب قديم و جديد مربوط به جنبه هاي فارماكولوژيك يك دسته دارويي و يا گياهان دارويي مرتبط با يك نوع بيماري، آن هم فقط در چند صفحه، در اوضاع وانفساي امروزِ حرفه داروسازي، حقيقتاً نعمتي است و غنيمتي هم!
قصد ندارم اين بحث را در مورد همه مندرجات مجله، از تاريخچه داروسازي ايران گرفته تا گزارش هاي موردي عوارض دارويي، معرفي دارو، اخبار دارويي، مكاتبات صنفي، گزارش مراسم مختلف، مطالب علمي و ادبي، مقالات اجتماعي و … تعميم دهم چرا كه همه تقريباً ماجراي مشابهي دارند ولي با وجود اذعان به بسياري از كم و كاستي ها، ابداً نمي توانم قبول كنم كه اين نوشته ها ارزش كوچكترين واكنشي را از طرف همكاران فرهيخته ما نداشته باشند! شايد هم اشتباه مي كنم. اگر چنين است و واقعاً امر بر من و ساير همكاران دست اندركار نشريه مشتبه شده و همه اينها پشيزي نمي ارزد، چه خوب است به مصداق ضرب المثل «جلوي ضرر را هر وقت بگيري منفعت است»، دوستاني كه توانايي هاي بالاتري دارند و يقيناً تعدادشان هم در بين همكاران عزيزمان كم نيست، آستين بالا بزنند و گوي و ميدان را در دست بگيرند و انشاء ا… كاري بكنند كارستان. كمترين فايده اش اين است كه هم امكانات محدود انجمن بيش از اين هرز نمي رود؛ هم داروسازان لذّت مطالعه يك نشريه پربار را مي چشند و هم شايد سعادتي شد و ما هم توانستيم كمي بيشتر به گرفتاري هايمان برسيم.
خداوندا مرا آن ده كه آن به
دكتر محمدمصدق كمالي – ارديبهشت 92
داروسازان محترم گيلان
از آنجا كه ارتقاء سطح فرهنگي جامعه، به ويژه در مورد مسائل مرتبط با دارو، از رسالت ها و دغدغه هاي اساسي انجمن داروسازان گيلان مي باشد، با توجه به درخواست سازمان صدا و سيماي مركز گيلان و موافقت انجمن، قرار است نسبت به معرفي همكاران داروساز جهت شركت در برنامه هاي زنده راديويي پيرامون مسائل دارويي از جنبه هاي علمي و اجتماعي اقدام شود.
لذا بدين وسيله از كليه همكاران علاقه مند كه آمادگي شركت در برنامه هاي موردنظر را دارند دعوت مي شود مراتب را به دفتر انجمن داروسازان گيلان (خانه داروساز) اطلاع دهند تا هماهنگي لازم انجام شود.
در ضمن از همه همكاران محترم جهت ارسال مطالب علمي و اجتماعي جهت درج در نشريه حكمت گيل دعوت به عمل مي آيد.
روابط عمومي انجمن داروسازان گيلان
« اداره »
دكتر محمد فرزين
اداره ، كارگاهي بس عجيب است
براي صنعتِ پرونده سازي
صف اندر صف ، در آنجا كارمندان
همه استاد ، در قِرطاس بازي
شكي نيست، آدمي از بدو تولد تا كوچ به سراي باقي، به اجبار با ادارات سركار خواهد داشت. مثلاً شناسنامه اي كه در بدو تولد براي طفل مي گيرند پس از مدتي، چون دارو، تاريخ مصرفش تمام شد، باطل مي گردد.
ولي گاهي انسان در رابطه با اداره دچار مشكلاتي مي گردد و ناچار، در پي راه حل خاص، كه با معيار زندگي اجتماعي هيچ گونه سازش ندارد، چه مي شود كرد، صبر آدمي حدي دارد.
لابد شنيده ايد كه در زمان هاي دور، زوج جواني
كه كودكي چند روزه داشتند، اختلاف سليقه پيدا نموده، زن از شير دادن به كودك امتناع مي كند و كار به محاكم مي كشد و مادر وقتي محكوم به شير دادن بچه شد كه آن طفل وارد ارتش شده و به درجه سرهنگي رسيده بود.
سال 1350 تقاضاي تأسيس داروخانه نموده و بيش از دو سال طول كشيد، با توجه به اينكه مرحوم دكتر غفارپور (مديركل وقت) منتهاي همكاري را داشت، چون همه پروانه ها در پايتخت صادر مي شد، كارشكني زيادي به عمل مي آمد و صرف نظر از هزار و يك ايراد بني اسرائيلي، يكي هم نبودن آمار جمعيت شهري بود، كه ادارات علاقه به گرفتن آن از اداره مربوطه نداشته و يا اصولاً آمار، محلي از اعراب نداشت. از طرفي فاصله داروخانه حداقل مي بايست از داروخانه ديگر700 متر باشد و داروساز چند سالي اميدي از نظر مادي به آن نداشته، بلكه خرج پرسنل و آب و برق و … را نيز بايد از جاي ديگر تأمين كند و باز به ياد گفته مرحوم دكتر ناهد، داروساز مسئول صدور پروانه، مي افتم كه سفارش مي كرد، متري بخرم و هر روز فاصله محل مورد تقاضا با همسايه ها را اندازه گيري و چنانچه موفق به دريافت پروانه نشدم، آن را يادگار نزد خود نگه دارم.
در سال 1353 با يكي از همكاران داروساز شاغل در بهداري بعد از ظهرها در داروپخش رشت مشغول بوديم. چون ماجراي من را شنيده بود و آن همكار چند سال از من جوانتر و نسبت به بنده حرف شنوائي داشت درد دل نمود و گفت:
برايم مشكل است، صبح ها در بهداري و بعداز ظهرها به كار ويزيت علمي بپردازم. در نظر دارم بعد از فراغت از كار اداري اقدام به تأسيس داروخانه در شهر خود نمايم. از طرفي مي دانيم كه بايستي از هفت خوان رستم گذشت، حرف او را تأييد كردم، بعد اظهار داشت: چاره چيست ؟ به شوخي گفتم: بدون اطلاع بهداري مغازه اي خريداري و سپس قفسه بندي نموده، دارو بريزيد و بعد منتظر صدور پروانه باشيد. ايشان تمام اين مراحل را جدي گرفته، بعد از چندي گفت، فلاني كار را شروع كردم. گفتم، مبارك است.
چندي از اين جريان نگذشته بود، كه مرحوم دكتر جدي، مسئول صدور پروانه آن شهر، كه آشنائـي من بـا ايـشان به سـال 1346 برمـي گشت،
گاهگاهي به من سر زده و خيلي به من لطف داشت، ضمن صحبت از هر دري، موضوع تأسيس داروخانه همكارم به ميان آمد. ايشان از دست او خيلي عصباني شده، گفتم من ايشان را راهنمائي كردم، بيشتر جوش آوردند و گفتند چشم هايم روشن !!
گفتم خواهش مي كنم، به حساب من قضيه را سر هم بياوريد.
من فردا به اداره شما آمده ضمن عذرخواهي از طرف همكار تحت امر شما، مدارك لازم را گرفته و به حضورتان تقديم مي كنم و پس از خداحافظي به خنده گفتم:
عزيز من بيا ، كار بي حساب كنيم
شراب سركه نشد ، سركه را شراب كنيم
آن بزرگوار (روحش شاد) موضوع را پيگيري و قضيه ختم به خير شد.
و هم اكنون آن داروخانه، پر رونق و آن دوست گرامي چون شاخ شمشادند.
بعدها به اين باور رسيدم كه براي داروخانه دار شدن راه هاي متعددي موجود است.
عاقل ، به كنار دجله از پل مي گشت
ديوانه ، پابرهنه از آب گذشت
موفق باشيد .
تذكر و توضيح
عدم تطبيق تيتر اين سلسله نوشتار با متن، تا رسيدن به تاريخچه گيلان، اين توضيح را براي خوانندگان جديد ضروري مي نمايد كه نگارنده براي نگارش تاريخچه مورد نظر، در ارتباط با موضوع، ناگزير به ذكر تاريخچه اي از داروسازي ايران و مقررات مربوطه مي باشد.
تشكيلات صنفي داروسازان گيلان
چگونگي تشكيل دانشكده هاي داروسازي در ايران
(قسمت دوازدهم) دكتر محمدكاظم پوركاظمي
دانشكده هاي تأسيس يافته بعد از انقلاب
بعد از انقلاب به دليل كمبود پزشك و ساير كادرهاي پزشكي، پس از ادغام كليه امكانات بهداشتي و درماني سابق كشور اعم از شير و خورشيد، سازمان خيريه حمايت مادران، سازمان شاهنشاهي و … ، در سال 1364، مقدمات تشكيل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به جاي وزارت بهداري و بهزيستي و يا بهداري سابق فراهم گرديد و متعاقب آن در مراكز استان هاي كشور و بعضي از شهرستان هاي بزرگ دانشگاه هاي علوم پزشكي شكل گرفت و به تدريج و بر اساس آمـادگـي دانـشگـاه ها، دانشكـده هـاي داروسـازي
تأسيس يافت كه به ترتيب تاريخ تأسيس، ذيلاً بيان مي گردد:
دانشكده داروسازي كرمان :
اين دانشكده در بهمن ماه سال 1366 فعاليت خود را شروع نمود. ابتدا به منظور تقويت بنيه علمي دانشجويان از استادان مجرب دانشكده هاي داروسازي مشهد و اصفهان كمك مي گرفت و بر اساس نياز كشور ظرفيت پذيرش آن تغيير مي يافت. اين دانشكده در رشته هاي كارشناسي ارشد سم شناسي و فارماسيوتيكس در مقطع P.hD و دكتراي عمومي داروسازي و متخصص تربيت مي نمايد.
دانشكده داروسازي شهيد بهشتي تهران :
اين دانشكده در سال 1366 با همت مسئولين وقت و اعضاي هيأت علمي جوان خود با كمترين امكانات آموزشي در دو سوله بزرگ در محوطه اصلي دانشگاه فعاليت خود را آغاز نمود و از سال 1375 در بخش هاي مختلف دانشكده اعم از اداري و آزمايشگاه ها در دو ساختمان در خيابان ولي عصر ادامه كار داد. حاليه پس از گذشت 26 سال دانشكده مزبور در يكي از مدرن ترين و پيشرفته ترين ساختمان ها با امكانات مجهز مستقر گرديده است. اين دانشكده با آزمايشگاه هاي آموزشي و تحقيقاتي خود به ترتيب دكتري عمومي و دوره هاي تخصصي مشغول به فعاليت است و دانش آموختگان اين دانشكده همواره در آزمون هاي علوم پايه و … در درجات بالايي قرار دارند.
دانشكده داروسازي شيراز :
مجوز تأسيس اين دانشكده در سال 1368 در شوراي انقلاب فرهنگي تصويب و از سال تحصيلي
70-69 شروع به فعاليت نمود. دانشكده داروسازي شيراز در هفت گروه آموزشي شامل بيوتكنولوژي دارويي، داروسازي باليني، داروسازي سنتي، شيمي دارويي، فارماسيوتيكس، فارماكولوژي، توكسيكولوژي و نيز فارماكوگنوزي مشغول فعاليت مي باشد و مجهز به آزمايشگاه هاي آموزشي و تحقيقاتي در زمينه هاي مربوطه است.
در اين دانشكده امكانات لازم براي تحصيلات تكميلي در رشته هاي توكسيكولوژي، شيمي دارويي، فارماسيوتيكس، داروسازي سنتي و بيوتكنولوژي دارويي فراهم آمده است. مركز تحقيقات علوم دارويي نيز به همت برخي از اعضاء هيأت علمي دانشكده از سال 1385 آغاز به كار نموده است.
دانشكده داروسازي ساري :
در تقسيم بندي و چگونگي استقرار دانشكده هاي دندانپزشكي و داروسازي در شمال كشور، دانشكده دندانپزشكي در رشت و داروسازي در سال 1373 با پذيرش 17 نفر دانشجو در مركز استان مازندران استقرار يافت و در واقع اولين دانشكده داروسازي در شمال كشور محسوب مي شود. بناي اصلي دانشكده در سال 1383 در مجتمع صد هكتاري دانشگاه واقع در خزرآباد افتتاح گرديد كه فضاي آموزشي آن بالغ به 8000 مترمربع مشتمل بر بخش هاي اداري و آزمايشگاه هاي تحقيقاتي و … مي باشد.
اين دانشكده به ترتيب دكتري حرفه اي داروسازي و رشته هاي تخصصي P.h.D در زمينه شيمي دارويي، داروسازي هسته اي، داروسازي باليني، فارماسيوتيكس و داروسازي صنعتي مبادرت مي ورزد. ضمناً در رشته هاي سم شناسي و نظارت بر امور دارويي در مقطع كارشناسي ارشد نيز دانشجو مي پذيرد. رشته هاي شيمي دارويي، داروسازي صنعتي، فارماكوگنوزي، بيوتكنولوژي، سم شناسي، فارماكولوژي و داروسازي باليني و هسته اي به تدريج در اين دانشكده داير گرديدند و در رابطه با تحقيقات مرتبط با زمينه هاي اصلي داروسازي و علوم دارويي فعاليت قابل توجهي دارد.
دانشكده داروسازي كرمانشاه :
اين دانشكده در سال 1381 تأسيس و از سال تحصيلي 83-82 شروع به فعاليت و پذيرش دانشجو كرد. در حال حاضر با 4 گروه آموزشي شامل فارماكولوژي، سم شناسي و خدمات دارويي، داروسازي صنعتي، شيمي دارويي، فارماكولوژي و بيوتكنولوژي دارويي در حال فعاليت مي باشد.
دانشكده داروسازي زابل :
در پي تلاش ها و پيگيري هاي مستمرِ مسئولان دانشگاه علوم پزشكي زابل جهت آماده سازي فضاي فيزيكي مناسب و تهيه بستر لازم، اين دانشكده در سال 1383 تأسيس يافت و در سال 1385 افتتاح شد و كار خود را با 23 نفر دانشجو آغاز كرد و در حال حاضر مشغول تربيت دانشجويان در رشته دكتري عمومي داروسازي مي باشد.
دانشكده داروسازي زنجان :
اين دانشكده در تاريخ 5/12/85 افتتاح شد و نخستين گروه دانشجويان در تاريخ 28/11/85 در اين دانشكده شروع به تحصيل نمودند. دانشكده در شمالي ترين نقطه شهر زنجان در پرديس دانشگاه علوم پزشكي واقع شده و با فضاي آموزشي و اداري مناسب مشغول تربيت داروساز در رشته دكتري داروسازي است.
دانشكده داروسازي يزد :
موافقت با تأسيس اين دانشكده در آغازين روزهاي مهرماه 1388 همزمان با افتتاح سايت پرديس دانشگاه علوم پزشكي صورت گرفت و دانشكده با پذيرش 26 دانشجو آغاز به كار نمود و در حال حاضر به تربيت داروساز عمومي مبادرت مي ورزد.
دانشكده داروسازي همدان :
اين دانشكده در سال 1388 تأسيس يافت و از سال 89 با پذيرش 27 نفر دانشجو آغاز به كار كرده و با گذشت زمان به سمت رشته هاي تخصصي در حال پيشروي است و اكنون ظرفيت پذيرش آن ساليانه 20% افزايش يافته است.
دانشكده داروسازي اروميه :
موافقت با تأسيس اين دانشكده در دانشگاه علوم پزشكي اروميه به عمل آمده و از نيمه دوم سال 91 مبادرت به جذب دانشجو در رشته عمومي داروسازي نموده است.
دانشكده داروسازي گيلان :
بالاخره آرزوي ديرينه داروسازان گيلان پس از پيگيري هاي 4 ساله به بار نشست و اين دانشكده با جذب 40 نفر دانشجو از نيمه دوم سال 91 آغاز به كار نمود و رسماً در سفر اخير معاون اول محترم رئيس جمهور افتتاح گرديد.
دانشكده داروسازي دانشگاه آزاد تهران :
اين دانشكده پس از شكل گيري دانشگاه آزاد اسلامي در سال 1365 در محل فعلي سازمان مركزي دانشگاه در خيابان پاسداران تهران افتتاح شد و از سال 1378 به محل فعلي خود واقع در خيابان شريعتي انتقال يافت. در حال حاضر اين دانشكده يكي از بزرگترين دانشكده هاي داروسازي در ايران محسوب مي شود و برنامه آموزشي آن مطابق با برنامه دروس و سرفصل هاي تعريف شده توسط دبيرخانه آموزش داروسازي و تخصصي وزارت بهداشت مي باشد.
برنامه هاي دانشكده با هدف آموزش داروساز در جهت جذب آنان در مراكز مختلف از جمله داروخانه هاي شهري و بيمارستاني، كارخانجات داروسازي، شركت هاي توزيع دارو، شركت هاي توليدكننده فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي، آزمايشگاه هاي كنترل كيفيت دارو ، كنترل غذا و فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي ، مراكز اطـلاع رسـانـي داروهـا و سـمـوم ، فعـاليـت هـاي
كارشناسي و مديريتي در سازمان غذا و دارو، فعاليت در مراكز تحقيقاتي و يا ادامه تحصيل جهت اخذ دكتري تخصصي تنظيم گرديده است.
در خاتمه اين قسمت بد نيست كه از واحدهاي بين المللي دانشگاه هاي علوم پزشكي كه در مناطق آزاد تجاري و يا ويژه اقتصادي از طريق 12 دانشگاه علوم پزشكي به شرح زير داير گرديده اند نام برده شود.
اين واحدهاي بين المللي با دريافت شهريه به تربيت دانشجو از مقطع ليسانس تا دكتري مي پردازند و عبارتند از :
علوم پزشكي بندرعباس و شهيد بهشتي در قشم، علوم پزشكي تهران و شيراز در كيش، علوم پزشكي تبريز در ارس، علوم پزشكي اهواز در آبادان، علوم پزشكي زاهدان در چابهار، علوم پزشكي گيلان در بندرانزلي، علوم پزشكي كرمان در بم، علوم پزشكي ايران در منطقه ويژه اقتصادي پيام كرج، علوم پزشكي مازندران در رامسر، علوم پزشكي شهيد صدوقي يزد در منطقه احمدآباد.
از بين واحدهاي بين المللي اشاره شده، واحدهاي پرديس كرمان و شيراز و همچنين واحد كيش و پيام كرج، اروند آبادان و واحد بين الملل رامسر مبادرت به جذب دانشجوي داروسازي نموده اند و موافقت اصولي چند واحد بين المللي منجمله واحد بين الملل دانشگاه علوم پزشكي كاشان نيز صادر شده است.
روزي به ياد ماندني
« به مناسبت اعلام تعرفه ي داروسازي»
دكتر محمود فاضل
عضو شوراي عالي نظام پزشكي و
رئيس نظام پزشكي شهرستان سبزوار
بيست و چهارم ارديبهشت ماه 1392، روزي به ياد ماندني در تاريخ داروسازي كشور است. روزي كه بنيان تعرفه ي داروسازي طي تصويب نامه ي هيات وزيران، اعلام شد.
به ياد ماندني است چون؛ بالاترين مرجع اعلام تعرفه در كشور، به اصالت حقوق داروساز تمكين كرد و شقوق مختلف آن را در باب حق فني، داروهاي OTC و تركيبي پذيرفت.
به ياد ماندني است چون؛ فراز و نشيب هاي فرآيندي كه منجر به اين تمكين شد، آموزنده است.
به ياد ماندني است چون؛ نظام پزشكي، دست
در دست انجمن داروسازان، سازمان غذا و دارو، كميسيون بهداشت مجلس، وزارت بهداشت، سازمان هاي بيمه گر و شوراي عالي بيمه، همگرايي، تعقل و تدبير را به همگان نشان داد.
به ياد ماندني است چون؛ روز بيست و هفتم اسفندماه 1391، روزي بود كه با قلبي پر تپش و رفتاري با طمأنينه، مصمّم بر پايه ريزي آن شديم. روزي كه قدرت اراده، پاي فشاري بر اصول، فتانت در مذاكرات و پيروي از نقشه ي راه، وجوب داشتن يك استراتژي را خاطرنشان كرد.
سازمان نظام پزشكي و انجمن داروسازان، اين روز را تقـويـم خواهـند كرد و هر سـال آن را پاس
داشته تا اين روش نيكو هميشه جاري بماند.
ماندگاري و رشد اين دست آورد، طرّاحي بعدي توسط اين دو نهاد و پايبندي تمامي اعضاء در سراسر كشور به آن را مي طلبد و اين تلاشي مي خواهد به تعداد فرد فرد اعضاء و به درازاي همه ي عمر.
*****************
بسمه تعالي
عليكم بالحواشي و لا بالمتون
نگاهي به تركيب اعضاي شوراي عالي نظام پزشكي در دوره جديد، حضور منتخبين شهرستاني را پر رنگ و چشمگير نشان مي دهد. واكاوي اين موضوع، در بادي امر بلافاصله چند علت را به ذهن متبادر مي سازد:
فاصله گرفتن نوع تصميم گيري ها از واقعيت هاي جامعه پزشكي كه در سطح كشور وجود دارد، عدم وجود ديالوگ متناسب بين مسئولين سازمان و شهرستان ها، وجود اين استنباط در شهرستان ها كه نزد برخي مسئولين پايتخت نشين، خوي مركز نشيني بروز كرده، انتظار عملكرد قوي تر از مسئولين در مركز، تقليل جايگاه شوراي عالي نظام پزشكي از موجوديتي تأثيرگذار و داراي شخصيت حقوقي مستقل به ويژه برآمده از خواست توده و بدنه جامعه ي پزشكي به ميزگردي بي تحرك، دنباله رو و بي صدا كه حتي به تك صداهايي كه مدام از آن بر مي خاست توجه نشان نمي داد و سعي به در محاق گذاردن آن مي بود، حس ناخوشايندي از برخي رفتارها بر جامعه پزشكي عارض شده بود و اين باعث خودباوري شده و مصمّم شدند كه با حضور خود تأثيرگذار باشند.
حتّي فراتر از اين، بسياري از اعضاء، تنگناهاي وارد آمده بر جامعه پزشكي را نتيجه ي مستقيم و غيرمستقيم عملكرد سازمان مي دانستند و آمدند تا تغيير ايجاد كنند.
مدت هاست آن چيزي كه به نام تخطّي يا تخلّف بر زبان دولتمردان جاريست، موجبات تحيّر اكثريت جامعه پزشكي را فراهم آورده است. پس از مدت ها سردرگمي و نگاه كردن و كاويدن و اشاره ي تعجب آميز و سؤال برانگيز به خود و اطرافيان و سرانجام اخبار واصله، بدنه ي جامعه پزشكي به اين نتيجه رسيد كه اين تخلّف هاي احتمالاً مكرّر و سنگين كه دست و زبان مسئولان را بر جامعه پزشكي كشور گشوده است از سوي اندكي از اعضا در مركز به منصه ظهور مي رسد و حتي گاهي باعث گسترش به برخي نقاط كشور نيز شده است.
همچنين از آنچه به عنوان درآمد فوق العادة پزشكان بوق و كرنا مي شود، بدنه ي جامعه پزشكي بهره اي ندارد و گمان مي كند كه فقط عتاب مالياتي مسئولان، دامان آن ها را مي گيرد، بنابراين به نظر مي رسد بر آن شده تا با حضور واضح و مؤثر در برخي مبادي تصميم گيري، عمل به قانون را سرلوحه اعمال خود سازد و نيز تصوير به وجود آمده در ذهن برخي مسئولان را اصلاح كند.
وانگهي حقوق حقه ي از دست رفته ي جامعه
پزشكي نيز دليل ديگري بود كه بدنه گمان مي كرد مي تواند با روحيه و انگيزه ي بالايي كه دارد نسبت به احياء آن، آستين همّت بالا زند.
اين همه و شايد بيشتر از اين، نوعي نگاه آسيب شناسانه بود كه اقتضاي بيان مي كرد اما همچنان بايد متوجه بود كه اين نگاه عام به آفت مبتلا نشود، زيرا به خوبي مي دانيم كه بخش بزرگي از جامعه پزشكي در مركز مستقر هستند و گروهي از اينان داراي توانايي هاي فردي و اجتماعي ويژه اي هستند كه يا ناشي از قدرت كارشناسي صادقانه ي آنان است و يا نشأت گرفته از جايگاه، ارتباطات، تجربه و توان رايزني مي باشد و مي بايد در جاي خود مورد استفاده قرار گيرد. به هر حال بايد دانست كه همه جامعه ي پزشكي، از يك منظر، حكم واحد را دارد و ما ضمن بكارگيري گوشه گوشه ي اين توانمندي ها،موظّف به آراستگي و نيز پيراستگي آن هستيم، بايد مراقبت كرد و از گذشته درس گرفت تا اين آفت، آنچنان رشد نكند كه به ضد خود تبديل شود و اصولاً شوراي عالي، شرايطي جامع مي طلبد كه در آن غلبه ي وجه كارشناسي در رأس مشخصه هاي كانديداها بايد قرار گيرد. صداقت، پشتكار، حضور به موقع، تأثير گذار بودن، استفاده از امكان ارتباط، غيرسياسي بودن و نظاير اين ها نيز از جمله ي مشخصات مي باشد. برقراري تعادل بين حاشيه و متن و سود بردن از امتيازات هر دو، نتيجه ي يك مديريت جامع الاطراف خواهد بود.
بالاخره، ايستايي حاكم بر نظام پزشكي در ذات خود تحول خواهي را پرورش داد و اين جبر روزگار است. ديناميسم اين كار خواست و توقّع تمامي جامعه پزشكي است.
بسيار مورد انتظار است كه اگر مديران يك جامعه ارتباطشان با بدنه را بگسلند و اين به تكرار و تطويل بينجامد، تصميم گيري ها به نفع گروه مركز نشين تعبير شود و هيچ تلاشي در جهت زدودن اين طرز تفكر نشود، به تدريج اين موضوع در اذهان ترسيب مي كند كه جامعه پزشكي به دو گروه حداقلي متن و حداكثري حاشيه تبديل شده و گروه متن با بي توجهي روزافزون، گروه ديگر را هر چه بيشتر به حاشيه مي راند. اينجاست كه به طريق ناخودآگاه و نيز خودآگاه، فعل خواستن و تدبير كردن و اختيار خود را به دست گرفتن، جان مي گيرد و با استفاده از روش هاي دموكراتيك و در مسير قانون، اين حسّ مشترك را به گفت و گو مي گذارد و به گفتمان غالب جامعه تبديل مي كند.
از نظر انديشمندان، جامعه شناسان و كساني كه آشنا به مكاتب اجتماعي هستند بدنه ي جامعه ي پزشكي چه در تهران و چه در ديگر نقاط كشور خود را باور كرده و اين تكوّن و پيدايي، آشنا و قابل انتظار است. به همين خاطر مديران را به ايجاد و حفظ ارتباط بيشتر با بدنه ي جامعه فرا مي خوانند و ندا در مي دهند كه :
« عليكم بالحواشي و لا بالمتون. »
دكتر محمود فاضل
« عدالت و بی عدالتی ، یک بام و دو هوای قانونگذاری در مقابل حقوق داروسازان «
دکتر فرشاد اکبری
مقدمه: رئيس انجمن داروسازان اصفهان
از زمانی که قسم نامه بقراط را بر زبان جاری می کنیم و وارد حرفه داروسازی می شویم ، همواره و به درستی موظف به رعایت کلیه موازین قانونی مدون در جهت ایفای وظایف علمی نسبت به جامعه خواهیم بود.
وظایفی که مرور آن بیانگر جایگاه رفیع و متعالی داروساز و نقش آن در حفظ و ارتقاء سلامت جامعه می باشد و به دنبال آن منشور حقوق بیماران برای تأکید بر وظایف قانونی داروساز تدوین شده است.
ولی آیا قانونگذار به منشور حقوق داروساز هم بذل عنایتی نموده است؟
آیا مسئولین فنی داروخانه ها با10 ساعت فعالیت روزانه امکان ایجاد شرایط اقتصادی مناسب و درخور را برای خانواده خود دارند؟
آیا تعرفه حق فنی داروخانه ها تناسبی با شرایط
اقتصادی حاکم بر داروخانه ها و تعدد وظایف تدوین شده برای داروسازان دارد؟
وظایف داروساز در داروخانه و مراکز خدمات دارویي:
1- بررسی علمی ، قانونی و اخلاقی نسخ ارائه شده
2- کسب اطلاعات از بیمار با مراجعه به پرونده وی در مورد وضعیت یا شرایط ویژه بیمار جهت اطمینان از مناسب بودن داروهای تجویز شده
3- راهنمایی بیمار در خصوص داروهای مشابه
4- اطمینان از کیفیت، ایمنی و کارایی داروهایی که تجویز شده اند
5- ارتباط و مشاوره با پزشکان در مواقع لزوم
6- آموزش بیمار در مورد نحوه، زمان و فاصله، مقدار و مدت زمان مصرف دارو، عوارض ناخواسته و جانبی احتمالی، ادامه یا قطع مصرف دارو، احتیاط در استفاده توأم داروها، نحوه نگهداری داروها و …
7- ساخت و بسته بندی مناسب داروهای ترکیبی و جالینوسی
8- راهنمایی مراجعان در ارتباط با مراقبت های اولیه بهداشتی
9- تهیه، ترکیب، نگهداری و عرضه فرآورده های طبیعی و گیاهی
10- تهیه، نگهداری و عرضه فرآورده های بیولوژیک و بیوتکنولوژی در شرایط مناسب
11- تجویز دارو برای بیماری های جزیی از فهرست داروهای بدون نسخه (OTC)
12- عرضه لوازم و تجهیزات دارویی، پزشکی و بهداشتی و ارائه اطلاعات و راهنمائی های لازم در مورد آن ها
13- مشارکت در برنامه های آموزشی حرفه ای و اجتماعی
14- اجـرای دسـتـورالـعـمل هـای اخـتـصـاص سازمان های بیمه گر در خصوص نحوة ثبت اطلاعات نسخ، تأيید نسخ و توجه به تعهدات دارویی و قیمت های مورد تعهد برای هریک از آن ها
15- برنامه ریزی در خصوص خرید از شرکت های دارویی به نحوی که کمبودهای دارویی مدیریت شده و به بیماران منتقل نگردد.(تهیه استوک مناسب)
16- بهره مندی و بکارگیری علوم مدیریتی و اقتصادی برای ایجاد، حفظ و نگهداشت داروخانه شامل پرسنل )نیروی انسانی(، مواد و کالا )دارو، تجهیزات و…) و سرمایه ریالی )نقدینگی(
آنچه قانونگذار در رابطه با نقش داروساز در جامعه پزشکی می خواهد :
داروخانه یک واحد دارو درمانی است که همواره باید زیر نظر دکتر داروساز فعالیت کند و در غیاب داروساز نباید به ارائه دارو به بیمار اقدام کند. بیمار باید مستقیماً داروی خود را از دکتر داروساز تحویل گیرد و وظیفه دکتر داروساز ایجاب می کند با ارائه راهنمائی های لازم به بیمار، وجود احتمالی تداخل دارو با غذا یا احتمال تداخل داروها را با هم، برای بیمار شرح دهد و با بررسی کامل نسخه، هرگونه اشتباه احتمالی را برطرف کند.
نیاز به توجه در خصوص اصول مدیریت در داروخانه:
در ارائه دارو به بیمار در داروخانه در درجه
اول، ارائه خدمات و مراقبت های دارویی حائز اهمیت هستند که شامل تحویل دارو به بیمار یا همراه وی، همچنین انجام مشاوره دارویی در همه زمینه ها اعم از نحوه ی مصرف، شرایط نگهداری، تداخلات دارویی و عوارض جانبی آن، ذکر نکات بهداشتی و آموزش اصول پیشگیری است و همگام با آن، مسائل اقتصادی در مدیریت داروخانه نیز نقش مهمی دارند. مواردی نظیر توجه به بضاعت مالی بیماران، مشکلات تهیه داروهای کمیاب، داروهای بیماران خاص، داروهای تک نسخه ای، داروهای قاچاق، سرایت آلودگی، بیماری های اورژانسی و… همواره گریبان گیر مدیریت داروخانه ها هستند. بیماران، پزشکان، شرکتهای بیمه و شرکتهای توزیع دارویی همگی در اقتصاد داروخانه نقش تعیین کننده ای دارند و به نوعی مشتریان داروخانه محسوب می شوند، بنابراین داروساز به عنوان مدیر داروخانه باید بتواند به طور کارآمد و اثربخش روابط منطقی با این عوامل ایجاد کند به گونه ای که هماهنگی و ارتباط لازم میان همۀ این اعضاء گروه دارویی و درمانی ایجاد شود.
در مکان های تخصصی نظیر داروخانه، شایستگی و مهارت افراد در اولویت اول و سایر عوامل در اولویت های بعدی قرار دارند، بنابراین بکارگیری افراد ماهر و با دانش کافی اصل اول است.
البته جنبه های مالی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و رضایتمندی کارکنان نیز در کیفیت ارائه خدمات نقش زیادی دارد.
جنگ نابرابر تعرفه ارائه خدمات دارویی در مقابل هزینه ها:
با توجه به تعرفه های ابلاغی و در صورت اینکه هر نسخه با حداکثر تعرفه مصوب قانونگذار محاسبه شده باشد، توجه به اقتصاد شکننده و آسيب پذیر داروخانه ها مطابق ارقام ذیل ضروری
است.
1- میانگین تعداد نسخ داروخانه ها (بر اساس مجموع آمار سازمانهای بیمه گر و ضریب نسخ غیربیمه ای( روزانه حدود 100 و ماهیانه با 25 روز کاری 2500 عدد خواهد بود).توجه داشته باشیم بیش از 50 درصد داروخانه های خصوصی تعداد نسخ کمتری از میانگین داشته و بیش از 50 درصد داروخانه های غیر خصوصی میانگین بیشتری دارند.)
بنابر شرایط فوق میانگین رقم دریافتی داروخانه ها بابت اخذ تعرفه دو میلیون و پانصد هزار تومان در ماه خواهد بود.
یعنی برای هر ساعت فعالیت روزانه یک داروساز در داروخانه با شرایط و وظایفی که در ابتدا آمده رقم ده هزار تومان به دست می آید. )دریافتی ماهیانه تقسیم بر 25 روز کاری تقسیم بر 10 ساعت فعالیت روزانه مطابق ساعات جدید ابلاغی برای فعالیت در داروخانه های روزانه(
2- میانگین فروش داروخانه ها بنا بر اطلاعات سازمان های بیمه گر و ضریب مراجعات غیر بیمه ای روزانه یک و نیم میلیون تومان خواهد بود.)در صورت حذف ارقام ریال مربوط به داروخانه هلال احمر و داروخانه های دانشگاهی میانگین کمتر خواهد شد.)
با توجه به سود 15% حاصل از فروش داروهای تولید داخل و 8 درصد مربوط به داروهای وارداتی، اگر حداکثر سود 15% را هم ملاک قرار دهیم میانگین سود حاصل از فروش دارو در ماه حدود پنج میلیون و ششصد هزار تومان خواهد بود.
3- بنا بر فوق مجموع سود ناخالص یک داروخانه به طور متوسط در ماه 000/100/8 تومان خواهد بود.
4- یک داروخانه بر کسب چنین درآمدی ناخالصی در هر ماه هزینه های ذیل را خواهد داشت.
(مربوط به سال 1391):
– حقوق مسئول فنی 1 نفر: 000/500/1 تومان
– پرسنل ماهر 2 نفر: 000/500/1 تومان
– پرسنل غیر ماهر ا نفر: 000/400 تومان
– پاداش ، عیدی ، سنوات: 000/850 تومان
– اجاره ، استهلاك: 000/000/1 تومان
– آب ، برق ، گاز ، تلفن و … : 000/250 تومان
– خواب سرمایه: 000/650/1 تومان
)نیاز به یکصد میلیون سرمایه خارج از گردش شامل انبار و توقف سرمایه در سازمان های بیمه گر با لحاظ سود سالیانه 20 درصد(
– مالیات )براساس میانگین فروش فوق):
000/250 تومان
)از بخش دولتی اخذ نمی گردد و هزینه آن سربار بخش خصوصی می گردد).
مجموع: 000/400/7 تومان
سود خالص در هرماه: 000/700 تومان
نتیجه گیری:
– انتظار از جامعه داروسازی جهت ارتقاء نظام سلامت، انتظار شایسته و به حقی است اما باید توجه داشته باشیم هر حرکتی به سمت ارتقاء از مسیر اقتصاد داروخانه عبور می کند.
– تعرفه های مصوب به هیچ عنوان نه مطابقتی با شرح وظایف داروسازان دارد و نه مطابقتی با هزینه های داروخانه ها در راستای ارتقاء خدمات دارویی دارد.
– دستورالعمل های مربوط به مکانیزاسیون و ثبت اطلاعات نسخ عادی و تأيیدی درخصوص جبران هزینه های مربوطه مسکوت مانده اند.
– تعرفه مربوط به هزینه بسته بندی مجدد نیاز به تعریف و بازنگری دارد.
– ارقام فوق بیانگر این است که در حال حاضر بخش اعظم سوبسید پرداختی در بخش دارو، از جیب داروخانه ها هزینه می شود.)با توجه به حاشیه اندک سود دارو(
– به دلیل شفافیت عملکرد مالی، داروخانه ها بیشترین ارقام مالیاتی را به نسبت سایر حرف پرداخت می نمایند.)پزشکی و غیر پزشکی(
از همکاران محترم استدعا دارد مقالات و نظرات خود را در این خصوص به آدرس انجمن داروسازان استان اصفهان و یا از طریق آدرس الکترونیکی daroosazan91@gmail.com ارسال نمایند.امید است با پیگیری های مستمر فرآیندهای مربوطه اصلاح گردد.
« داروخانه و نقش آن در حلقه درمان و چند و چون آن »
دكتر رضا مسعود نيا
مسئول روابط عمومي انجمن داروسازان استان البرز
و دبير نظام پزشكي كرج بزرگ
گفتگو دربارة نقش داروخانه در حلقه درمان نيازمند شناخت ماهيت آن است. در بسياري موارد جنبة مهمي از موجوديت داروخانه ناديده گرفته شده است. به همين دليل، تصميمات، مقررات و دستورالعمل هاي صادره همچون چارچوب انجام وظيفه، ابتر و ناقص است زيرا بخشي از شرايط مهمي كه مقررات يا دستورالعمل بايد در آن جاري شود، مغفول مانده است.
پيامد آن، عدم توانايي داروخانه در انجام اصلي ترين وظيفه خود است. در چنين شرايطي، داروخانه در تاروپود و مشكلات گرفتار شده نيروي خود را در مسيرهاي ديگري صرف مي نمايد و نتيجه آن محروميت دريافت كنندگان خدمت از كل توانايي داروساز و داروخانه است. نخست بايد ماهيت داروخانه كه آيا، يك بنگاه اقتصادي صرف است يا يك مركز ارائه خدمات علمي صرف و يا تلفيقي از هر دو؟ معلوم گردد. با نگاهي به وضعيت داروخانه كاملاً آشكار است كه داروخانه داراي ماهيت تلفيقي است يعني از يك سو بنگاه اقتصادي و از سوي ديگر مركز علمي است.
بنابراين ضرورت اقتصادي داروخانه را نمي توان ناديده گرفت. ما مي پذيريم كه براي داروساز و داروخانه ارائه صحيح خدمات داروئي در اولويت مي باشد و اين موضوع همواره در اولويت كار داروساز بوده است و قطعاً نيز خواهد بود. ليكن براي ارائه بهترين خدمت، حداقل امكانات لازم است. اگر بيانديشيم كه با ابزاري ناكارامد، كاري كامل و تمام عيار را مي توان انجام داد انديشه اي باطل است. داروساز آگاهي علمي را رايگان به دست نياورده است. لذا اگر جامعه، خواهان استفاده از اين اطلاعات است و اگر مسئولين مي انديشند كه اين خدمات لازمه سلامت جامعه است، بهاي آن را بايد بپردازند. همه طبقات جامعه كه داراي تخصص دانشگاهي و يا تجربه علمي هستند، علاوه بر مزد كاري كه بر حسب زمان صرف شده و محاسبه مي شود بايد مازادي بابت تخصص خود دريافت نمايند. مثل استاد بنا و كارگر ساده كه تفاوت دستمزد قابل توجهي دارند. جايگاه داروساز در هرم اجتماعي كجاست؟ شأن زندگي او چگونه است و او و خانواده اش از چه سطحي از رفاه بايد برخوردار باشند؟ و نياز جامعه به خدمات آن ها چقدر است؟ متأسفانه هيچ مسئول ذيربطي براي تعيين ارزش كيفي داروساز زحمت فكر كردن به پارامترهاي موجود را نمي دهد. به همين دليل گرفتار اشتباه در محاسبه و تناقض در چشمداشت علم و ارائه عمل مي گردند. بايد پذيرفت كه داروساز نيز همچون ميليون ها انسان ديگر در جستجوي امكانات بيشتر، براي زندگي بهتر است و نمي شود از طبقه اي در مجموعه اجتماعي انتظار ايثار داشت.
نكته حائز اهميت ديگر، سرمايه است كه داروساز براي يك واحد داروخانه به كار مي گيرد. بدون اينكه وارد حاشيه شويـم مي توانيـم
بگوئيم، چنانچه همان سرمايه به صورت سپرده ثابت و با بهره مركب به بانك سپرده شود چه مقدار سود حاصل مي شود؟ بدون اينكه صاحب سرمايه درگير مسئوليت هاي حرفه اي شود و يا مجبور به پرداخت ماليات و هزينه هاي جاري ناشي از فعاليت اقتصادي باشد. اما به غير از سپرده بانكي چنانچه همان سرمايه كه براي ايجاد داروخانه الزاماً به كار مي رود، در جاهاي ديگري به كار گرفته شود سود حاصل از اين فعاليت چه مقدار است؟
سودي كه به سرمايه داروخانه تعلق مي گيرد نه بر اساس واقعيت هاي كارشناسي شده است و نه بر اساس معيارهاي جاري در ساير حرفه ها. سود در نظر گرفته شده براي سرمايه داروخانه، نسبت به هزينه هاي آن و انتظاراتي كه جامعه از آن دارد به شوخي شبيه است تا يك واقعيت اجتماعي!
نتيجه گيري بسيار ساده است: بيله ديگ ، بيله چغندر .
و در نتيجه چنانچه سود دارو متناسب با عرضه آن و در مقايسه با ساير فعاليت ها محاسبه شود و آن را با ساير كشورهاي هم جوار و هم سطح ببينيم مسئله حل خواهد شد و مقوله حق خدمات دارويي (تعرفه) در صورتي كه در سود دارو محاسبه شده بايد عادلانه و متناسب با ساير حرفه هاي پزشكي كشور ديده شود.
« با تلاش 15 نماينده مجمع از فعالان صنفي گيلان ، 5 داوطلب گيلاني به عضويت هيئت مديره مركزي خود راه يافتند »
در ارديبهشت ماه سال جاري دو انتخابات تعيين كننده صنفي برگزار شده است :
« الف » جمعه 6 ارديبهشت 92 ، نمايندگان مجمع عمومي از نظام پزشكي هاي سراسر كشور منجمله گيلان به تعداد 13 نفر براي انتخابات رئيس كل ، اعضاء شوراي عالي و بازرسين و هيئت رئيسه مجمع سازمان نظام پزشكي كشور، در تهران حاضر شدند و از چهار داوطلب متقاضي عضويت در شوراي عالي ، سه نفر زير به عضويت شوراي عالي انتخاب شدند :
1- آقاي دكتر انوش برزيگر نايب رئيس ادوار گذشته شوراي عالي.
2- آقاي دكتر فرزاد فرقان رئيس نظام پزشكي فومن و شفت.
3- آقاي فرجود شكوهي عضو هيئت مديره نظام پزشكي آستانه اشرفيه از گروه ليسانسيه هاي پروانه دار.
چهارمين داوطلب شوراي عالي خانم حميده مدني ليسانسيه مامائي از آستانه اشرفيه بودند كه به دليل تأخير در فعاليت انتخاباتي ، از راه يابي به شوراي عالي بازماندند.
شايان ذكر است نمايندگان مجمع نظام پزشكي كشور از شهرستان رشت عبارتند از :
1- دكتر انوش برزيگر
2- دكتر حميد اخوين
3- دكتر محمد كاظم پوركاظمي
« ب » دومين انتخابات صنفي در روز پنجشنبه 19/2/91 با حضور سه تن از نمايندگان مجمع گيلان به نام آقايان :
1- دكتر محمد كاظم پوركاظمي
2- دكتر حميد علاف خيري
3- دكتر سياوش كهنسال
و ساير نمايندگان مجمع از شهرستان هاي كشور و نماينده وزارت كشور در سالن اجتماعات انجمن داروسازان ايران برگزار شد تا نمايندگان خود را در هيئت رئيسه مجمع و همچنين هيئت مديره انجمن داروسازان ايران انتخاب نمايند كه در اين مجمع آقايان دكتر محمدكاظم پوركاظمي و دكتر حميد علاف خيري به ترتيب به هيئت رئيسه مجمع و هيئت مديره انجمن داروسازان ايران راه يافتند . اعضاء هيئت تحريريه حكمت و هيئت مديره انجمن داروسازان گيلان اين موفقيت را به همكاران گرامي تبريك مي گويند.
***
ضمناً نتايج انتخابات شوراي عالي نظام پزشكي در روز 6 ارديبهشت و انتخابات مجمع نمايندگان و هيئت مديره انجمن داروسازان ايران در روز 19 ارديبهشت به شرح زير بوده است:
الف- اعضای شورای عالی در 6 گروه پزشکان، داروسازان، دندانپزشکان، متخصصان علوم آزمایشگاهی، مامایی و لیسانسه های پروانه دار عبارتند از:
1- در گروه پزشکان 13 نفر منتخب شورای عالی نظام پزشکی به ترتیب عبارتند از : دكتر حسین قشلاقی (132 رأی) ، دكتر محمد مهدی گلمکانی ( با 112 رأی)، دكتر اسماعیل ایدنی ( با 111 رأی)، دكتر انوش برزیگر( با 104 رأی) ، دكتر محسن مصلی و دكتر عباسعلی جوادی ( هر کدام با 100 رأی)، دكتر داریوش طاهرخانی ( با 94 رأی)، دكتر مصطفی مهرابی ( 94 رأی)، دكتر ضرغام صادقی ( 90 رأی)، دكتر علی اصغر پیوندی ( 88رأی) ، دكتر فرزاد فرقانی ( 86 رأی)، دكتر حسین بابایی ( 84 رأی) و دكتر ولی رستم زاده ( با 81 رأی).
2- در گروه دندانپزشکی نیز به ترتیب دكتر بهنام عباسیان با 126 رأی، دكتر نوید ناصری با 108 رأی و دكتر عباسعلی خادمی با 75 رأی .
3- در گروه داروسازان نیز به ترتیب دكتر محمود فاضل از سبزوار با 168 رأی، دكتر یدالله سهرابی از نوشهر با 128 رأی و دكتر سید حمید خویی از تهران با 123 رأی.
4- در گروه متخصصان علوم آزمایشگاهی نیز به ترتیب دكتر علی اکبر سید مهدی با 103 رأی و دكتر محمد صاحب الزمانی با 98 رأی .
5- در گروه ماماها نیز نوشین زنده زبان با 97 رأی و سكينه کفایی با 92 رأی.
6- در گروه لیسانسه های پروانه دار مرتضی حیدری با 111رأی و فرجود شکوهی با 96 رأی به عنوان اعضای شورای عالی نظام پزشکی انتخاب شدند.
همچنین در گروه پزشکی دكتر محمدرضا خردمند، دكتر سعید پناهی، دكتر عبدالرحیم قلی زاده پاشا، دكتر ایرج خسرونیا و دكتر محمد مهدی مطهری و در گروه مامایی نیز زهرا مدرسی، در گروره دندانپزشکان دكترکاوه سیدان، در گروه داروسازان دكتر حجت الله یزدان شناس و بالاخره در گروه لیسانسه های پروانه دار مهدی مداحی به عنوان عضو علی البدل تعيين گرديدند.
شايان ذكر است كه در اين انتخابات آقاي دكتر محمود فاضل عضو داروساز ادوار گذشته شورا و رئيس نظام پزشكي شهرستان سبزوار ، موفق به كسب اولين رأي در جمع 25 نفر انتخابي اعضاي شوراي عالي شدند . اين موفقيت را كه نشانه مقبوليت وي در جامعه پزشكي است به ايشان و داروسازان كشور تبريك مي گوييم.
***
«ب» در انتخابات روز 19 ارديبهشت انجمن داروسازان ايران ، هيئت رئيسه مجمع نمايندگان كشور به ترتيب حروف الفبا عبارتند از:
– دكتر محمد كاظم پوركاظمي از گيلان
– دكتر جعفر جعفري از فارس
– دكتر حجت اله يزدان شناس از آذربايجان شرقي
و اعضاء هيئت مديره و بازرسين به ترتيب حروف الفبا :
1- دكتر شهاب الدين جنيدي جعفري از شهرستان ورامين
2- دكتر غلامرضا دهقان زاده از شيراز
3- دكتر سيد مهدي سجادي از تهران
4- دكتر جليل سعيدلو از تهران
5- دكتر يداله سهرابي از نوشهر
6- دكتر عليرضا شهرياري از مشهد
7- دكتر محمد باقر ضياء از تبريز
8- دكتر اميد عبدي از كرمانشاه
9- دكتر حميد علاف خيري از گيلان
10- دكتر محمود فاضل از سبزوار
11- دكتر سيد علي فاطمي از اصفهان
12- دكتر مصطفي كريمي از تهران
13- دكتر حسن كلامي از اروميه
14- دكتر عليرضا مباركي از زاهدان
15- دكتر رهبر مژدهي آذر از تهران
به عنوان عضو اصلي هيئت مديره و همچنين آقايان دكتر سيف الرضا شهابي،دكتر محمدرضا دري ، دكتر رضا مسعودنيا، دكتر مسعود جلال و دكتر رضا سپهوند به عنوان عضو علي البدل انتخاب گرديدند.
و بازرسين هيئت مديره عبارتند از :
1– دكتر محمدرضا افخمي
2- دكتر حفيظ اله پور حيدر
3- دكتر بابك مصباحي
و همچنين آقاي دكتر مجتبي خليقي نژاد به عنوان عضو علي البدل تعيين گرديدند.
«روابط عمومي انجمن داروسازان گيلان»
گپ و گفتي با خانم طاهره سينا زاده
مقدمه:
همه ما بنا به ضرورت، ناگزير از مراجعه به مراكز گوناگون هستيم. از ادارات مختلف دولتي گرفته تا شركت هاي خصوصي، مجامع صنفي، مراكز درماني و … .
در اينگونه مراجعات، همواره اولين و مهمترين توقع خودم و قطعاً خيلي هاي ديگر، مواجهه با يك كارمند خوش برخورد، مسلّط و وظيفه شناس است كه ضمن برخورد توأم با ادب و احترام، سؤالات ارباب رجوع را نيز با صبر و متانت پاسخ دهد. چيزي كه بدون تعارف در مملكت ما بسيار نادر است و از آنجا كه احساس مي كنم سايرين نيز هنگام مراجعه به داروخانه ام همين انتظار و احساس را دارند، همواره نهايت سعي خود را براي برقراري چنين ارتباطي و ايجاد چنين محيطي به كار گرفته ام و اميدوارم اندك موفقيتي نيز كسب كرده باشم.
شهريور ماه سال 69 بعد از اتمام دوران خدمت نيروي انساني، براي اولين بار به ساختمان انجمن داروسازان گيلان (خانه داروساز) مراجعه كردم. خانم جواني با كمال خوشرويي، ادب و احترام به همه سؤالات و ابهاماتم در زمينه مسائل صنفي پاسخ
داد. به نحوي كه چند دقيقه بعد، احساسِ بودن در «خانۀ داروساز» يعني خانۀ صنفي و شغلي خودم به معناي واقعي برايم تحقق پيدا كرد و امروز نيز بعد از گذشت 23 سال و آشنايي كاملتري كه به ويژه بعد از پذيرش مسئوليت هاي مختلف با فعاليت هاي صنفي انجمن پيدا كرده ام و طبعاً به آن افتخار هم مي كنم، هنوز همان احساس به قوت خودش باقي است.
امروز به جرأت مي توانم بگويم كه قسمت عظيمي از بار مسئوليت انجمن داروسازان گيلان و ايجاد ارتباط بين داروسازان، بر دوش خانم طاهره سينازاده (سينا) است و قطعاً بايد در موفقيت انجمن داروسازان گيلان و نمونه بودنش در سطح كشور، در كنار زحمات و ايثارگري هاي همه داروسازان سختكوش، سهمي نيز براي ايشان قائل شد و بالاخره اينكه براي بسياري از داروسازان، نام انجمن داروسازان گيلان، تداعي كننده خانم سينا است.
به پاس قدرداني از زحمات درازمدت اين كارمند وظيفه شناس و زحمتكش و براي اطلاع از نظرات ايشـان در مـورد روند كـاري انجمن ، مصـاحبـه اي
توسط خانم نازلي تني همكار نشريه حكمت گيل با ايشان انجام گرفته كه از نظر خوانندگان گرامي مي گذرد.
دكتر محمدمصدق كمالي
به نام خدا
حكمت گيل: لطفاً ضمن معرفي خودتان، بفرمائيد كه چگونه و در چه سالي همكاري خود را با انجمن داروسازان شروع كرديد و در مدت فعاليت خود با چند هيئت مديره كار كرده ايد ؟
به نام خدا ؛ اینجانب طاهره سینازاده – از سال 65 برای کار در بخش اداری (دبیرخانه) و نیز ماهنامه حکمت گیل که در آن زمان با عنوان « نشریه ماهانه انجمن داروسازان گیلان » منتشر می شد در انجمن مشغول به کار شدم. در طول مدت کاری در خدمت 7 هیئت مدیره بوده ام.
حكمت گيل: وضعيت انجمن در زمان شروع به كار شما چگونه بود؟ مختصري در مورد روند شكل گيري انجمن و داروسازاني كه در بنيانگذاري و پيشرفت انجمن نقش داشتند توضيح دهيد.
در ابتداي شروع به کارم، انجمن که آن زمان جامعۀ داروسازان گیلان (خانه داروساز) نامیده می شد در همین مکان فعلی مستقر بود و کارکنان شامل دو نفر پرسنل در بخش پژوهشي داروهاي تركيبي که صبح ها فعالیت می کردند و یک نفر سرپرسـت عمـومـی در سـاعـات عصـر در انجـمـن
حضور داشتند. جلسات هفتگی انجمن نیز با حضور اعضای هیئت مدیره و داروسازان مهمان به روال معمول هر هفته چهارشنبه شب ها برگزار می گردید. داروسازان معتمد از همان سال های اولـیه تأسـیـس انجـمن در شـهـرستـان هـا معـرفـی مي شدند که پل ارتباطی بین هیئت مدیره و سایر داروسازان شاغل و مستقر در دیگر شهرستان ها بودند. آقایان دکتر کاظم موسوی، دکتر صالحی، دکتر پورکاظمی، دکتر جهانبخش، دکتر عزیزالله زاده و … همیشه در فعالیت های مربوط به انجمن حضور داشتند. روال کاری انجمن تقریباً مشابه الان بود ولی البته با توجه به گذشت زمان، مسائل و مشکلات کاری از نظر کیفیت و کمیت افزایش یافته است.
حكمت گيل: با توجه به سابقۀ طولاني خدمت در انجمن داروسازان، به نظر شما مهمترين عاملي كه در كندي روند موفقيت انجمن نقش داشته كدام است؟ مهمترين ايراد چيست و در نهايت براي پيشبرد بهتر كارها چه پيشنهادي داريد؟
انجمن داروسازان یک تشکل صنفی است که با توجه به کثرت داروسازان می تواند فعالیت های زیادی در زمینه های مختلف کاری در استان ها و شهرستان های مختلف انجام دهد. شاید به دلیل وجود قوانین خاص در حیطه کاری مشکلاتی وجود داشته باشد ولی اگر در مورد انجام کاری یکسان و طبق رأی جمعی عمل کنند، حتماً به خواسته هايشان می رسند كما اينكه در ابتدای سال 91 که بیمه ها چندین ماه مطالبات داروخانه ها را پرداخت نکرده بودند تصمیم گرفته شد پذیرش نسخ بیمه تأمین اجتماعی در قبال اخذ هزینه آن باشد که در نهایت پس از هماهنگی های لازم و اعلام این تصمیم، داروخانه ها توانستند درصدي از مطالبات خود را وصول نمایند که این به هماهنگی شان در وحدت رویه بر می گردد.
حكمت گيل: به نظر شما علت اصلي عدم استقبال گروهي از داروسازان از فراخوان هاي هيئت مديره چيست و چه راهكاري براي افزايش ميزان مشاركت اعضا در فعاليت هاي صنفي داريد؟
داروسازان بیشتر در فراخوان های عمومی (روز داروساز، گردهمایی های ادواری) شرکت می کنند و در جلسات موردی که برای بررسی مسائلی نظیر تعرفه، مطالبات بیمه ها، امور مالیاتی و … تشکیل می شود با اینکه شامل تعداد زیادی از داروسازان می شود، کمتر حضور دارند که دلیل آن نمی تواند مناسب نبودن زمان برگزاری این گونه نشست ها باشد چون به تجربه دیده ام که با وجود برگزاری جلسات در زمان های مختلف باز هم شرکت ننموده اند. احتمالاً یک دلیل می تواند این باشد که به توانایی هیئت مدیره برای پیگیری و بررسی و انجام اموری از این دست اطمینان دارند و یا چون آن ها را از آن دست مسائل عمومی می دانند که تقریباً سایر داروسازان در سطح کشور نیز با آن مواجه هستند، می دانند که نهایتاً راهکاری همگانی برای این مسائل پیدا می شود. همیشه تعداد معدودی از داروسازان در امور مربوط به انجمن فعالیت دارند، داروسازان جدید که تقریباً هیچ آشنایی با هیئت مدیره ندارند و با توجه به کمتر شدن گردهمایی های ادواری انجمن فرصتی نیز برای آشنا شدن با دیگر همکارانشان در سطح استان و یا ارتباط با آن ها ندارند. هر چند که من شخصاً در بدو ورود هر یک از داروسازان جدید به انجمن و یا در تماس های تلفنی ضمن ارائه توضیحات مربوطه برای کار مورد نظرشان شماره اعضای هیئت مدیره انجمن را داده و تأکید دارم که با آنها صحبت نمایند. شاید هیئت مدیره با برگزاری نشست های ادواری در شهرستان ها، بتواند این فرصت را برای سایر همکاران داروسازان خصوصاً جوان ترها به وجود بیاورد تا ضمن آشنایی، زمینه ورود و فعالیت و استفاده از نظرات و ایده های آن ها را فراهم نمایند.
حكمت گيل: ارتباط شما با ساير كاركنان انجمن در طول مدت خدمتتان چگونه بوده است؟ آيا مواردي بوده كه به علت اختلاف سليقه با بقيه مشكل داشته باشيد؟
همیشه و در همه محیط های اداری و کاری اختلاف نظر وجود دارد. در مورد بنده هم غیر از این نبوده ولی در تمام دوران کاری همیشه و همیشه از کمک و همراهی بی دریغ تمام همکاران شاغل در انجمن از ابتدا تا الان بهره مند بوده ام که شاید این به لحاظ نوع کارم در انجمن بوده که کمک همه را می طلبیده و تقریباً هیچ وقت کاری ناتمام نمانده است. من از همه آنها صمیمانه سپاسگزارم و امیدوارم که کج خلقی های مرا به خاطر زمان های سخت کاری و یا خستگی عفو کنند. طبعاً هیچ وقت قادر نیستم که لطف و یاریشان را جبران کنم و این صادقانه ترین حرفم است.
حكمت گيل: به نظر شما مهمترين موفقيت صنفي كه انجمن تاكنون به دست آورده كدام است؟
در سال های اخیر هیئت مدیره همیشه با انجام دیدار با رؤسای سازمان ها و نیز ارسال مکاتبات متعدد برای پیگیری موضوعاتی نظیر تعیین تعرفه ، پایین آوردن ضریب مالیاتی داروخانه، پرداخت مطالبات توسط بیمه ها در دوره های زمانی مختلف، فعالیت زیادی انجام داده که موفقیت هایی نیز داشته است.
حكمت گيل: رابطه شما با مرحوم استاد بهزاد چگونه بود؟ اندكي در مورد انتظاراتي كه استاد از انجمن داشتند و خاطراتي كه از ايشان داريد توضيح دهيد.
کار با ایشان با وجود زیاد بودن، فوق العاده راحت بود و احساس دستپاچگی و ناتوانی نمی کردم. از اولین روز شروع کار در انجمن تا سال آخر هیچ فرقی نداشت. ایشان به طور مداوم در کار نوشتن و یا ترجمه مطلب و مقاله برای مجله حکمت بودند. در واقع در مجله حکمت که ابتدا به شکل نشریه تکثیر می شد تا فرم جدید آن در زمان حیات ایشان، بیشترین مقالات مربوط به استاد بهزاد بود و در مورد مقالات ارسالی که برای چاپ از طرف سایر همکارانشان می رسید نیز با دقت و حوصله بسیار آن ها را قرائت و اصلاح (ویراستاری) می کردند. هیچ وقت کم حوصله نبودند. ضمناً داروسازاني که از سال های قبل تر در استان حضور داشتند حتماً سلسله سخنرانی های برگزار شده در انجمن را به خاطر دارند که هر ماهه با دعوت از اساتید گروه های مختلف پزشکی از سطح کشور و یا استان در محل انجمن برگزار می شد. ایشان برای تدارک این برنامه بسیار زحمت می کشیدند و مکاتبات مربوطه را خودشان شخصاً انجام می دادند و معمولاً بیشترین تعداد شرکت کنندگان مربوط به سخنرانی های خود ایشان بود.
در یک دوره زمانی که ایشان تدریس داشتند معمولاً دو یا سه روز در طول هفته دانشجویانشان به انجمن می آمدند. جالب بود که از زمان ورود تا پایان کلاس بسیار شاد و خندان بودند. چیزی که در بیشتر موارد در جاهای دیگر عکس آن را دیده ام.
حكمت گيل: آيا مجله حكمت را مي خوانيد؟ در صورت مثبت بودن جواب، به چه مطالبي بيشتر علاقه داريد؟ ايراد مجله را در چه مي بينيد و چه پيشنهادي براي بهتر شدن آن داريد؟
مطالب ارسالی برای مجله معمولاً از کانال انجمن انجام می شود و در این فاصله زمانی مقالات و مطالب رسیده را می بینم. مقالات تخصصی خیر ولی معمولاً مقالات عمومی تر و صفحات هنر و اندیشه و یا سرمقاله را می خوانم. فکر می کنم مجله پزشکان گیل و یا پیام انجمن داروسازان ایران از جذابیت بیشتری برخوردار باشند که این شاید بیشتر به دلیل تعدد نویسندگان و دست اندرکاران، تنوع مطالب و کیفیت و فرم ظاهری و یا تبلیغات متنوع و رنگانگ آن ها باشد. طبیعتاً در طی سال های گذشته فرم کاری حکمت گیل به نسبت گذشته تغییرات زیاد داشته هم از نظر محتوا و هم فرم ظاهری آن. ولی باز هم جای کار دارد.
حكمت گيل: آيا خاطره اي از دوره اي كه خودتان كارهاي تايپ و صفحه آرايـي
مجله حكمت را انجام مي داديد، داريد؟
اولین سری مجله که با ظاهر فعلی آن چاپ می شد با مشقت زيادي به انتها رسید. دست اندرکاران اعلام کردند که قرار است حکمت به شکل جدید آماده شود و بعد مطالب را جهت آماده کردن دادند. من هم با کلنجار رفتن با برنامه آن زمان (زرنگار) و تقریباً بدون هیچ اطلاعاتی در مورد فرم جدید کاری، دست و پا شکسته و با پرس و جو از این و آن، کار به اصطلاح حروف چینی و صفحه آرایی و … را انجام دادم و در مرحله پایانی کار باید پرینت نهایی را روی کاغذ کالک و به شکل آینه ای انجام می دادم که باز هم در این مورد چیزی نمی دانستم و به روال معمول انجام دادم که مورد قبول چاپخانه واقع نشد و مجبور شدم مجدداً اين کار را انجام بدهم. البته حکمت جدید برای اعضای هیئت تحریریه و دیگران خوشایند بود ولی من بیچاره شدم تا تمام شد!
حكمت گيل: به نظر شما فعاليت صنفي انجمن نسبت به گذشته پيشرفتي داشته يا خير؟ موارد را توضيح دهيد.
حتماً پیشرفت داشته، مشارکت فعال انجمن در زیر گروه های مختلف دانشگاه علوم پزشکی گیلان نظیر ستاد توزیع دارو و کمیسیون قانونی ماده 20 و تفویض اختیار امور اجرایی، فعالیت جهت تأسیس دانشکده داروسازی، حضور در ترکیب هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران و داشتن نماینده در مجـمع نماینـدگـان انجـمن های داروسازان کشور ،
حضور در هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی و برگزاری دوره بازآموزی برای داروسازان استان، همه نشان دهنده پیشرفت و پویایی انجمن است. اگر فقط در مقام مقایسه با سایر انجمن های داروسازان کشور در نظر بگیرید.
حكمت گيل: در دوره هاي مختلف فعاليت در انجمن، به نظر شما فعاليت اعضاي هيئت مديره چگونه بوده است؟
هر کدام از اعضای هیئت مدیره انجمن در چندین دوره کاری حضور و فعالیت داشته اند و همگی در تمام دوره ها بدون برخورداری از هیچ نوع منفعت مالی برای انجمن فعالیت و از آن حمایت کرده اند و این می تواند بیانگر توانایی و مقبولیت شان از دیدگاه دیگر همکاران آن ها باشد.
حكمت گيل: با تشكر از وقتي كه در اختيار نشريه حكمت گذاشته ايد، اگر صحبت ديگري به نظرتان مي رسد بفرمائيد.
راستش پاسخ به اين سؤالات برايم بسیار سخت است. چرا که انجمن یک تشکیلات صنفی خاص است و من تنها یک فرد شاغل در این مجموعه ام که در طول چندين سال متوالی مشغول انجام وظيفه بوده و هستم. آن تعداد از همکاران شما را به یاد آوردم که احتمالاً از نحوه کار و یا رفتار من راضی نباشند و این پرسش و پاسخ به این نارضایتی بیافزاید. به هر حال امیدوارم که در زمان کوتاه باقیمانده از دوران کاری ام در انجمن بتوانم مثمرثمر باشم.
نماد قدمت٬ نهاد خدمت
بیمه از هر نوع که باشد هزینه نیست ، بلکه یک نوع سرمایه گذاری است که در موقع خطر به کمک خسارت دیده می آید.
به همین منظور در راستای حفظ و حراست از سرمایه های اعضای محترم انجمن داروسازان استان گیلان ، بیمه ایران استان گیلان طی تفاهم نامه ای با آن انجمن محترم و با در نظر گرفتن تخفیفات ویژه ای، آماده ارائه خدمات بیمه ای به شرح ذیل میباشد:
ü بیمه حریق داروخانه ها و انبار با 60% تخفیف ویژه+ شرایط تقسیط
ü بیمه منازل مسکونی اعضای انجمن داروسازان و کارکنان با 60% تخفیف ویژه + شرایط تقسیط
ü بیمه مسئولیت پزشکان و پیرا پزشکان با ارائه 20%تخفیف ویژه و با اعمال تخفیفات سنواتی
ü بیمه ثالث اتومبیل با50% پیش پرداخت و مابقی طی 4 قسط
ü بیمه بدنه اتومبیل با20% تخفیف ویژه+ تخفیفات قابل اعطاء+ شرایط تقسیط 8ماهه
ü (به زودی قرارداد بیمه تکمیلی درمان اعضای انجمن داروسازان و کارکنان داروخانه ها نیز امضا می گردد.)
تنها مجری این تفاهم نامه فقط نمایندگی بیمه ایران سعید کشتکار بْنکی با کد:33332 می باشد که می تواند تخفیفات منظور شده را در سطح استان گیلان اعمال نماید.
بیمه را قبل از حادثه باید شناخت، آسودگی خاطر ارمغان بیمه ایران
نمایندگی : سعید کشتکار بُنکی – کد : 33332
آدرس: رشت – بلوار منظریه- خیابان تابان شمالی- روبروی آژانس تابان
تلفن: 3223686-0131 فکس: 3246178-0131
همراه: 09111354155- 09116197177
انتقاد عضو کمیسیون بهداشت از حذف ارز مرجع دارو و بیمهری به حوزه سلامت
سلامت نیوز : یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس حذف ارز مرجع دارو را بیمهری به حوزه سلامت دانست و گفت که دارو هم باید مثل گندم، جو، کنجاله و سویا از حذف ارز مرجع مستثنی میشد.
رسول خضری در گفتوگو با (ایسنا)، با بیان اینکه سال گذشته هم مشکلاتی به خاطر عدم تخصیص ارز به دارو در حوزه سلامت به وجود آمد اظهار کرد: ظاهراً قرار است در سال جاری ارز مبادلهای به دارو اختصاص یابد و این باعث میشود اولاً داروهایی که با ارز وارد کشور میشوند با افزایش قیمت مواجه شوند و دیگر اینکه داروهای ساخت داخل هم به دلیل اینکه حداقل 50 درصد مواد اولیهشان را با ارز وارد کشور میکنند در قیمت تمام شده افزایش داشته باشند که در نهایت بار گرانی به دوش مردم خواهد افتاد.
وی با انتقاد از عدم تخصیص 6 هزار میلیارد تومان یارانه حوزه سلامت در سال 91 تصریح کرد: درسال جاری 2 هزار و 200 میلیارد تومان بابت مابهالتفاوت ارز مرجع و ارز مبادلهای اختصاص یافته که امیدی به تحقق آن نداریم، به ویژه این که ما در سال 92 نسبت به سال 91 منفی 5 درصد کاهش بودجه بخش بهداشت را شاهد بودهایم و اگر سال گذشته این ایراد را داشتیم که حوزه بهداشت در اولویت یازدهم قرار گرفته امسال وضعیت بدتر است.
***
دولت باید قیمت دارو را ثابت نگه دارد
دارونيوز : خبر حذف ارز مرجع از دارو و جایگزینی نرخ مبادلهای برای واردات دارو شوک جدیدی به برخی بیماران از جمله بیماران خاص که نیازمند دارو هستند وارد کرد. آنهایی که علاوه بر درد بیماری باید درد گرانی را نیز تحمل کنند.
اگر چه زمزمههایی از مسئولان درباره حذف نشدن
ارز مرجع از کالاهای اساسی از جمله دارو شنیده میشود اما بخشنامهای که از سوی بانک مرکزی صادر شده است با این شنیدهها ناسازگار است. این در حالی است که وزیر بهداشت نیز اواخر هفته گذشته به طور ضمنی این حذف ارز را تایید کرد. این نکته زمانی قابل توجه است که از سال گذشته این روند افزایش قیمت داروها اتفاق افتاده بود و حال با تصمیم جدید دارو به جای وارد شدن با ارز 1226 تومانی با ارز حدوداً 2500 تومانی وارد کشور خواهد شد، یعنی با بهایی بیش از 2 برابر.
اما طریقت منفرد که پس از برکناری مرضیه دستجردی به دلیل اعتراض به وضع نابسامان ارز داروها به جای او بر صندلی وزارت نشست در اظهار نظری با ابراز تمایل به حذف ارز مرجع دارو اعلام کرد: در حال حاضر حدود یک میلیارد و 400 میلیون دلار ارز دارو وجود دارد که اگر قیمت آن دو برابر شود نزدیک به 1500 میلیارد تومان افزایش قیمت خواهیم داشت که این رقم در بودجه 2200 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. بودجهای که هنوز در مجلس به تصویب نرسیده است و حتی تخصیص آن همچون سالهای گذشته در ابهام است. وزیر بهداشت در ادامه گفته است: اگر قرار است این ارقام افزایش یابد باید مطمئن شویم بار آن بر مردم تحمیل نمیشود بنابراین در سامانه دارویی به دنبال آن هستیم تا دارو را مستقیماً به مصرفکننده برسانیم و سوءاستفاده در بازار دارویی کاهش یابد. وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: یکی از برنامههای دولت خارج کردن داروها از حالت دو نرخی است به طوری که داروها نرخ واحد داشته باشند. وی اهمیت این موضوع را شفافیت در ارائه خدمات دارویی و ارتقای کیفیت داروها عنوان کرد و افزود: امیدواریم با این طرح وضعیت تولید و عرضه دارو روند بهتری به خود بگیرد. طریقت منفرد گفت: در حال حاضر ایران ارزان ترین کشور در ارائه دارو به بیماران است. وی علت این موضوع را تولید 97 درصدی داروها در داخل کشور عنوان کرد و در ادامه با اشاره به تغییر ارز اختصاص یافته به دارو میگوید: ارز دارو از نرخ مرجع به مبادلهای تبدیل شده و باقی مانده آن در لایحه بودجه امسال در نظر گرفته شده که تاثیر زیادی در قیمت ایجاد میکند.
باید ارز دولتی به دارو تعلق گیرد
با این وجود حسن تأمینی نایب رئیس کمیسیون
بهداشت و درمان مجلس درباره اختصاص ارز مبادلهای برای دارو به جای ارز مرجع میگوید: قطعاً این شرایط میتواند بر قیمت داروها تأثیرگذار باشد. وی با تأکید بر اینکه باید بتوان ارز را کنترل کرد، گفت: در شرایط فعلی که در تحریم قرار داریم باید به دنبال راهکارهای جدیدی باشیم که نمونه آن تأمین داروهای مورد نیاز از محل فروش نفت است. تأمینی با اشاره به اینکه در حال حاضر برخی داروها مشمول تحریم نشده است، افزود: هنوز به درستی مشخص نیست ارز هم وجود داشته باشد تا چه اندازه مشکل دارو را حل میکند اما آنچه قابل توجه است اینکه در زمینه تأمین دارو نیاز به حمایت ضربتی داریم. وی ابراز داشت: برای حل مشکل دارو باید ارز دولتی به آن تعلق گیرد. نایبرئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره اختصاص 2200 میلیارد تومان اعتبار از سوی وزارت بهداشت در حالی که این مبلغ تنها برای تأمین دارو نیست، گفت: بحثی که وجود دارد این است که این میزان اعتبار برای کل خدمات ارائه شده توسط مراکز وابسته به وزارت بهداشت است لذا مشکل دارو حل نمیشود و اگر بخواهند مشکل دارو را حل کنند باید ارز سریعا در اختیار قرار گیرد و اگر نمیتوانیم ارز وارد کنیم از محل فروش نفت، دارو یا مواد اولیه دارو را وارد کنیم.
دولت باید یارانه دارو به وزارت بهداشت دهد. همچنین عبدالرحمان رستمیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس معتقد است: کارخانههای داروسازی تا 6 ماه مواد اولیه را با ارز 1226 تومان وارد میکنند که براین اساس نباید فعلاً شاهد گران شدن دارو باشیم. وی میگوید: دولت موظف است مابهالتفاوت ارز 1226 تومان تا 2450 تومان را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد اما اینکه کجا بتوانیم این مابهالتفاوت را هزینه کنیم که کمترین آسیب را ببینیم، موضوعی است که در حال ارزیابی است. وی به ایسنا گفت: مابهالتفاوتی که دولت برای ارز دارو به وزارت بهداشت میدهد یا باید به ابتدای فرآیند یعنی آنجا که دارو تولید میشود اختصاص داده شود یا به ابتدای فرآیند یعنی کسی که دارو را مصرف میکند، حالت دیگر این است که این مابهالتفاوت در اختیار سازمان متولی که میتواند در قیمتگذاریها دخالت کند مثل وزارت دفاع و وزارت بهداشت قرار گیرد. نماینده مردم دامغان در مجلس تصریح کرد: براساس گزارشی که کارخانههای داروسازی به کمیسیون بهداشت دادند، آنها مواد اولیه را برای 6ماه با ارز 1226 تومان وارد کشور کردند پس قاعدتاً دارو نباید تا 6ماه گران شود که اگر اینطور باشد آسیب چندان جدی را نخواهیم داشت. رستمیان در پایان یادآور شد: با توجه به اینکه دولت مابهالتفاوت نرخ ارز را در اختیار دارد، دارو یا نباید گران شود یا درصد خیلی کمی افزایش قیمت خواهد داشت، چراکه دولت موظف است این رقم را بهگونهای اختصاص دهد که قیمت دارو افزایش نیابد. با این اوصاف وظیفه دولت ثابت نگه داشتن قیمت دارو است، چه اینکه از طریق پرداخت یارانه به وزارت بهداشت باشد و چه اینکه با ارز مرجع به حمایت واردکنندگان بیاید اما درهر شکل نباید فشار مالی به بیماران در شرایط اقتصادی امروز جامعه وارد شود.
***
وزیر بهداشت طرح داد، بیمهها اجرا کردند
سلامت نیوز : همین 10 روز پیش وزیر بهداشت در حاشیه مراسم روز جهانی بهداشت اعلام کرد که در آینده نمیتوانیم به طور قاطع بگوییم قیمت دارو افزایش نمییابد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از حمایت ؛ حسین طریقت منفرد سپس به تشریح دلیل حرف هایش پرداخت و گفت: هنگامی که 25 درصد حقوقها افزایش مییابد هر تولیدی هم گران میشود؛ آیا شما کفش را به قیمت پارسال میخرید؟ افزایش قیمت، طبیعی و اجتناب ناپذیر است و هر درصدی که تورم داریم هزینه تولید بیشتر میشود.» با این حال کسی گمان نمیکرد آنچه وزیر بهداشت به صورت تلویحی از احتمال افزایش قیمت 24 درصدی آن خبر داده بود، به یکباره تا پنج برابر گران شود. افزایش دو تا پنج برابری قیمت داروهای مصرفی بیماران خاص که از عصر دوشنبه صورت گرفت حتی بسیاری از دست اندرکاران نظام سلامت را با شوک مواجه کرده است، چه رسد به بیماران و خانوادههایشان. در این میان برخی بیمهها را مقصر و متهم ردیف نخست گرانیها میدانند و عدهای نیز حذف ارز مرجع برای واردات و اجرای طرح ارائه یارانه دارو به بیماران را عامل اصلی اعلام میکنند.
***
هر دم از این باغ بری میرسد … !
سلامت نیوز : دیگـر هیـچ وزیر بهداشتی به دلیـل
پیگیری ارز مرجع بركنار نخواهد شد! چرا كه دیگر ارز مرجع به دارو تعلق نمی گیرد. بانك مركزی روز گذشته این دستورالعمل را برای تمامی بانك ها صادر كرده است. این امر باعث میشود تا قیمت داروهای تولید داخل به طور متوسط 40درصد و داروها و تجهیزات وارداتی از 190 تا 210 درصد افزایش یابد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از فرارو ؛ در همین حال وزیر بهداشت هم كه پیش از این هر نوع كمبود دارو را ساخته دست رسانه ها دانسته بود اینبار هم در موضع انفعال با مناسب خواندن این اقدام دولت آن را موجب شفافیت در ارائه خدمات دارویی و ارتقای کیفیت داروها دانست.
رئیس كمیسیون بهداشت مجلس نیز در همین رابطه گفته است: «ما به دولت پیشنهاد دادیم دارویی را که با ارز 2500تومان وارد میکنیم به شرکتهای دارویی با ارز آزاد بدهیم و مابهالتفاوت را یارانه به شرکتهای بیمه بدهیم و به اصطلاح بیمه را اصلاح کنیم تا از دفترچه استفاده شود و نگوییم که دارو بیمه نیست.»
اما شهریاری پیش از این با انتقاد از اینكه علیرغم تصویب قانون بیمه همگانی در سال 1373 هنوز در گوشه و کنار کشور بین 6 تا 8 میلیون نفر از مردم بیمه نیستند گفته بود: «بر اساس بند ت تبصره 10 قانون بیمه همگانی، دولت موظف بود در سال 1382 نسبت به بیمه نمودن تمامی افرادی که تحت پوشش هیچگونه بیمه درمانی قرار نداشتند اقدام و آنها را به طور رایگان بیمه کند.»
این در حالی است كه چندی پیش رئیس انجمن داروسازان با انتقاد از تأخیر پرداخت مطالبات داروخانه ها از سوی سازمان های بیمه گر گفته بود: «صندوق بیمه تأمین اجتماعی هفت ماه است كه ریالی بابت نسخ دارویی به داروخانه ها نپرداخته است. حدود 10 هزار داروخانه كشور به همین علت تقریباً ورشكسته شده اند. حتی برخی از آنها نسخ بیمه تأمین اجتماعی را از بیماران قبول نمی كنند.
***
تب تند قیمتها در بازار دارو
سلامت نیوز : اگر سال گذشته را سالی سخت برای بهداشت و درمان ایران بنامیم، سال92 را میتوان سال دشوارتر بهداشت و درمان کشور خواند. روزهای سختی که روز گذشته با ابلاغ تخصیص ارز مبادلهای برای واردات دارو از سوی بانک مرکزی آغاز شد. به طوریکه بانک مرکزی حذف ارز مرجع دارو و کالاهای اساسی را به بانکها ابلاغ کرد. در این ابلاغیه آمده است: «با توجه به اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ واردات کره، شکر، گوشت قرمز و دام زنده طبق تعرفههای پیوست دارو، مواد اولیه دارویی، شیرخشک و تجهیزات و ملزومات پزشکی در سال 1392 به نرخ مبادلهای بوده و ارائه درخواست گواهی ثبت آماری بر مبنای نرخ مزبور ( مبادلهای ) بلامانع
خواهد بود.»
به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق؛ این ابلاغیه در حالی آب پاکی را روی دست وزارت بهداشت و شرکتهای واردکنندگان دارو ریخت که میتواند زمینهساز افزایش دوبرابری قیمت دارو در کشور و کمیاب و نایابشدن دوباره اقلام دارویی بیماران خاص در کشور شود. همچنین حذف ارز مرجع برای واردات دارو تنها بر قیمت داروهای خارجی تأثیرگذار نیست و به دلیل وابستگی تولیدکنندگان داخلی دارو به واردات مواد اولیه میتوان منتظر افزایش قیمت داروهای تولید داخل نیز بود. این درحالیاست که وزیر بهداشت ودرمان، هفته گذشته از رایزنی با دولت و بانک مرکزی جهت دریافت ارز مرجع برای واردات اقلام دارویی خبر داده بود اما به نظر میرسد «طریقتمنفرد» همچون «مرضیه وحیددستجردی» وزیر سابق بهداشت و درمان کشور، نتوانست دولت و بانک مرکزی را جهت دریافت ارز مرجع برای واردات دارو متقاعد کند. با این وضعیت حالا داروسازان و واردکنندگان دارویی میمانند و افزایش قیمت دارو و افزایش هزینههای درمانی برای مردم. همچنین نکته نگرانکننده دیگر در این رابطـه نایاب شـدن اقـلام دارویـی برای مبتـلایان به
بیماریهای خاص است.
وزیر بهداشت: برای کنترل بازار، دارو گران میشود
حیاتیبودن مصرف دارو در کشور در حالی به تایید همه متخصصان، فعالان بهداشت ودرمان کشور و مراجعهکنندگان به مراکز درمانی رسیده است که هماکنون مردم و متخصصان شاهد انفعال وزارت بهداشت برای دریافت ارز مناسب برای واردات دارو هستند. نشانه این انفعال صحبتهای وزیر بهداشت ودرمان طی روزهای گذشته است. «محمدحسین طریقتمنفرد» تبدیل ارز مرجع دارو با قیمت 1226تومانی به ارز مبادلهای 2500تومانی را اتفاق مناسبی تحلیل کرد و گفت: «ارز دارو از نرخ مرجع به مبادلهای تبدیل شده و باقیمانده آن در لایحه بودجه امسال در نظر گرفته شده که تأثیر زیادی در قیمت ایجاد میکند.»
او در توضیح دلیل این کار چنین گفت: «یکی از برنامههای دولت خارج کردن داروها از حالت دو نرخی است به طوری که داروها نرخ واحد داشته باشند. دولت برای اصلاح گردش کار دارو در سال جاری، برنامه جدی را در دستور کار خود قرار داده است. اهمیت این موضوع شفافیت در ارائه خدمات
دارویی و ارتقای کیفیت داروها است امیدواریم با این طرح، وضعیت تولید و عرضه دارو روند بهتری به خود بگیرد.»
***
علی رغم تعیین تعرفه های پزشکی سال 92؛
باز هم داروخانه ها بی نصیب ماندند
باشگاه خبرنگاران : با تعیین تعرفه های پزشکی سال 92 انجمن داروسازان ایران هم خواستار تعیین تعرفه مناسب برای این واحد شد.
دکتر سجادی، دبیر انجمن داروسازان ایران در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت: تعرفه های خدمات درمانی سال 92 گروه پزشکی اعلام شده است ولی برای بخش داروخانه ها هنوز هیچ تعرفه ای در سال 92 اعلام نشده است و این ما را دچار مشکل می کند.
وی افزود: داروخانه ها هم به عنوان یک محل و حوزه پزشکی نیاز دارد که تعرفه مشخص داشته باشد این تعرفه ها هر ساله در حوزه پزشکی 20 تا 30 درصد رشد داشته ولی در داروخانه ها با وجود افزایش نرخ داروها هنوز مطرح نشده است.
سجادی همچنین افزود: سازمان امور مالیاتی هم باید به داروخانه ها نگاه ویژه ای داشته باشد چنانچه ما هم مثل سایر حوزه های پزشکی تابع قوانین وزارت بهداشت هستیم و نیاز به حمایت و توجه بیشتری دارد.
***
درمان خصوصي 29 درصد گران شد
ابتكارنيوز : در چهل و هفتمين جلسه شوراي عالي بيمه که روز گذشته به رياست عباسي، وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي برگزار شد، تعرفههاي درمان بخش دولتي و خصوصي سال 92 تعيين شد. بر اساس مصوبه شوراي عالي بيمه تعرفههاي درماني بخش دولتي با رشدي 18 درصدي و بخش غير دولتي با رشد 29 درصدي نسبت به تعرفههاي مصوب سال 91 مواجه شده است.
در پايان جلسه شوراي عالي بيمه که با حضور وزير
تعاون، کار و رفاه اجتماعي، سرپرست وزارت بهداشت، قائم مقام سازمان نظام پزشکي و نمايندگان صندوق هاي بيمه اي درمحل وزارت تعاون برگزار شد در خصوص افزايش تعرفههاي درماني بخشهاي دولتي و غيردولتي تصميم گيري به عمل آمد. بر همين اساس تعرفههاي درماني بخش دولتي در سال 92 با 18 درصد رشد نسبت به تعرفههاي مصوبه سال 91 تعيين شد. همچنين تعرفههاي درماني بخش غير دولتي نيز با رشد 29 درصدي نسبت به تعرفههاي مصوب سال گذشته به تصويب شوراي عالي بيمه رسيد. برهمين اساس تعرفههاي خدمات درماني در بخش دولتي براي نخستين بار در سال 92 توسط شوراي عالي بيمه پيشنهاد شد که براي تصويب نهايي به هيات دولت ارسال ميشود. هنوز يک ساعت از اعلام تعرفههاي
جديد درمان در بخش خصوصي و دولتي نگذشته بود که سرپرست وزارت بهداشت اعلام کرد اين تعرفهها در بيمارستانهاي پايلوت اجرا ميشود.در حاشيه چهل و هفتمين جلسه شوراي عالي بيمه عباسي وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي و طريقت منفرد سرپرست وزارت بهداشت با حضور در جمع خبرنگاران درخصوص چرايي تعيين رشد 18 درصدي تعرفههاي خدمات درماني بخش دولتي و 29 درصدي بخش خصوصي در سال 92 توضيح دادند. وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي با اعلام خبر تعيين تعرفههاي جديد گفت: ميانگين تعرفههاي دولتي سال 90، 20 درصد افزايش يافته بود. ميانگين تعرفه 18 درصدي با هدف «افزايش نيافتن هزينههاي پرداختي از جيب مردم و به صورت هدفمند» تعيين شده است. وي با اشاره به وجود نمايندگان سازمانهاي بيمهگر، تأمين اجتماعي، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکي در اين جلسه، اظهار کرد: چهل و هفتمين جلسه شوراي عالي بيمه، جلسه منحصر به فرد بود، چرا که در سالهاي اخير سابقه نداشت که تعرفههاي درمان بخش دولتي در اسفند ماه تصويب شود. عباسي ضمن اشاره به کارهاي کارشناسي صورت گرفته در اين رابطه توسط سازمانهاي ذيربط، عنوان کرد: با هماهنگي بين دستگاهها بالاخص وزارت بهداشت و درمان، سازمان بيمه سلامت و ساير سازمانهاي بيمهگر امروز تکليف تعرفههاي پزشکي مشخص شد.وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي ادامه داد: سناريوهاي مختلفي در اين جلسه پيشنهاد شد که در نهايت مقرر شد افزايش تعرفهها در بخش هتلينگ براي سال آينده با افزايش 15 درصدي مواجه باشد. وي در ادامه همچنين با اشاره به افزايش 29 درصدي تعرفههاي بخش خصوصي درمان سال 92، تصريح کرد: اين در حالي است که دستمزد و ضريب K در سال آينده افزايشي نخواهد داشت. اين در حاليست که تعرفه 18 درصدي مصوب شده بايد به هيات دولت ارسال شود. عباسي، از ديگر اهداف پيشبيني شده را تقويت بيمارستانهاي دولتي خواند تا بدينترتيب سازمانهاي بيمهگر نيز بتوانند پاسخگوي خواستههاي مردم باشند. لازم به ذکر است، ميزان رشد تعرفههاي خدمات درماني و نرخ حق سرانه حق بيمه خدمات درماني براي ساير گروه ها (صندوق بيمه ايرانيان و ساير اقشار از جمله طلاب و دانشجويان) همه ساله پس از بررسيهار کارشناسي در دبيرخانه شوراي عالي خدمات درماني با حضور همه ذينفعان در صحن شوراي عالي بيمه خدمات درماني تصويب و پس از تاييد هيات وزيران جهت ابلاغ به مراجع ذيربط ارسال خواهد شد.
اجراي تعرفههاي جديد در بيمارستانهاي پايلوت
نگراني دولت از افزايش يک باره 29 درصدي تعرفههاي درمانـي در بخش خصـوصي و 18 درصد بخش دولتي باعت شد تا سرپرست وزارت بهداشت به سرعت به نرخهاي جديد واکنش نشان دهد و به توجيه اين تصميم بپردازد. سرپرست وزارت بهداشت با اشاره به رشد 18 درصدي تعرفههاي درماني بخش دولتي در سال 92، اظهارداشت: با تعيين تعرفههاي جديد در بخشهاي دولتي و غيردولتي، اين تعرفهها در بيمارستانهاي پايلوت اجرا خواهد شد تا نواقص سيستم جديد به حداقل برسد.دکتر محمدحسن طريقتمنفرد در حاشيه جلسه شوراي عالي بيمه که روز سه شنبه در وزارت تعاون برگزار شد، افزود: تا زماني که بتوانيم در بخش دولتي دين خود را درست به مردم ادا کنيم، اختلالي در روند کاري بخش دولتي و خصوصي رخ نميدهد. وي ادامه داد: چنانچه بخش دولتي خدمات رساني درستي نداشته باشد، تقاضاها به بخش خصوصي سوق مييابد که نبايد اينگونه باشد. به گفته طريقت منفرد، لذا بايد نخست بخش دولتـي را تقـويت کرد ، اين در حاليست که بخـش خصوصي نيز بايد تابع قانون باشد، در غير اين صورت سيستم نظارتي با متخلفان برخورد خواهد کرد. سرپرست وزارت بهداشت با تأکيد بر اينکه ايجاد تعادل در تعرفهها 30 سال بود که انجام نشده بود، گفت: با تعيين تعرفههاي جديد بخش خصوصي و دولتي، اين تعرفهها در بيمارستانهاي پايلوت اجرا خواهد شد تا با ايجاد تعادل در تعرفهها، نواقص سيستم جديد به حداقل برسد. البته سرپرست وزارت بهداشت اشاره نکرد که وضعيت تعرفهها در ديگر بيمارستانها چه وضعي خواهد داشت، يعني هزينهها در بيمارستانهاي غير پايلوت ثابت ميماند يا اين که به دلخواه افزايش مييابد.
***
نگرانیهای رییس انجمن علمی داروسازان
از ورشکستگی پیدا و پنهان داروخانهها
سلامت نیوز : رییس انجمن علمی داروسازان ایران با اشاره به اینکه عرضه دارو با نرخ سود پایین، مالیات سنگین و افزایش هزینهها، گردش اقتصادی داروخانهها را رنجور کرده است، گفت: در چنین شرایطی پرداخت مطالبات داروخانهها از سوی سازمانهای بیمهگر با بیش از هفت ماه تأخیر، معنایی جز مرگ تدریجی عرضه خدمات دارویی و ورشکستگی پیدا و پنهان داروخانهها نخواهد داشت.
دکتر سید حمید خوئی در گفتوگو با (ایسنا)، «بیمههای درمانگر» را مهمترین بیماری جامعه دارویی کشور دانست و اظهار کرد: بیمهها به آفت بزرگ نظام سلامت به طور عام و جامعه دارویی به طور خاص تبدیل شدهاند.
وی با اشاره به اینکه عرضه دارو با نرخ سود پایین، مالیات سنگین و افزایش هزینهها، گردش اقتصادی داروخانهها را رنجور کرده است، گفت: در چنین شرایطی پرداخت مطالبات داروخانهها از سوی سازمانهای بیمه گر با بیش از هفت ماه تأخیر، معنایی جز مرگ تدریجی عرضه خدمات دارویی و ورشکستگی پیدا و پنهان داروخانهها نخواهد داشت.
خوئی در خصوص فعالیت سازمان بیمه سلامت و ارتباط آن با بهبود وضعیت دارویی کشور گفت: شرط اساسی و لازم برای موفقیت سازمان بیمه سلامت تأمین منابع لازم است زیرا خود بیمهها نیز حال خوبی چندان ندارند.
رییـس انجمن علمی داروسـازان ایـران در ادامـه
درباره جایگاه اخلاق در جامعه داروسازان کشور عنوان کرد: پزشکی و داروسازی در ماهیت خود با کدهای اخلاقی گره خوردهاند، البته تا زمانی که زمینه بداخلاقیها در کشور از بین نرفته باشد نمیتوان انتظار برخوردهای اخلاقی و آرمانی داشت.
وی اضافه کرد: اقتصاد داروخانهها در معرض تهدید قرار گرفته است، حرمت جامعه پزشکی آنچنان که باید ، رعایت نمیشود، تعرفه حق فنی داروخانهها ناچیز است و مطالبات داروخانهها به موقع پرداخت نمیشود نمیتوان انتظار رعایت کامل اخلاق را داشت. این موارد باید برطرف شود تا رفتار اعضای تیم سلامت نیز اخلاقیتر شود.
***
ردپای «شبنم» در کوچه پس کوچههای ناصرخسرو
سلامت نیوز : درج برچسب «شبنم» بر روی کالاها به ویژه اقلام غذایی، دارویی و بهداشتی که استفاده آنها با سلامت مصرفکنندگان در ارتباط است، همواره این پرسش را در افکار عمومی مطرح میکند که آیا برچسب «شبنم» مورد تایید وزارت بهداشت نیز است و متمم و مکمل برچسب «اصالت» است، موضوعی که خبرنگار سلامت ایسنا درباره آن با بازرس ویژه سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به گفتوگو نشست.
دکتر سید حیدر محمدی، کارشناس بازرسی ویژه سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در این باره در گفتوگو با (ایسنا)، در تفاوت برچسب “اصالت” وزارت بهداشت و برچسب “شبنم” وزارت صنعت، معدن و تجارت که بر کالاها نصب مـیشـود ، گفت : درج برچسب “اصالت” بر روی یک محصول به معنای آن است که سلامتی محصول مربوطه مورد تایید است. اما برچسب “شبنم” تنها بر این موضوع تاکید دارد که محصول مربوطه از مبادی رسمی وارد کشور شده باشد. این درحالیست که ورود قانونی از مبادی رسمی تنها یکی از آیتمهای سلامت یک محصول به شمار میرود.
وی افزود: تأکید داریم که برای تایید سلامت، یک محصول باید تمام تستهای سلامت را گذرانده باشد، نماینده وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو کارخانه تولید کننده آن محصول در خارج از کشور را بازدید و تست کرده باشد و محصول از مسیری سالم وارد کشور شده و در داخل کشور نیز در چرخهای سالم توزیع شود؛ هر کدام از این مراحل مشکل داشته باشد، آن محصول
از نظر ما سلامت ندارد.
ردپای برچسب شبنم در ناصرخسرو:
محمدی در پاسخ به سؤال ایسنا درباره درج برچسب شبنم بر روی برخی داروها و اقلام آرایشی و بهداشتی در بازار و مکانهایی غیر از داروخانه (داروهای قاچاق یا تقلبی)، تأکید کرد: متاسفانه حتی دربرخی داروهای ارائه شده در “بازار ناصرخسرو” هم این برچسب مشاهده شود. ممکن است وزارت بازرگانی جنسهایی را وارد کنند که وارداتش درست باشد اما تاییدیه وزارت بهداشت را نداشته باشد که در این صورت هم سلامتی آن را تایید نمیکنیم.
سلامت محصولی که برچسب «اصالت» ندارد، مورد تایید نیست
وی افزود: در مجموع تا زمانی که از ارگان تخصصی نظر گرفته نشده، نباید نسبت به برچسبگذاری محصول مربوطه اقدام شود. هر آنچه که برچسب اصالت ندارد را مردم مصرف نکنند. سلامت محصولی که برچسب «اصالت» ندارد، مورد تایید نیست.
محمدی در پاسخ به این سوال درباره اقدامات وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای توجیه وزارت صنعت، معدن و تجارت در برچسبگذاری اقلامی که به نوعی با سلامت مردم در ارتباط هستند ، گفت : در این زمینه بارها به دوستان گله کردیـم امـا نظرشـان آن است کل بازار را در یـک
برهه زمانی برچسبگذاری کنند که به اعتقاد ما شدنی نیست؛ چرا که اساس کار که جلوگیری از قاچاق است نیز زیر سؤال میرود.
وی افزود: در مجموع مسؤولان مربوطه و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق برای اجرای برچسب «شبنم» زحمت زیادی متحمل میشوند. اگر شبنم با اصول و قواعد مربوطه، انجام شود طرحی عالی است. خواهشمان آن است که این برچسبگذاری در چارچوب انجام شود؛ به این معنا که برای برچسب گذاری، مجوز را از مراکز و ارگانهای مربوط به آن محصول بگیرند و به این ترتیب برای برچسبگذاری ابتدا از سلامت آن اطمینان حاصل کنند، تاییدیه سلامتی را بگیرند و سپس برچسب را بزنند. اما متأسفانه تا به حال این طور نشده است.
محمدی تأکید کرد: طبق قانون، تنها مرجع تعیین سلامت در کشور وزارت بهداشت است. بر اساس ماده یک تشکیل وزارت بهداشت، هر امری برای اعطا یا لغو مجوز و تایید سلامتی تمام محصولات سلامت محور باید با وزارت بهداشت باشد و هیچ مرجعی غیر از وزارت بهداشت نمیتواند این سلامتی را تایید کند.
وی در ادامه گفت: البته در این زمینه جلسات زیادی را با مسوولان مربوطه در وزارت صنعت، معدن و تجارت داشتهایم؛ ذهنیت این وزارتخانه ” بزینسی” است و درآمدزایی “شبنم” مهم است اما ما سلامتی را دنبال میکنیم.
کارشناس بازرسی ویژه سازمان غذا و دارو در پایان با بیان اینکه در مورد اقلام سلامت محور تنها برچسب «اصالت» مورد تایید است، گفت: برچسبگذاری زمانی برای ما ارزش دارد که با خیال راحت به مردم بگوییم هر آنچه که برچسب اصالت دارد مورد تایید است و اکنون هم میگویم سلامتی هر آنچه که برچسب اصالت دارد مورد تایید است و ما در برابر آن محصول پاسخگو خواهیم بود. اما چه کسی سلامتی محصول دارای برچسب شبنم را پاسخگو خواهد بود؟
***
داروخانهها دیگر با بیمه سلامت قرارداد نمیبندند
سلامت نیوز : رییس انجمن داروسازان ایران گفت: با توجه به تأخیر سازمانهای بیمه گر و عدم پرداخت مطالبات داروخانهها آنها دیگر با بیمه سلامت قرارداد نمیبندند.
مژدهای آذر در پاسخ به این سؤال که برای ادامه همکاری با سازمان بیمه گر چه تدبیری خواهید اندیشید افزود: راهکارش این است که دیگر با بیمه سلامت قرارداد نبندیم و این راه را هم به داروخانهها اعلام کردهایم اگر این کار را کنید مقصر خودتان هستید.
رییس انجمن داروسازان ایران تأکید کرد: وقتی سازمانی به شما میگوید که طلبتان را بعد از ۷ ماه میدهند و داروخانهها هم میگویند اشکالی ندارد معلوم میشود یک کار غیر قانونی دارد انجام میشود، چطور ممکن است پول دارو را داروخانه امروز بدهد و سازمان بیمهگر بعد از ۷ ماه بدهیاش را تسویه کند این در حالیست که با وجود وضعیت اقتصادی فعلی کشور ارزش پول امروز از ۷ ماه پیش کمتر است.
وی خاطرنشان کرد: دولت برای گرفتن حقوق خود پشتوانه دارد اما وقتی مردم از دولت طلبکارند هیچ قدرتی ندارند. اگر شما پولی را به اشتباه به حساب دولت بریزید ممکن است اصلا به شما ندهند یا اینکه شش ماه بدوید در نهایت منصرف شوید.
***
دولت از جیب پزشکان هزینههای درمانی را پرداخت می کند/ اختیار تعرفه گذاری به پزشکان واگذار شود
سلامت نيوز : یک پزشک عمومی با بیان اینکه: «باید بیش از این به پزشکان خود اعتماد کنیم و وظیفه تعیین تعرفه را به خود پزشکان بسپاریم.» تأکید کرد:«اتفاقی که افتاده این است که دولت با سوءاستفاده از حجب و حیای پزشکان از جیب آنان هزینه های درمانی را پرداخت می کند و پزشكان ماهر و بنام نیز عملاً خود تعرفه خدماتشان را تعیین میكنند.»
دکتر فرهاد تیمورزاده در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز درباره عملکرد نظام پزشکی در دوره های گذشته و مشکلات فعلی و تحولات مورد نیاز این سازمان گفت: «به اعتقاد من مهمترین اشکال سازمان نظام پزشکی در دورههای گذشته سیاست زدگی است و دخالت سیاست در امور مربوط به نظام پزشکی را ترمزی قوی برای انجام هرگونه فعالیت میبینیم.»
وی ادامه داد: «متأسفانه فشار سیاست در وضعیت فعلی بر سازمان حتی در مرحله انتخابات نیز ایجاد اشکال کرده و در برنامههای مختلف پیشبرد اهداف سازمان باز رد پای مشکل ساز سیاست را می توان دید. لذا تمام گروهها باید در جهت سیاست زدایی از ساختار سازمان نظام پزشکی تلاش کنند تا بتواند به فعالیتهای خود ادامه دهد.»
این پزشک عمومی با انتقاد از شیوه تعرفه گذاری فعلی خاطرنشان کرد: «در بحث تعیین تعرفه که درباره واگذاری آن به نظام پزشکی و یا دولت بحثهای بسیاری وجود دارد و در حال حاضر نیز انتقادهای بسیاری به عملکرد این دوره از سازمان وارد شده است که ضعف آن باعث از دست رفتن اختیار تعرفه گذاری بخش خصوصی شده است. باید گفت اگر بپذیریم که برای تعرفه گذاری تنها این دو گزینه را داریم معتقدم که صنف باید این مسئولیت را داشته باشد و در این زمینه تصمیم گیرنده باشد اما در واقع گزینه دیگری نیز برای تعرفه گذاری وجود دارد.»
وی ادامـه داد : « چرا باید تعرفه گـذاری به وسیـله
دولت و یا حتی نظام پزشکی صورت گیرد؟ اصلاً چرا تعرفه گذاری؟ این نوع برخورد با خدمات پزشكان در درجه اول موجب تضییع حقوق بیماران و سپس تضییع حقوق پزشکان می شود و حتی می توان گفت مهمترین دلیل شیوع پدیده زیرمیزی، روش فعلی تعرفه گذاری است چرا که بر مبنای واقعیت با عملکرد پزشکان برخورد نکرده ایم و تعرفه پزشکان متبحر با پزشکانی که به تازگی مشغول به کار شدهاند یکسان است در حالی که این تعرفه ها باید برمبنای مهارت پزشک تغییر کند و هیچكس بهتر از پزشك نمیتواند برای عملكرد خود تعرفهگذاری كند و این روشی است كه در بسیاری از مشاغل اجرا میشود.»
دکتر تیمورزاده افزود: «به جای نظام مند کردن بحث تعرفه ها دائمأ دیکته های غیرقابل اجرا را در نظر می گیریم و می خواهیم دولت و یا نظام پزشکی تعرفه را تعیین کنند اما کدام یک از آنها جانب حق و انصاف را رعایت می کنند؟ ما باید بیش از این به پزشکان خود اعتماد کنیم و مسئولیت تعیین دستمزد خدمات را به خودشان بسپاریم چرا که خود پزشکان می دانند که در صورت دریافت مبلغ بیش از حد، عملاً با كاهش مراجعه بیماران مواجه خواهند شد.»
وی تأکید کرد: «دولت می تواند تعرفه بیمارستان های تحت پوشش را خود تعیین کند اما با چنین وضعیتی هیچ پزشك متبحری حاضر به کار در بیمارستان های دولتی و با این تعرفههایی نخواهند شد و به همین دلیل است که مردم به بیمارستانهای خصوصی برای دریافت خدمات بهتر مراجعه می کنند لذا به عقیده من اساساً شیوه تعرفه گذاری در حال حاضر اشتباه بوده و با اصل تعرفه گذاری مخالف هستم.»
مدیر مسئول انتشارات تیمورزاده گفت: «در حال حاضر اتفاقی که افتاده این است که دولت با سوءاستفاده از حجب و حیای پزشکان هزینه های درمانی را از جیب خود پرداخت میکند و به جای اینکه یک نظام بیمه ای قوی رابطه مالی بین پزشک و بیمار را از جیب حذف کند متأسفانه می بینیم که بیمه های ضعیف تنها حدود 30 درصد از هزینه های درمانی را تقبل می کنند و با این سیاست حدود 70 درصد هزینه های درمانی را بیمار پرداخت می کند بنابراین هنوز ما به آنجایی نرسیدیم که تنها دغدغه بیمار رنج بیماری باشد.»
وی تأکید کرد: «دغدغه بیمار شدن برای همه حتی پزشکان نیز وجود دارد که اگر بیمار شویم آیا زندگیمان از دست می رود؟ آیا سلامت اعضای خانواده ما هم از بین خواهد رفت؟ در بخش الف ماده 2 اهداف سازمان نظام پزشکی به “تلاش در جهت تحقق بخشیدن به ارزش های عالیه اسلامی در کلیه امور پزشکی” تأکید شده است این باید در تمام برنامه ریزی ها و شئونات حاکم باشد.»
دکتر تیمورزاده ادامه داد : « باید تلاش های جـدی
برای حمایت از حقوق بیماران که گره خورده با حقوق صاحبان حرف پزشکی است صورت بگیرد. با این نگاه که صاحب حرف پزشکی نیز می تواند بیمار شود و نیازمند به دریافت خدمات پزشكی درمانی شود. بنابراین حقوق بیماران و پزشکان مقابل هم نیست.»
این پزشک عمومی افزود: «در نگاه كلی تکریم انسانی كه منبعث از ارزشهای اسلامی است مسائل و مشكلات بسیاری را حل خواهد شد. به عنوان مثال دستیاران وضعیت معیشتی سختی در کشورمان دارند که باید دفتر ویژه دستیاران در سازمان نظام پزشکی تأسیس شود و باید هدف آن تمرکز بر رفع مشکلات دستیاران باشد باز هم با این نگاه کلی که باید برای انسان ها ارزش قائل شد.»
وی خاطرنشان کرد: «این مسئله در مورد پزشکان عمومی و ماماها نیز صادق است و باید برای رفع مشکلات پزشکان عمومی و ماماها که برخی از آنها واقعأ زیرخط فقر زندگی می کنند برنامه ریزی های دقیقی صورت گیرد.»
دکتر تیمورزاده گفت: «از دیگر مواردی که باید به آن توجه شود حاکمیت اخلاق نیکوی اسلامی در روابط بین بخشی است اگر می گوییم “تکریم ارباب رجوع” باید برهمان مبنای کلی مورد تأكید اسلام كه تکریم انسانی است صورت بگیرد.»
وی ادامه داد: «یک نگاه کلی دیگری که مطرح است برمبنای حدیثی از پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله وسلم)، رحمةللعالمین است که میفرمایند: «هرکس صبح کند و به امور مسلمانان همت نورزد از آنان نیست.» بنابراین اگر مبنای فکر و برنامهریزیها این باشد نباید برای مطرح شدن، بلکه به انگیزه خدمت به خلق خدا در انتخابات نظام پزشکی شرکت كنیم گرچه متأسفانه لفظ “خدمت” سال هاست در کشورمان مورد سوء استفاده قرار می گیرد.»
این پزشک عمومی افزود: «اعتقاد ما این است کسانی که می خواهند وارد هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی شوند باید خود را خدمتگزار مردم بدانند. وقتی خود را خدمتگزار ببینیم احساس ریاسـت و صـاحـب منصـبـی در نـظـام پزشـکــی نمی بینیم.»
وی درباره حاکمیت اخلاق حرفه ای پزشکی گفت: «متأسفانه نمی توان گفت در حال حاضر در جامعه پزشکی ما و در خدمات حرفه ای، اخلاق پزشکی حاکمیت دارد و مورد توجه قرار گرفته است لذا باید به طور جدی در جهت حاکمیت اخلاق حرفه ای پزشکی تلاش شود.»
دکتر تیمورزاده تأکید کرد: «استقرار نظام صحیح اصول ارتباط پزشک با بیمار با همان نگاه ارزشی احترام به كرامت انسانی، و این که این دو در یک طرف قرار دارند و مقابل هم نیستند ضرورت دارد و لازم است کارهای آموزشی بیشتری در زمینه اصـول ارتباط صحیـح متقابل بین پزشـک و بیمار و
مراکز درمانی صورت گیرد.»
وی با بیان اینکه باید برای ایده های پزشکان خود ارزش قائل باشیم گفت: «معتقدم بهترین استعدادهای کشور جذب رشته پزشکی شده اند و باید برای ایده های آنها ارزش قائل شد. استفاده از ایده های پزشکان به عنوان صاحبان سازمان نظام پزشکی یکی از برنامه هایی است که باید هیئت مدیره آینده نظام پزشکی به آن توجه کند و این عدم تعامل و توجه جزء نقایصی است که در دوره قبل صورت نگرفته است.»
این پزشک عمومی تأکید کرد: «یکی از راه های استفاده از ایده های پزشکان، فعال کردن انجمن های علمی پزشکی است متأسفانه در دوره قبل، دفاتر انجمن ها را از خانه خودشان یعنی سازمان نظام پزشکی متفرق کردند که این مسئله به همان سیاست زدگی نظام پزشکی برمی گردد. باید ماجرای چپ و راست را از ذهنمان کنار بگذاریم و فوراً به افراد انگهای مخالفت بانظام و مخالفت با دین نزنیم و از پتانسیل ها و توانایی های افراد در جمع صنفی خودشان و بهخاطر مردم استفاده کنیم.»
وی درباره لزوم برنامه ریزی برای برگزاری دوره های آموزشی به صورت آنلاین گفت : « برنامه ریزی برای برگزاری دوره های آموزشی به صورت آنلاین ضرورت دارد و این کار به راحتی شدنی است. به غیر از کارگاه های آموزشی لزومی ندارد پزشکان از نقاط دور برای گذراندن دوره های آموزشی حضور پیدا کنند.»
دکتر تیمورزاده در پایان تأکید کرد: «در انتها باید تأكید كنم اگر مأموریتهای خود را در نظام پزشكی منطبق بر آموزههای دینی و تأكیدات اسلامی تنظیم كنیم ضمن خدمت به خلق خدا در نهایت به خشنودی الهی نیز دست خواهیم یافت و از هماكنون دعا میكنم كه:
خدایا چنان كن سرانجام كار
تو خشنود باشی و ما رستگار
***
***
1- قصيده و غزل
2- حفظ حرمت
3- واژه هاي نوراني …
« نگاهي به قالب هاي شعر پارسي از ديرباز تا امروز »
3- قصيده و غزل دكتر محمدمصدق كمالي
زماني كه تصميم گرفتم سلسله نوشتارهاي معرفي قالب هاي شعر پارسي را براي استفاده همكاران اديبم در حكمت گيل بگنجانم، بنا داشتم كه ابتدا قالب هاي كلاسيك و قديمي را به ترتيب محبوبيتشان با زباني ساده و بي تكلّف و بدون ورود به مباحث پيچيده عروض، قافيه و صنايع بديعي با ذكر مثال، تنها با هدف آشنايي و اشاعه فرهنگ شعري در ميان همكاران عزيز به عنوان يك ميراث گرانبهاي فرهنگي به طور مختصر معرفي كنم و سپس در حدّ بضاعت به معرفي قالب هاي نوين شعري (نيمايي، سپيد، فرانو) بپردازم و اميدوار بودم با ورود همكاران صاحب نظر و علاقه مند و بالطّبع تضارب و تبادل نظرات و اشعار، غناي فرهنگي اين بخش از مجله روز به روز بيشتر شود.
اما بعد از چاپ دو قسمت مربوط به رباعي و دوبيتي محلّي در دو شماره اخير مجله، با وجود سعي وافرم در ساده نويسي و با اينكه به قريحه و ذوق هنري و طبع شعري بسياري از همكاران يقين دارم، اما دريغ از يك اظهارنظر مثبت يا منفي! البته چند تن از شعرا و ادباي غير داروساز، طبق معمول بنده نوازي كردند و اظهار خوشوقتي از رواج شعر و ادب در يك مجله علمي- صنفي كه «اكبراكسير» شاعر نام آشناي گيلان از آن جمله بود. طبعاً به مصداق ضرب المثل «مستمع صاحب سخن را بر سر ذوق آورد»، با توضيحات فوق، صلاح ديدم كه مطلب را درز بگيرم و حتّي الامكان در دو شماره مجله، با اشاره مختصر به ساير قالب هاي شعري به اتمام برسانم !
در اين شماره، توضيح مختصري در مورد قصيده و غزل كه شباهت هاي ساختاري زيادي با هم دارند ارائه مي كنم و انشاءا… در شماره آتي پرونده اين مطلب بسته مي شود!
معني لغوي قصيده را «قصد كرده شده» نوشته اند يعني شعري كه قصد خاصي در سرودنش باشد و اين قصد هم اغلب مدح بوده است. قصيده، قالب رايج شعر پارسي از اوايل قرن چهارم تا پايان قرن ششم هجري است و اوجش در قرن پنجم و بالاخره اينكه در قرن هفتم، سعدي طي قصيده اي مرگ قصيده را رسماً اعلام مي كند و غزل جايش را مي گيرد. البته مرگ به معني از سكّه و رونق افتادن است و نه منسوخ شدن مطلق. چرا كه در قرون بعدي نيز قصايد زيادي سروده شده و بسياري از شعراي معاصر نيز دستي در قصيده داشته اند كه مي توان به اميري فيروزكوهي، مشفق كاشاني و هارون شفيقي عنبراني اشاره كرد. شايد هم امروز يك دليل براي قصيده سرايي اين باشد كه گاه شاعر نمي تواند برخي مفاهيم و مضامين را از طريق ديگر قالب هاي شعري به طرز مؤثر القا كند.
قصيده اولين نوع شعري است كه بعد از اسلام، در ادبيات پارسي به تقليد از ادبيات عرب به وجود آمده است. اين سبك شعر، قبل از اسلام در بين اعراب دوران جاهليت رواج داشته و چون اشعار سروده شده را براي مشاهده عموم و احياناً برپايي مشاعره و اقتراح، به ديوار خانه كعبه* آويزان مي كرده اند، به «معلقات» معروف بوده و علاقه مندان آشنا به زبان عربي مي توانند قصايد زيباي عربي شعراي بزرگ دوران جاهليت مانند «امرءُ القيس» و «شنفري» و نيز شعراي مُخَضرَم ** مانند « حسان بن ثابت» را در منابعي مانند «المجاني الحديثه» مطالعه فرمايند.
قصيده معمولاً از 15 الي 60 بيت تشكيل مي شود كه بيت اوّل آن مُصَرَّع و مصرع هاي زوج نيز قافيه (و احياناً رديف) يكسان دارند.
گفتم كه مضمون اصلي قصيده، مدح است و مي توان آن را به وفور در اشعار «عنصري» ، «انوري» و «فرخي» مشاهده كرد. هرچند قصايد با مضمون مذهبي (ناصرخسرو)، در وصف طبيعت (منوچهري و خاقاني) و عرفاني (سنايي غزنوي) هم كم نيستند.
يك قصيده كلاسيك و تيپيك شامل چهار قسمت اصلي است: تشبيب يا تغزّل (در وصف طبيعت و زيبايي ها و معشوق)، تخلّص يا گريزگاه (بيت يا ابيات رابط بين تغزّل و قصد اصلي قصيده)، تنه قصيده و بالاخره شريطه و دعا.
در ادامه، ابياتي چند از يكي از قصايد منوچهري دامغاني كه نشان دهنده قسمت هاي مختلف قصيده هم هست به نظر علاقه مندان خواهد رسيد.
بعد از حمله مغول در قرن هفتم و برچيده شدن بساط دربارهاي باشكوه، قصيده جاي خود را به غزل داد. غزل در حقيقت شكل تكامل يافته بخش تغزّل قصيده است با اين تفاوت كه برعكس تغزّل، ويژگي درون گرايانه (subjective) دارد. بيت اوّل مانند قصيده مُصَرَّع است و ساير مصرع هاي زوج داراي قافيه (و رديف) يكسان. تعداد ابيات امّا
معمولاً بين 5 تا 10 بيت است. ممدوح رفته و معشوق آمده است. معشوقي كه گاه زميني است (غزل عاشقانه سعدي)، گاه آسماني و روحاني (غزل عارفانه مولوي در ديوان شمس) و گاه آميزه اي از معشوق و معبود (غزل هاي تلفيقي حافظ).
___________________________________________________________
* خانه كعبه قبل از اسلام نيز محل تجمع و عبادت بوده است.
** مخضرم به شاعراني اطلاق مي شود كه هم دوره جاهليت و هم دوره اسلامي را درك كرده اند.
سخن كوتاه مي كنم و نظر خوانندگان گرامي را به ابياتي چند از يك قصيده در بحرِ هزج و دوغزل در بحرهاي متقارب و مجتّث جلب مي كنم :
(1) شبي گيسو فروهشته به دامن
پلاسين معجر و قيرينه گرزن
به كردار زني زنگي كه هر شب
بزايد كودكي بلغاري آن زن
شبي چون چاه بيژن تنگ و تاريك
. چو بيژن در كنار چاه او من
.
.
(2) به درگاه سپهسالار مشرق
سوارِ نيزه بازِ خنجر اوژن
علي بن محمّد ميرِ فاضل
. رفيع البيّنات و صادق الظّن
.
.
(3) فروزان تيغ او هنگام هيجا
چنان ديباي بوقلمون ملوّن
اگر بر جوشن دشمن زند تيغ
. به يك زخمش كند دو نيمه جوشن
.
.
(4) همه روزه دو چشمت سوي معشوق
همه وقته دو گوشت سوي ارغن
« منوچهري دامغاني »
*******************************
شنيدم كه چون قوي زيبا بميرد
فريبنده زاد و فريبا بميرد
شب مرگ تنها نشيند به موجي
رود گوشه اي دور و تنها بميرد
در آن گوشه چندان غزل خواند آن شب
كه خود در ميان غزل ها بميرد
گروهي برآنند كاين مرغ شيدا
كجا عاشقي كرد آنجا بميرد
شب مرگ از بيم، آنجا شتابد
كه از مرگ غافل شود تا بميرد
من اين نكته گيرم كه باور نكردم
نديدم كه قويي به صحرا بميرد
چو روزي زآغوش دريا برآمد
شبي هم در آغوش دريا بميرد
تو درياي من بودي آغوش واكن
كه مي خواهد اين قوي زيبا بميرد
«دكتر مهدي حميدي شيرازي»
*******************************
بيا نثار كنم جان به پاي چشمانت
در اين سراي چه سبز است جاي چشمانت
نشسته ايم در اين هُرم و تيرگي شايد
ستاره اي بدمد از سماي چشمانت
نسيم مهر تو كو كز وراي سينه تنگ
برآورم نفسي در هواي چشمانت
دگر ز چشمۀ طبعم غزل نمي جوشد
مگر به داد ما برسد كيمياي چشمانت
هزار سلسلۀ سر فداي سودايت
هزار قبلۀ جان خونبهاي چشمانت
كمان قامت ما و طواف كعبۀ عشق
سرِ بريدۀ ما و مِناي چشمانت
به پاس دوستي و عشق صادقانۀ تو
سروده ام غزلي من براي چشمانت
دكتر محمدمصدق كمالي
***************************
در پايان ضمن استقبال از نظرات همكاران درمورد مطالب بخش شعر و ادب، توجه خوانندگان را به قسمت آخر اين مطلب در شماره آتي جلب مي كنم.
همكار پيشكسوت گرانقدرمان جناب آقاي دكتر عبداله فرسام از آستانه اشرفيه غزلي زيبا از سروده هاي خودشان را براي مجله ارسال كرده اند كه نشان از طبع لطيف و ذوق شاعرانه ايشان دارد و در عين حال با توجه به مراعات كامل قوانين عروضي، حاكي از تسلط ايشان بر قواعد شعر كلاسيك پارسي است. ضمن تشكر از اين همكار ارجمند، نظر خوانندگان گرامي را به نامه توأم با تواضع و شكسته نفسي ايشان و شعر ارسالي جلب مي كنيم و منتظر آثار قلمي همه همكاران هستيم.
سردبير
جناب آقاي دكتر كمالي
با سلام و ارادت . شبهايي كه عهده دار كشيكم، بعد از فراغت از قيل وقال مراجعين البته بعد از ساعت 12 شب چيزهايي به ذهنم مي رسد و يادداشت مي كنم. غزلي را جهت مطالعه و غلط گيري خدمتتان تقديم مي كنم تا در صورت صلاحديد دستور چاپ فرمائيد.
حفظ حرمت
بهار گفت : زمستان ! درِ خروج اينجاست
برو كه دشت و دمن پر از جفاي شماست
شكست شاخة كاج و خميد قامت سرو
به باغ وراغ ، گل و مرغ و زاغ ناپيداست
برو كه رخت طبيعت دوباره خواهم دوخت
شروع كار جهادي من همين فرداست
جواب داد زمستان به نوبهار ، بدان
كه حفظ حرمت پيشينيان بجا و رواست
اگر نبود پس انداز عمر پرمشقّت من
چگونه خرج نمودي تو آب از چپ و راست ؟
كه تا دوباره كني سبز باغ و بستان را
و يا دوباره بياري نشاط بي كم و كاست ؟
مباش غرّه به زيبائيت عزيز دلم
شكوه و شهرت نام تو از وجود شتاست
***
ساعت 12 آخرين شب زمستان 1391
داروخانه شبانه روزي دكتر فرسام آستانه اشرفيه
دكتر عبداله فرسام
واژه هاي نوراني
« از دفتر روشنايي شيخ بايزيد بسطامي »
گردآوري : دكتر محمد بركتي موحد
* به صحرا شم عشق باريده بود و زمين تر. چندان كه پاي مرد به گل زار فرو شود پاي من به عشق فرو شد.
* هر كاشتني، برداشتني است. هر داشتني، بگذشتني است.
* پرسيدند كه: علامت عارف چيست؟ گفت: آن كه جز به ياد حق تعالي نياسايد و از خدمت حق تعالي ملالش نيايد و جز به حق انس نگيرد.
* و گفت دل عارف هرگز از وي شكايت نكند و اگر در روزي هزار جراحت بر جان او آيد او را نوميـدي نيـفزايـد و اگر خـط مغفـرت بـه وي دهند
ايمني از حق تعالي به وي روي ننمايد و اگر بر سرير مملكتش نشانند الا از حق تعالي يك دم غافل بودن نتواند.
* يا چنان نماي كه باشي يا چنان باش كه نمايي.
* نزديكترين خلايق به حق آن است كه بار خلق بيش كشد و خوي، خوش دارد.
* هلاك خلق در دو چيز است: يكي خلق را حرمت ناداشتن و يكي حق را منت ناداشتن.
*گفتند به چه يافتي آنچه يافتي؟ گفت اسباب دنيا جمع كردم و به زنجيرِ قناعت بستم و در منجنيقِ صدق نهادم و به درياي نااميدي انداختم.
1- مروري بر فارماكولوژي كاربردي
2- نكاتي پيرامون خواب و بي خوابي
3- گزارش يك مورد
4- فشار خون را جدي بگيريم!
5- امساك مغز
6- كيست هاي شايع دختران جوان
مروري بر فارماكولوژي كاربردي (24)
داروهاي آنتي سايكوتيك وليتيم
دكتر ژيلا گيتي نژاد
واژه هاي آنتي سايكوتيك و نورولپتيك براي مشخص كردن گروهي از داروها به كار مي رود كه اساساً در درمان اسكيزوفرني كاربرد دارند اما در برخي سايكوزهاي ديگر و حالات اضطرابي نيز مي توانند مؤثر باشند.
واژه سايكوز مشخص كننده اختلالات رواني متعددي مي باشد و اسكيزوفرني، نوع خاصي از سايكوز است كه با حواس سالم ولي اختلال تفكر آشكار، مشخص مي شود.
اساس مولكولي اسكيزوفرني هنوز به طور كامل مشخص نشده است اما كوشش هاي بسياري براي ربط دادن اين اختلال با اختلالات كاركرد ناقل هاي عصبي آميني مخصوصاً كاركرد دوپامين صورت گرفته است. بيشتر داروهاي آنتي سايكوتيك، گيرنده هاي پس سيناپسيD2 در دستگاه مركزي اعصاب را به شدت مسدود مي كنند. داروهايي كه فعاليت دوپامنيرژيك را افزايش مي دهند مثل لوودوپا (پيش ساز دوپامين)، آمفتامين ها (آزادكننده دوپامين) يا آپومرفين (آگونيست مستقيم گيرنده دوپامين) اسكيزوفرني را تشديد كرده و يا در برخي بيماران زمينه ايجاد آن را فراهم مي كنند. اما اين اختلال پيچيده تر از آن است كه در ابتدا تصور مي شده چون در برخي بيماران اين داروها تأثير جزيي داشته و در برخي نيز بي اثرند. به علاوه به نظر مي رسد تجويز آنتاگونيست هاي گيرنده NMDA نظير فن سيكليدين در افراد غيرسايكوتيك بيش از آگونيست هاي دوپامين موجب علايم شبه اسكيزوفرني مي گردد. از طرفي اين حقيقت كه تعدادي از داروهاي آنتي سايكوتيك آتيپيك اثرات بسيار كمي روي گيرنده هاي D2 داشته و با اين وجود در درمان اسكيزوفرني مؤثر مي باشند، توجه را به نقش ديگر گيرنده هاي دوپامين و گيرنده هاي غير دوپامين به خصوص انواع گيرنده سروتونين جلب كرده است.
داروهاي آنتي سايكوتيك
الف) مشتقات فنوتيازين: شامل كلرپرومازين، تيوريدازين، فلوفنازين، تري فلوپرازين، پرفنازين
ب) تيوگزانتين ها: تيوتيكسين
پ) بوتيروفنون ها: هالوپريدول
ت) تركيبات متفرقه: پيموزايد، موليندون، لوكساپين، كلوزاپين، اولانزاپين، آري پيپرازول، زيپراسيدون، ريسپريدون وكوتياپين .
اثرات فارماكولوژيك
اولين داروهاي آنتي سايكوتيك، كه كلرپرومازين سردسته آن ها است، اثرات وسيع CNS و اتونوم و غدد درون ريز دارند. اين اثرات ناشي از بلوك گيرنده هاي متعددي مي باشد. اين گيرنده ها عبارتند از گيرنده هاي دوپامين، گيرنده هاي آلفا آدرنرژيك، گيرنده هاي موسكاريني، هيستامين (H1 ) و سروتونين (5HT2) .
بيشتر داروهاي آنتي سايكوتيك اثرات ذهني ناخوشايندي در افراد غيرسايكوتيك ايجاد مي كنند: مجموعه اي از خواب آلودگي، بي قراري، حالاتي برخلاف آنچه با مصرف بيشتر آرامبخش ها يا خواب آورهاي شناخته شده تجربه مي شود.
در الگوي فركانس هاي الكتروانسفالوگرافي (EEG) تغييراتي ايجاد مي كنند، معمولاً آن ها را آهسته كرده و همزماني آن ها را افزايش مي دهند. و انواع داروهاي قديمي اثرات نامطلوب قابل توجهي روي دستگاه توليدمثل دارند.آمنوره، گالاكتوره، آزمون هاي حاملگي مثبت كاذب، افزايش ميل جنسي در زنان و كاهش ميل جنسي و بزرگي پستان در مردان گزارش شده است. برخي از اين اثرات ثانويه به اثر مهاري تونيك دوپامين بر ترشح پرولاكتين است. اثرات ديگر ممكن است ناشي از افزايش تبديل محيطي آندروژن ها به استروژن باشد. عدم افزايش يا افزايش جزئي پرولاكتين به وسيله آنتي سايكوتيك هاي جديدتر مثل الانزاپين، كوتياپين و آري پيپرازول ممكن است نشاني از كمتر بودن آنتاگونيسم D2 باشد كه در نتيجه، احتمال اختلال در كاركرد سيستم خارج هرمي و ديس كينزي ديررس و همچنين اختلال كاركرد درون ريز، كاهش مي يابد.
كاهش فشارخون ارتوستاتيك و افزايش تعداد نبض در حال استراحت مكرراً در اثر استفاده از فنوتيازين هاي ضعيف با دوز بالا ايجاد مي شود. ECG هاي غيرطبيعي مخصوصاً در مصرف تيوريدازين گزارش شده است كه با قطع دارو برطرف مي شود.
بيشتر داروهاي آنتي سايكوتيك قديمي به جز تيوريدازين، يك اثر قوي ضد استفراغ دارند. اين عمل ناشي از بلوك گيرنده هاي دوپامين، هم به طور مركزي در CTZ بصل النخاع و هم به طور محيطي روي گيرنده ها در معده است. برخي داروها مثل پروكلرپرازين و بنزكيناميد منحصراً به عنوان ضداستفراغ شناخته شده اند.
انتخاب دارو
انتخاب منطقي داروهاي آنتي سايكوتيك بايد بر اساس اختلافات بين خواص فارماكولوژيك و توجه به عوارض جانبي آن ها صورت گيرد. داروهاي قديمي تر هنوز مصرف گسترده اي دارند بخصوص در بيماراني كه در بخش عمومي درمان مي شوند. روند انتخاب دارو از بين گروه قديمي تر در سال هاي اخير تمايل به دوري از داروهاي ضعيف مثل كلرپرومازين و تيوريدازين و استفاده از داروهاي قوي مثل تيوتيكسين، هالوپريدول و فلوفنازين بوده است.
در برخي از آزمون ها نشان داده شده كه داروهاي آنتي سايكوتيك جديد جهت درمان علايم منفي (فقدان هيجان، گوشه گيري، فقدان انگيزه) مؤثرتر از داروهاي قديمي تر مي باشند.
شكل كاملاً سايكوتيك بيماري كه با رفتار غيرقابل كنترل همراه است، احتمالاً به تمام آنتي سايكوتيك ها پاسخ يكساني مي دهد. اما هنوز به طور رايجي با داروهاي قديمي تر درمان مي شود كه داراي فرمولاسيون عضلاني براي درمان حاد و درازمدت هستند به علاوه هزينه پايين اين داروها در استفاده گسترده از آن ها با وجود معايب آشكار آن ها در زمينه عوارض جانبي اكستراپيراميدال و هيپرپرولاكتينمي دخالت دارد. برتري كلوزاپين، اولانزاپين و ريسپريدون نسبت به هالوپريدول در زمينه پاسخ كلي (علايم مثبت و منفي) در آزمون هاي كنترل شده نشان داده شده است.
از كلوزاپين تنها در بيماراني كه نسبت به دوزهاي بالاي داروهاي آنتي سايكوتيك رايج پاسخ نداده اند يا كساني كه به ديس كينزي ديررس ناتوان كننده مبتلا هستند استفاده مي شود. آگرانولوسيتوز و تشنج هاي همراه آن، مصرف گسترده تر آن را محدود مي سازد.
ريسپريدون با توجه به عوارض كمتر (نسبت به هالوپريدول) و خطر كمتر ديس كينزي ديررس، به طور گسترده مورد مصرف قرار گرفته است.
عوارض الانزاپين از ريسپريدون هم كمتر بوده و به طور گسترده مورد مصرف قرار مي گيرد.
ساير تركيبات دارويي
داروهاي ضدافسردگي و مهاركننده هاي انتخابي جذب مجدد سروتونين مي توانند همراه آنتي سايكوتيك ها مصرف شوند اما فقط براي از بين بردن علايم افسردگي همراه با اسكيزوفرني. ليتيم و والپروئيك اسيد، گاهي اوقات به داروهاي آنتـي سايكـوتيـكِ بيمـارانـي كه نسبت به داروهاي
ديـگر پاسخ مناسبـي نداده اند، افزوده مي شود كه مي تواند مفيد باشد.
از داروهاي آرامبخش براي تسكين اضطراب يا بي خوابي كه با آنتي سايكوتيك ها كنترل نشده استفاده مي شود.
عوارض جانبي
الف) عوارض رفتاري؛ مصرف آنتي سايكوتيك هاي قديمي ناخوشايند مي باشد و برخي بيماران به علت اثرات نامطلوب، داروهايشان را قطع مي كنند. يك افسردگي كاذب كه ممكن است ناشي از آكينزي ايجاد شده توسط داروها باشد كه معمولاً با داروهاي ضد پاركينسون پاسخ مي دهد. حالات گيجي توكسيك مي تواند با دوزهاي بالاي اين داروها كه فعاليت آنتي موسكاريني شديد دارند، اتفاق بيفتد.
ب) عوارض عصبي؛ واكنش هاي خارج هرمي شامل سندرم پاركينسون، آكاتيزي (بي قراري غيرقابل كنترل) و واكنش هاي ديستونيك حاد در مراحل اوليه درمان رخ مي دهد كه با استفاده از داروهاي ضد پاركينسونيسم رايج از دسته داروهاي آنتي موسكاريني يا در موارد نادري با استفاده از آمانتادين درمان مي شود. سندرم پاركينسون ممكن است خود به خود برطرف شود بنابراين هر 3-4 ماه يك بار بايد جهت قطع داروهاي ضد پاركينسونيسم اقدام نمود. آكاتيزي و واكنش هاي ديستونيك به همين درمان ها پاسخ خواهند داد.
اما برخي ترجيح مي دهند از يك آرامبخش آنتي هيستامين با خواص آنتي كولينرژيك مثل ديفن هيدرامين استفاده كنند.
از مهمترين عوارض جانبي آنتي سايكوتيك ها ديس كينزي ديررس كه يك سندرم تأخيري شامل حركات كره آتتوئيد غيرطبيعي است و علت ايجاد آن كمبود نسبي كولينرژيك، ثانوي به حساسيت بيش از حد گيرنده هاي دوپامين مي باشد.
تشخيص زودرس اين ديس كينزي مهم است زيرا برگشت موارد پيشرفته ممكن است مشكل باشد. در قدم اول بايد سعي شود داروي آنتي سايكوتيك قطع و يا كاهش داده شود يا به يكي از داروهاي آتيپيك جديدتر تغيير يابد. دومين قدم منطقي بايد شامل حذف تمام داروهايي باشد كه خاصيت آنتي كولينرژيك مركزي دارند به ويژه داروهاي ضد پاركينسونيسم و ضد افسردگي هاي سه حلقه اي. اين دو مرحله اغلب براي بهبود بيماران كافي هستند. در غير اين صورت اضافه كردن ديازپام با دوزهاي بالا تا حد 30 تا 40 ميلي گرم روزانه مي تواند به وسيله تشديد فعاليت گاباارژيك سبب افزايش پاسخ درماني شود.
تشنج ها از عوارض شناخته شده درمان با كلرپرومازين مي باشد. در مصرف داروهاي پرقدرت قديمي تر آن قدر نادرند كه ارزش بررسي ندارند. با اين وجود ممكن است در 2 تا 5 درصد بيماران تحت درمان با كلوزاپين، تشنج بروز كند.
پ) اثرات دستگاه عصبي خومختار؛
اثرات آنتي موسكاريني آنتي سايكوتيك ها شامل از بين رفتن تطابق، خشكي دهان، اشكال در ادرار كردن، يبوست كه اكثر بيماران نسبت به آن ها تحمل پيدا مي كنند و اثرات بلوك گيرنده هاي آلفا آدرنرژيك شامل افت فشارخون وضعيتي، اختلال در نعوظ، اختلال در انزال كه با كلرپرومازين يا مزوريدازين بيشتر است و با تعويض آن ها با داروهايي كه اثر مهاري كمتري بر گيرنده هاي آدرنرژيك دارند كنترل مي شود.
ت) عوارض متابوليك و درون ريز؛
افزايش وزن بخصوص با كلوزاپين و الانزاپين شايع است و احتياج به كنترل غذاي دريافتي دارد. هيپرگليسمي ممكن است ايجاد شود. هيپرپرولاكتينمي در زنان موجب سندرم آمنوره- گالاكتوره و ناباروري مي شود و در مردان كاهش ميل جنسي، ناتواني جنسي و ناباروري به وجود مي آيد.
ث) واكنش هاي توكسيك يا آلرژيك؛
آگرانولوسيتوز، يرقان كلستاتيك و بثورات پوستي به ندرت اتفاق مي افتد.
ج) عوارض چشمي؛
رسوب دارو در قسمت قدامي چشم (قرنيه و عدسي) از شايع ترين عوارض درمان با كلرپرومازين است. تيوريدازين هم تنها داروي آنتي سايكوتيك است كه سبب رسوباتي در شبكيه مي شود.
ح) ايست قلبي؛
تيوريدازين با آريتمي هاي مهم بطني، بلوك هدايتي قلبي و مرگ ناگهاني همراه است.
د) سندرم نورولپتيك بدخيم؛
اين اختلال تهديدكننده زندگي در بيماراني كه بيش از حد به اثرات خارج هرمي آنتي سايكوتيك ها حساسند رخ مي دهد.
علامت اوليه سختي واضح عضلات است. اگر تعريق مختل شده باشد كه اغلب حين درمان با آنتي كولينرژيك ها رخ مي دهد. تب ايجاد شده و اغلب دماي بدن به سطحي خطرناك مي رسد.
ليتيم و ديگر داروهاي تثبيت كننده خلق
ليتيم اغلب به عنوان يك داروي ضد مانيا شناخته مي شود اما در بسياري از كشورها آن را به عنوان داروي تثبيت كننده خلق « mood-stabilizing» در نظر مي گيرند. كاربامازپين نيز در برخي از اين بيماران به عنوان يك داروي تثبيت كننده خلق مؤثر شناخته شده و والپروات نيز براي درمان مانيا تأييد شده است و به عنوان يك تثبيت كننده خلق در حال ارزيابي مي باشد. آنتي سايكوتيك هاي آتيپيك (به ويژه اولانزاپين) نيز به عنوان داروهاي تثبيت كننده خلق و ضد مانيا در دست بررسي هستند.
ماهيت اختلال خلقي دو قطبي
اختلال خلقي دو قطبي (مانيك- دپرسيو) يكي از تشخيص هاي شايع و يك اختلال رواني جدي است. بيماران دچار حملات دوره اي مانيا، بسياري از علايم اسكيزوفرني پارانوئيد (بزرگ بيني، خوي جنگجويي، تفكرات پارانوئيد و فعاليت بيش از حد) را دارا مي باشند. اثر مطلوب ليتيم روي اختلال دو قطبي، ارزش تشخيصي آن را براي افتراق از اسكيزوفرني با اهميت نموده است.
دوره هاي نوسان خلق كه مشخصه اين اختلال مي باشند معمولاً به رخدادهاي زندگي ارتباطي ندارند. اختلال بيولوژيك واقعي هنوز مشخص نشده ولي فرض بر اين است كه فعاليت هاي مربوط به كاتكول آمين افزايش يافته اند. داروهايي كه فعاليت مذكور را افزايش مي دهند باعث برانگيختن مانيا و داروهايي كه فعاليت دوپامين يا نوراپي نفرين را كاهش مي دهند موجب فروكش كردن حمله مانيا مي گردند. استيل كولين يا گلوتامات ممكن است در اين اختلال دخيل باشند. ماهيت تغيير ناگهاني از مانيا به افسردگي كه توسط بعضي از بيماران تجربه مي شود مشخص نشده است.
فارماكولوژي پايه ليتيم
ليتيم يك كاتيون يك ظرفيتي كوچك است كه خواص آن شباهت زيادي به سديم دارد و مي تواند جانشين سديم شود و در توليد پتانسيل عمل هاي تبادل Na+/ Na+ در عرض غشاء دخالت كند و آن را مهار كند و جابجايي Na+ / Li+به تدريج كند مي شود و در غلظت هاي درماني اثر بارزي روي فرآيند جابجايي Ca2+/Na+ يا پمپ ATPase K+/ Na+ ندارد.
ظاهراً ليتيم برخي از اثرات سروتونين را تقويت مي كند. ممكن است سوخت و ساز نوراپي نفرين و دوپامين را كاهش دهد و نيز ممكن است ساخته شدن استيل كولين را افزايش دهد.
ليتيم كربنات درمان ارجح اختلال دوقطبي، خصوصاً در مرحله مانيا مي باشد. با تأييد شدن والپروات و اولانزاپين براي اين انديكاسيون، كسر كوچكتري از بيماران دوقطبي امروزه ليتيم دريافت مي كنند. چون شروع فعاليت آن آهسته است، استفاده توأم داروهاي آنتي سايكوتيك يا بنزوديازپين هاي قوي در بيماران شديداً مانيك لازم است. پس از آن كه مانيا كنترل شد، داروي آنتي سايكوتيك را مي توان متوقف كرد و درمان با ليتيم و بنزوديازپين به عنوان درمان نگه دارنده ادامـه مـي يابـد. مرحـله افسـردگي اختلال دوقطبي غالباً نياز به استفاده توأم از داروي ضدافسردگي دارد. داروهاي ضد افسردگي سه حلقه اي با تسريع نوسانات خلق، سبب تشديد مانيا مي شود. اگرچه اكثر بيماران اين اثر را نشان نمي دهند.
والپروئيك اسيد
اين داروي ضد صرع اثرات ضد مانيا دارد و در آمريكا براي اين اختلال به طور گسترده به كار مي رود و در بيماراني كه نتوانسته اند به ليتيم پاسخ دهند مؤثر بوده است و در حال حاضر به عنوان يك درمان خط اول مناسب براي مانيا شناخته مي شود.
كاربامازپين
براي درمان مانياي حاد و همچنين درمان پيشگيري كننده به كار مي رود.
لاموتريجين
در پيشگيري از افسردگي مفيد است كه اغلب در پي مرحله مانيا روي مي دهد.
« نكاتي پيرامون خواب و بي خوابي »
دكتر غلامحسن مهدي زاده
بي خوابي مشكلي است كه بسياري از بيماران، سالمندان و بعضي از مردم عادي با آن روبه رو هستند. خواب متعارف، اگر فعل و انفعالات درون مغز در طول شبانه روز به حالت عادي باشند، بايد چيزي بين 6 تا 8 ساعت باشد و آن زماني است كه مراحل REM و NREM خواب وضعيت مطلوب داشته باشد. خواب REM (با حركات سريع چشم) مرحله اي از خواب است كه در آن فعاليت بخش هاي خودآگاه و ناخودآگاه مغز بسيار زياد است و باعث تداعي رؤياها و خواب هاي مربوط به فعاليت هاي زندگي روزمره مي گردد كه اين امر باعث حركات سريع چشم مي شود. بنابراين، هرقدر اين نوع چالش ها و انباشت هاي ذهني كمتر باشند به طور قطع مرحله خواب REM و خواب ديدن ها كمتر خواهند بود و به دنبال آن برخواستن از خواب و شادابي پس از آن بسيار بهتر و مطلوب تر خواهد بود. خواب REM به طور متعارف 20 تا 25 درصد هر خواب طبيعي را تشكيل مي دهد و آنچه از خواب ها و رؤياهاي هنگام خواب در صبح به ياد مي مانند به اين بخش خواب مربوط هستند.
« خوابم بربود، خوابي ديدم: تابش آبي در خواب، لرزش برگي در آب.
اين سو تاريكي مرگ، آن سو زيبايي برگ، اين ها چه، آن ها چيست؟ انبوه زمان ها چيست؟
اين مي شكفد، ترس تماشا دارد. آن مي گذرد، وحشت دريا دارد.»
(سهراب سپهري)
خواب NREM (بدون حركت سريع چشم) به طور معمول 70 تا 75 درصد هر خواب طبيعي را تشكيل مي دهد و خود چهار مرحله دارد كه قسمت عمده آن (بيش از 50 درصد) در مرحله 2 است. خواب مرحله3و4، خواب با امواج دلتا يا امواج كُند هستند كه كابوس هاي وحشتناك شبانه و راه رفتن به هنگام خواب در اين مراحل رخ مي دهند. بنابراين هر قدر خواب مرحله 2 NREM طولاني تر باشد، كل خواب مطلوب تر خواهد بود، و آن هم با پرهيز از انواع استرس ها و رعايت نكات تغذيه اي قابل دسترسي است.
« در جوي زمان، در خواب تماشاي تو مي رويم.
سيماي روان، با شبنم افشان تو مي شويم.
پرهايم؟ پرپر شده ام. چشم نويدم، به نگاهي تر شده ام.
اين سو نه، آن سويم.
و در آن سوي نگاه، چيزي را مي بينم، چيزي را مي جويم.»
(سهراب سپهري)
بي خوابي عارضه شايعي است كه در جوامعي مانند ايالات متحد حدود 50 درصد مردم با آن درگيرند و 20 تا 30 درصد اين افراد به شدّت از آن رنج مي برند. در كشورهايي مانند ايران آمار مطمئني از عارضه بي خوابي وجود ندارد، ولي آن چه مسلم است، به دليل وجود مشكلات فراوان اجتماعي و اقتصادي و فراواني تنش هاي روزمره، به طور قطع آمارها بسيار بيشتر از رقم هاي فوق است.
« من خزيدم در دل بستر
خسته از تشويش و خاموشي
گفتم اي خواب، اي سرانگشتت كليد باغ هاي سبز
چشم هايت بركة تاريك ماهي هاي آرامش
كولبارت را به روي كودك گريان من بگشا
و ببر با خود مرا به سرزمين صورتي رنگ پري هاي فراموشي »
( فروغ فرخزاد )
تشخيص عارضه بي خوابي نيازمند سه جزء است :
1- مشكل به خواب رفتن يا حفظ تداوم خواب و يا عدم احساس خواب لذّت بخش.
2- داشتن اندوه يا ناراحتي در بخش هاي مهمّ فعاليت روزانه.
3- داشتن فرصتي كافي براي خوابيدن.
بي خوابي به شكل بي خوابي اصلي و بي خوابي ثانويه بروز مي كند. بي خوابي اصلي اختلال خوابي است كه در غياب بيماري هاي جسمي يا روان شناختي، دارو يا مواد، يا بهداشت ضعيف خواب پديد مي آيد. برعكس، بي خوابي ثانويه علل احتمالي زيادي دارد.
بي خوابي ثانويه اغلب نتيجه وضعيت هيجاني، عصبي، يا ديگر اختلالات يا بيماري هاي جسمي است. اين حالت ها در جدول زير آمده اند :
شايع ترين علل پزشكي بي خوابي ثانويه
سندروم ساق هاي بي قرار درد سرفه يا تنگي نفس شبانه نارسايي قلبي يائسگي (برافروختگي) بيماري برگشت محتواي معده به مري بزرگ شدن خوش خيم پروستات بيماري انسدادي مزمن ريه |
قطع تنفس به هنگام خواب اختلالات روان شناختي اختلال دوقطبي (شيدايي) جنون جواني (اسكيزوفرني) روان پريشي افسردگي اضطراب |
بنابراين، پيش از درمان غير دارويي يا دارويي بي خوابي، نخست بايد اختلالات موجود را مداوا كرد؛ در غير اين صورت، تمهيدات درماني بي خوابي نتيجه بخش نخواهد بود.
بي خوابي ثانويه مي تواند به وسيله بعضي داروها
و مواد نيز ايجاد شود كه در جدول زير آمده اند.
داروهايي مانند پسودوافدرين (ضد احتقان خوراكي)، يا متيل فنيدات (محرك دستگاه مركزي اعصاب)، به دليل خصوصيات تحريكي شان، مي توانند بي خوابي ايجاد كنند.
شايع ترين علل دارويي يا ماده اي بي خوابي ثانويه
بتابلاكرها |
محرك ها |
ضدافسردگي ها |
كورتيكواستروييدهاي خوراكي |
ضد احتقان ها |
پروپرانولول متوپرولول |
متيل فنيدات دكستروآمفتامين مودافنيل كافئين داروهاي غيرمجاز |
بوپروپيون فلئوكستين ونلافاكسين دولوكستين |
پردنيزولون دكسامتازون |
فنيل پروپانولامين پسودوافدرين |
آه، اي آيينه جان آيينه جان!
نيست از خوابِ تو خوش تر در جهان
خوابِ خوش ديدي، ولي آن زيب و فر
مي كند بيداريت را تلخ تر
آخر از سيبي دلت خون مي كنند
زين بهشتت نيز بيرون مي كنند
ماية درد است بيداريِ مرد
آه ازين بيداريِ پُر داغ و درد
خفتگان را گر سبكباري خوش است
شبروان را رنج بيداري خوش است
گرچه بيداري همه حيف است و كاش
اي دلِ ديدارجو بيدار باش
هم به بيداري تواني پي سپرد
خفته هرگز ره به مقصودي نبرد
(ﻫ .ا. سايه)
بي خوابي درمان هاي غيردارويي و دارويي متنوعي دارد، كه به منظور اجتناب از طولاني شدن مقاله، در شماره آينده به تفصيل مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد.
نپنداريم در خواب
ساية شاخه اي بشكسته
آهسته خوابم كرد.
اكنون دارم مي شنوم
آهنگ مرغ مهتاب
و گل هاي چشم پشيماني را پرپر مي كنم.
(سهراب سپهري)
« چگونگي تشخيص واكنش شبه دي سولفيرام
ناشي از مصرف دارو »
ترجمه دكتر محمدقلي آذريان (كلاچاي)
گزارش موردی:
زنی 45 ساله با علائم تب، لرز، دردهای شکمی، اسهال، تهوع و استفراغ شدید به اورژانس مراجعه می کند. علائم حیاتی وی در بدو ورود عبارت بودند از: فشارخون120 روی 60 ، تعداد ضربان قلب92 ضربه در دقیقه و دماي بدن 2/39 درجه سانتي گراد. سابقه ابتلا به دیابت، پرفشاری خون وافسردگی داشت و روزانه 5 میلی گرم گلي بورايد در دو نوبت ، 20 میلی گرم فلئوكستين و 30 میلی گرم نيفيديپين آهسته رهش در یک نوبت مصرف می کرد. سابقه خانوادگي دیابت و بیماری عروق کورونر داشت، ولی تا لحظه مراجعه هیچ گونه حساسیت داروئی شناخته شده ای نداشت. مقدار قند خون به دست آمده از نوک انگشت وی (AccuChek) 205 میلی گرم در 100 سی سی بود. آزمایش ادرار و آزمایش هايChem-7 (کراتینین ،BUN ، CO2 ، کلر ، قند ، سدیم ، پتاسیم خون) هم درحد متعارف بودند. فقط مقدار پتاسیم و PH خون کمی زياد و کلر خون اندکی کمتر از حد متعارف بود. جز این که تعداد گلبول های سفید خون در حد 11200 قرار داشت، بقیه اجزاء CBC متعارف بودند.
درمعاینه بالینی غشاهای مخاطی خشک و علائم
ازدست رفتن مایعات بدن و کاهش قابلیت ارتجاعی پوست وجود داشت. شکم متسع و در لمس، علائم وجود مایع در آن مشهود بود. سایر یافته های معاینه بدني متعارف بودند. پاراسنتز شکم انجام شد و مایع آسیت بدست آمده به رنگ کدر و در رنگ آمیزی گرام تعداد زیادی باسیل های گرم منفی و همچنین تعداد زیادی کوکسی های گرام مثبت در آن دیده شد. نمونه برای کشت وآنتی بیوگرام ارسال گردید و با تشخیص اولیه پریتونیت با دستور داروئی زیر تحت درمان قرار گرفت:
1- نيم ليتر نرمال سالين (سالين 5/4 در هزار) به صورت 75 سي سي در ساعت.
2- تزريق انسولين با مقدار كم و تغيير تدريجي آن با كنترل مقدار قند خون در فواصل منظم (قبل از هر غذا و موقع خواب).
3- تجويز 20 ميلي گرم فلئوكستين يك بار در روز.
4- تجويز 5 تا 10 سي سي الكريز بلادونا- پي بي در روز (درصورت وجود اسپاسم هاي شكمي).
5- تجويز پرومتازين عضلاني يا خوراكي يا وريدي (در مواقع لزوم) براي كنترل تهوع و استفراغ.
6- تزريق وريدي يك گرم آنتي بيوتيك Cefotetan هر 6 ساعت يك بار.
در روز دوم بعد از شروع درمان، بيمار همچنان تب دار و دماي بدن وی 2/38 درجه سانتي گراد بود. تعداد گلبول های سفید به 9800 کاهش یافت. فشار خون کماکان پایین و درحد 112روی 56 قرارداشت. با وجود دریافت مقادير كافي از داروهای بلادونا و پرومتازین علائم شکمی وی شدیدتر گردید و از احساس داغی و به سختی نفس کشیدن نیز شکایت می کرد. در هوای اطاق مقدار اشباع خون شریانی 95 درصد بود. مقدار تجویز آنتی بیوتیک سفوتتان به دو گرم در هر 6 ساعت افزایش یافت. درروز سوم تب قطع شد و دماي بدن وی به 37 درجه سانتي گراد و تعداد گلبول های سفید هم به7800 رسید. با وجود ادامه دریافت مایعات، مقدار فشارخون همچنان پایین و در حد 110روی 56 قرار داشت. مصرف پرومتازین قطع و به جای آن تزریق وریدی ondansetron (آنتاگونیست گیرنده 5HT3سروتونيني و داروی ضد استفراغ) به مقدار10 میلی گرم هر 8 ساعت آغازگردید. با داروساز بالینی در خصوص تداخل داروئی مشاوره به عمل آمد و به علت امکان وجود تداخل بین دو داروی بلادونا و آنتی بیوتیک سفوتتان و با توجه به متعارف بودن تعداد گلبول های سفید، با توصیه وی مصرف این دو دارو قطع گردید و برای درمان اسپاسم شکم از داروی دیگری که فاقد الکل بود استفاده شد. در روز چهارم فشار خون بیمار به 149روی89 رسید و تب هم نداشت. علائم بسیار بهبود یافت و احساس می کرد حالش خیلی بهتر شده است. مصرف داروی ضد استفراغ و مایعات وریدی قطع گردید و دستور داده شد روزانه 30 میلی گرم نیفیدیپین مصرف نماید. در روز پنجم با دستور داروئی گلي بورايد 5 میلی گرم دو بار در روز و فلئوكستين20 میلی گرم و نيفيديپين آهسته رهش30 میلی گرم یک بار در روز از بیمارستان مرخص گردید.
بحث
دی سولفیرام یکی از معدود مهارکننده های آلدئید دهیدروژناز است که به دنبال مصرف الکل سبب افزایش مقدار استالدئید پلاسما می گردد و افزایش این ماده باعث بروز علائم متعددی از جمله احساس داغی، تهوع، استفراغ، تشنگی، تپش قلب، درد جدار سینه، سرگیجه و کاهش فشارخون می شود. بسياري از داروها هنگامی که با الکل مصرف شوند سبب بروز علائمی شبیه به واکنش دی سولفیرام مي شوند و از جمله آنها می توان مترونیدازول، کلرامفنیکل، نیتروفورانتوئین ،تولبوتامید،کلرپروپامید ،گلی بوراید ،گلی پیزاید ،کیناکرین، تولازامید، گریزئوفولوین، هیدرات کلرال، استوهگزامید و چندین نوع ازسفالوسپورین های نسل سوم را نام برد. در بیمار مورد نظر آنتی بیوتیک سفوتتان به همراه الکزیر بلادونا، که آنتی اسپاسمودیکي با غلظت زياد الکل است، به کار رفته بود که منجر به بروز علائمی شبیه به واکنش دی سولفیرام گردید. مشخص شده است که هشت نوع سفالوسپورین های ذکر شده ذیل در صورتی که همراه با الکل مصرف شوند می توانند واکنش دی سولفیرام ایجاد نمایند .این ترکیبات عبارتند از:
moxalactam ، cefamandole ، cefmetazol، cefonicid، cefmenoxime، cefotetan ،cefoperazone و cefor-amide . عقیده بر این است که علت بروز واکنش مذکور احتمالاً مربوط به وجود زنـجیره جـانبــــی methyltetrazolethiolدر این داروهاست که سبب مهار آنزیم آلدئید دهیدروژناز و توقف تجزیه الکل در مرحله استالدئید و در نتیجه افزایش مقدار این ماده در پلاسما و بروز علائم بالینی می گردد. بسیاری از داروهای OTC ذیل که به طور نسبی دارای غلظت الکلی 5 درصد یا زيادتر هستند، در صورتی که همزمان با داروهای ذکر شده بالا مصرف شوند، می توانند سبب بروز واکنش دی سولفیرام گردند و این داروها عبارتند از محلول Cotylenol بزرگسالان (محتوی استامینوفن ، کلرفنرامین مالئات، دکسترومتورفان هیدروکلراید و پسودوافدرین(، محلول )Tylenolاستامینوفن) بزرگسالان، الکزیر بنادریل (دیفن هیدرامین)، الکزیر (Oxytriphylline)Choledyl (گشادکننده برنش)، الکزیر Deconamine (محتوی کلرفنرامین و پسودوافدرین) ، Comtrex (محتوی استامینوفن و دکسترومتورفان و فنیل افرین)، الکزیرگایافنزین، الکزیردوناتال، محلول درامامین، دکسترومتورفان، محلول های مولتی ویتامین، شربت های ضد درد و ضد سرفه دارای استامینوفن و دکسترومتورفان و دوکسیلامین سوکسینات، شربت های ملین و شربت های محتوی استامینوفن وکدئین. وقتی واکنش شبه دی سولفیرام رخ می دهد، بعد از قطع مصرف دارو، ممکن است فروکش نمودن علائم بیش از 48 ساعت به طول انجامد.
Source:U.S.Pharmacist2012/11/23
« فشار خون را جدي بگيريم ! »
تهيه و گردآوري : آقاي دكتر حميد قهرماني
مقدمه
همه ساله هفتم آوريل مصادف با 18 فروردين ماه به عنوان روز جهاني بهداشت كه آغازين روز هفته سلامت در ايران نيز هست در 193 كشور جهان در سطحي گسترده و عالي جشن گرفته مي شود. همچنين هر سال به اين مناسبت شعاري مرتبط با مهمترين دغدغه هاي سازمان جهاني بهداشت اعلام شده و در سراسر جهان برنامه هاي ويژه اي در همين رابطه طراحي و اجرا و شعار اعلام شده در دستور كار برنامه هاي سلامت تمامي كشورهاي عضو قرار مي گيرد .
موضوع امسال بيماري پرفشاري خون و شعار آن « فشار خون را جدي بگيريم » تعيين شده تا در اين روز و در طول سال مردم نسبت به اهميت اين بيماري و عوارض مهم و خطرناك آن شامل سكته مغزي و بيماري هاي قلبي و كليوي حساس شوند و
مطلع شوند كه بيماري پرفشاري خون و عوارض آن قابل پيشگيري و درمان مي باشد.
بد نيست بدانيد كه مدارك و تحقيقات انجام شده نشان مي دهد پيشنهاد دهنده روز جهاني بهداشت، كشور ايران بوده كه در سال هاي 1946 و 1948 هيئت ايران در دستور كار خود قرار داده و در سال 1950 رسماً 7 آوريل روز جهاني بهداشت انتخاب شد.
اهميت پرفشاري خون
تعريف فشارخون
خون در داخل شريان ها داراي نيرويي است كه فشار خون ناميده مي شود و مولد آن قلب است. فشارخون به دو عامل مهم يكي برون ده قلب يعني مقدار خوني كه در هر دقيقه به وسيله قلب به درون شريان آئورت پمپ مي شود (حدود 6-5 ليتر) و عامل ديگر مقاومت رگ، يعني مقاومتي كه بر سر راه خروج خون از قلب در رگ ها وجود دارد، بستگي دارد. فشارخون داراي دو سطح حداكثر و حداقل است. در زماني كه قلب منقبض مي شود، خون وارد شريان ها مي شود و فشارخون به حداكثر مقدار خود مي رسد كه به آن فشارخون سيستول مي گويند و در زمان استراحت قلب كه خون وارد شريان نمي شود، با خروج تدريجي خون از اين شريان ها و جريان آن به سوي مويرگ ها فشارخون كاهش يافته و به حداقل مقدار خود مي رسد، كه به آن فشارخون دياستول مي گويند.
در هر فرد فشارخون را در دو سطح سيستول و دياستول اندازه مي گيرند. اعداد اين دو سطح به صورت كسر بر حسب ميلي متر جيوه (mmHg) نشان داده مي شود. مقدار فشارخون سيستول يا عدد بزرگتر را در صورت و مقدار فشارخون دياستول يا عدد كوچكتر را در مخرج كسر مي نويسند، مانند 86 / 138 ميلي متر جيوه.
طبق هفتمين گزارش كميته ملي مشترك براي پيشگيري، شناسايي، ارزشيابي و درمان فشارخون بالا (JNC7) در طبقه بندي جديد براي افراد 18 سال و بالاتر، فشارخون طبيعي كمتر از 80/120 ميلي متر جيوه، پيش فشارخون بالا 89- 80 / 139- 120 ، فشارخون بالاي درجه يك 99- 90 / 159- 140 و فشارخون بالاي درجه دو 100 / 160 ميلي متر جيوه و بيشتر در نظر گرفته شده است(جدول1).
در اين طبقه بندي مقدار فشارخون بدون درنظر گرفتن ساير عوامل خطر و بيماري هاي همراه تعيين شده است.
جدول 1: طبقه بندي فشارخون بر مبناي JNC7
فشارخون |
فشارخون طبيعي |
پيش فشار خون بالا |
فشار خون بالاي درجه 1 |
فشار خون بالاي درجه 2 |
فشارخون سيستول برحسب ميلي مترجيوه (mmhg) |
كمتر از 120 |
139-120 |
-140 159 |
160 و بيشتر |
فشارخون دياستول برحسب ميلي متر جيوه(mmhg) |
كمتر از 80 |
89-80 |
99-90 |
100 و بيشتر |
* در بعضي افراد ممكن است فقط فشارخون سيستولي بالاتر از حد طبيعي باشد (140 ميلي متر جيوه يا بيشتر) مانند فشارخون 82 / 148 ميلي متر جيوه كه به آن پرفشاري خون سيستولي تنها مي گويند، پرفشاري خون سيستولي بيشتر در افراد سالمند ديده مي شود و يا ؛
* فقط فشارخون دياستولي بالاتر از حد طبيعي باشد(90 ميلي متر جيوه يا بيشتر) مانند فشارخون 96 / 134 ميلي متر جيوه كه به آن پرفشاري خون دياستولي تنها مي گويند.
* افرادي كه فشارخون آن ها در محدوده پيش فشارخون بالاست، بيشتر در معرض خطر افزايش فشارخون و ابتلا به بيماري هستند.
* در افراد مبتلا به بيماري قلبي، كليوي، سكته مغزي و ديابت، فشارخون طبيعي كمتر از مقداري است كه براي ساير افراد در نظر گرفته شده است، اگر فشارخون اين افراد در محدوده پيش فشارخون بالا باشد به عنوان فشارخون بالا محسوب مي شود و بايد تحت درمان قرار گيرند.
* بهترين راه براي پي بردن به مقدار فشارخون هر فرد اندازه گيري منظم آن با دستگاه فشارسنج است.
* در افرادي كه فشارخون طبيعي و كمتر از 90 / 140 ميلي متر جيوه دارند، حداكثر 2 سال يك بار لازم است فشارخون آن ها اندازه گيري شود .
تعريف پرفشاري خون
پرفشاري خون در نتيجه افزايش بيش از حد طبيعي جريان خون بر ديواره شريان ها ايجاد مي شود. مقدار فشارخون بايد بر اساس چند اندازه گيري كه در موقعيت هاي جداگانه و در طول يك دوره زماني اندازه گيري شده است، تعيين شود. اگر فشارخون به طور دائمي بالاتر از حدطبيعي باشد، به آن پرفشاري خون مي گويند.
علت پرفشاري خون
فشارخون تحت تأثير عوامل زيادي قرار دارد كه گاهي سبب افزايش فشارخون بيش از 20 ميلي متر جيوه مي شوند. فشارخون در طول روز تحت تأثير عوامل مختلفي از جمله وضعيت بدن، فعاليت مغز، فعاليت گوارشي، فعاليت عضلاني، تحريكات عصبي، تحريكات دردناك، مثانه پر، عوامل محيطي مثل دماي هوا و ميزان صدا، مصرف دخانيات، الكل، قهوه و دارو تغيير مي كند.
پرفشاري خون دو نوع اوليه و ثانويه دارد. در نوع اوليه كه 85% بيماران فشارخوني را شامل مي شود علت بروز پرفشاري خون مشخص نيست و عوامل خطري مانند سن بالا، جنس مرد، مصرف زياد نمك، چاقي، ديابت و سابقه خانوادگي در بروز آن دخالت دارند. در نوع ثانويه تقريباً علت تمام انواع فشارخون ثانويه تغيير در ترشح هورمون ها و يا كاركرد كليه ها است. اين نوع پرفشاري خون با درمان به موقع بيماري هاي زمينه اي، به مقدار طبيعي قابل برگشت است.
البته بايد به اين نكته توجه داشت كه عوامل متعددي مانند وراثت، محيط، حساسيت به نمك، تراز رنين پلاسما، ميزان حساسيت به انسولين و يون هايي مثل سديم، كلر، كلسيم و عواملي مثل نـژاد ، اختـلال چـربي خـون ، سيـگـار و الـكل نيـز مي توانند بر فشارخون تأثير بسزايي داشته باشند.
آيا مي دانيد؟
* امروزه، پرفشاري خون يكي از مهمترين مشكلات سلامت عمومي و روبه گسترش در سطح دنيا مي باشد. اين مسئله به علت افزايش طول عمر و شيوع عوامل مؤثر مانند چاقي، كم تحركي و تغذيه ناصحيح يك مشكل بهداشتي شايع و فزاينده در دنيا شده است.
* داده هاي جهاني در سال 2000 نشان مي دهد در كل 4/26% افراد بزرگسال در دنيا ( 6/26% مردان و 1/26% زنان) پرفشاري خون داشتند و پيش بيني مي شود در سال 2025 به 2/29% (8/28% مردان و 7/29% زنان) برسد.
* در سال 2004 برآورد شد، تقريباً يك ميليارد نفر بزرگسال در دنيا (333 ميليون نفر در كشورهاي توسعه يافته و 639 ميليون نفر در كشورهاي در حال توسعه) پرفشاري خون دارند و 4 ميليون نفر در سال درنتيجه مستقيم پرفشاري خون فوت مي كنند.
* پيش بيني مي شود تا سال 2025 شيوع پرفشاري خون 60% افزايش يابد و به 56/1 ميليارد نفر برسد.
* سازمان جهاني بهداشت برآورد كرده است كه پرفشاري خون سبب يك مرگ از هر 8 مرگ مي شود و سومين عامل كشنده در دنيا است.
* پرفشاري خون يكي از عوامل خطر مهم سكته هاي قلبي و مغزي است، در دنيا حدود 62% بيماري عروق مغزي و 49% بيماري ايسكميك قلبي ناشي از فشارخون در محدوده مطلوب است (فشارخون سيستول بيشتر از 115 ميلي متر جيوه).
* در صورتي كه پرفشاري خون كنترل نشود منجر به عوارض مرگباري مي شود. معمولاً مبتلايان به پرفشاري خون زودتر فوت مي كنند و شايعترين علت مرگ در آن ها بيماري هاي قلبي است. سكته مغزي و نارسايي كليه نيز در رده هاي بعدي اين فهرست قرار دارند.
* در بررسي عوامل خطر بيماري هاي غير واگير در كشور در سال 1388، حدود 16% افراد 15 تا 64 سال داراي پرفشاري خون بودند.
* پرفشاري خون يكي از مهمترين عوامل خطرساز بيماري هاي قلبي- عروقي و غيرواگير است كه قابل كنترل و تعديل است.
* غربالگري، تشخيص زودرس و كنترل پرفشاري خون جزء ضروري برنامه هاي پيشگيري از بيماري هاي غيرواگير مهم است.
* پرفشاري خون عليرغم آن كه به آساني تشخيص داده مي شود غالباً بي علامت و بسيار شايع است. بهترين راه شناسايي آن اندازه گيري فشارخون توسط دستگاه فشارسنج است.
* درمان فشارخون سيستولي و دياستولي تا رسيدن به حد فشارخون هدف، با كاهش عوارض قلبي- عروقي شامل 40-35% كاهش متوسط در سكته مغزي 25-20% كاهش در سكته قلبي بيش از 50% كاهش در نارسايي قلبي همراه است. گرچه نشان داده شده است كه درمان پرفشاري خون از بروز بيماري قلبي- عروقي نيز پيشگيري مي كند و طول عمر را افزايش مي دهد.
* آمار كشورهاي متعدد نشان داده است كه در ميان افراد مبتلا به پرفشاري خون كمتر از 60% تحت درمان هستند.
* اطلاع بيماران از بيماري پرفشاري خون خود از
2/25% تا 75% و پوشش درمان از 7/10% تا 66% .
* ميزان كنترل فشارخون در بيماران از 5/45 تا 58% متفاوت است.
عوارض شايع پرفشاري خون
* پرفشاري خون عامل مهم بيماري عروق كرونر قلب و ايسكمي قلبي و نيز سكته مغزي خونروي دهنده مي باشد و ارتباط مثبت و مستمر با آن ها دارد. از ديگر عوارض پرفشاري خون نارسايي قلبي، بيماري عروق محيطي، خونروي ته چشم است. درمان پرفشاري خون و كاهش آن به كمتر از 90 / 140 ميلي متر جيوه با كاهش مهمي در عوارض بيماري قلبي- عروقي همراه بوده است.
* افراد مبتلا به پرفشاري خون نسبتاً شديد (فشارخون 105-90 /180-140 ميلي متر جيوه) نيز در طي چندين سال خطر بالايي از بروز عوارض وخيم را نشان مي دهند. تقريباً 30% آن ها عوارض آترواسكلروز را بروز داده و بيش از 50% دچار آسيب نهايي عضوي مربوط به افزايش فشارخون نظير بزرگ شدن قلب و كاهش كارآيي عضله قلب، نارسايي احتقاني قلب، رتينوپاتي و نارسايي كليه مي گردند.
* پرفشاري خون خفيف درصورت عدم تشخيص و درمان يك بيماري پيش رونده است.
* خطر بيماري قلبي- عروقي از 75 / 115 ميلي متر جيوه شروع مي شود و به ازاي هر افزايش فشارخون 10 / 20 ميلي متر جيوه، خطر دو برابر مي شود.
* افراد ديابتي كه بيماري پرفشاري خون هم دارند دو برابر بيشتر در معرض خطر مرگ ناشي از بيماري قلبي- عروقي هستند. درمان فشارخون اثر مفيدي بر اين عوارض دارد و هر 10 ميلي متر جيوه كاهش در فشارخون سيستولي منجر به 15% كاهش در مرگ مرتبـط با ديابـت، 12% كـاهـش عـوارض
ديابت و 11% كاهش بروز سكته قلبي مي شود.
* در افراد فشارخوني كه دخانيات مصرف مي كنند بروز سكته قلبي و بيماري كرونر قلب دو تا سه برابر نسبت به افراد سالم بيشتر است. ترك دخانيات به سرعت خطر را كاهش مي دهد. ترك سيگار بخش مهمي از پيشگيري اوليه از بيماري قلبي- عروقي است.
* در دنيا حدود 62% بيماري عروق مغزي و 49% بيماري ايسكميك قلبي منتسب به فشارخون در محدوده مطلوب است (بيشتر از 115 ميلي متر جيوه).
راه هاي كاهش فشارخون
تصميمات درباره مديريت بيماران مبتلا به پرفشاري خون نبايد فقط بر مبناي مقادير فشارخون باشد، بلكه بايد حضور ساير عوامل خطر قلبي- عروقي، آسيب اعضاي هدف و شرايط باليني همراه نيز درنظر گرفته شود.
مديريت بيماري پرفشاري خون نه تنها بستگي به درمان دارويي بلكه به تغيير شيوه زندگي نامناسب از جمله كم تحركي، رژيم غذايي نامناسب، ترك دخانيات و ساير تغييرات وابسته دارد. چندين مطالعه تأييد كرده اند كه عوارض پرفشاري خون با كنترل صحيح پرفشاري خون و درك بيماران از بيماري با اطلاعات مفيد و علمي كه توسط كاركنان بهداشتي فراهم مي شود، بهبود مي يابد.
از علل اصلي ناكامي در درمان پرفشاري خون بي علامت بودن بيماري و آگاهي ناكافي جامعه و به ويژه بيماران نسبت به بيماري و عوارض آن مي توان ذكر كرد.
تغييرات شيوه زندگي هم در پيشگيري اوليه از بيماري و هم در كنترل فشارخون در بيماران نقش مهمي دارد.
بسياري از افراد مبتلا به پرفشاري خون به قدر كافي به اصلاحات شيوه زندگي پاسخ نمي دهند، براي اين افراد ضروري است كه يك برنامه درمان دارويي پرفشاري خون داشته باشيم.
درمان پرفشاري خون
پرفشاري خون بيماري است كه معمولاً در تمام مدت نياز به درمان دارد و لازم است بيمار و خانواده او تحت آموزش قرار بگيرند تا نسبت به بيماري فشارخون و عواض آن آگاهي كامل پيدا كنند. براي درمان، مراقبت و پي گيري بيماري، مشاركت فرد مبتلا به پرفشاري خون و خانواده وي اهميت بسزايي دارد. درمان پرفشاري خون بايد متناسب با هر بيمار درنظر گرفته شود و پرونده درماني او دقيقاً كنترل گردد. به طور كلي درمان بيماران مبتلا به پرفشاري خون معمولاً به صورت تركيبي از درمان غيردارويي و درمان دارويي است.
« آيا فشارخون شما در حد طبيعي است ؟» پيام هاي مهم
1- فشارخون خود را به طور منظم اندازه گيري كنيد. در صورتي كه مقدار آن از حد طبيعي بالاتر است به پزشك مراجعه كنيد.
2- در هر ملاقات با كاركنان بهداشتي و يا پزشك
از آن ها درخواست كنيد، فشارخون شما را اندازه گيري كنند.
3- از مقدار فشارخون خود مطلع شويد.
4- در صورتي كه شيوه زندگي نامناسب داريد، با كاهش مصرف سديم يا نمك در رژيم غذايي، ترك مصرف دخانيات، كاهش چاقي بخصوص چاقي شكمي، حفظ وزن مطلوب، افزايش فعاليت بدني، كنترل قندخون و كنترل اختلالات چربي خون آن را اصلاح كنيد.
5- با اصلاح شيوه زندگي نامناسب، فشارخون خود را كمتر از 90 / 140 ميلي متر جيوه و در حد طبيعي حفظ كنيد.
منبع:
– سايت وزارت بهداشت و درمان .
– پايگاه اطلاع رساني وب دا .
– ساير منابع علمي اينترنتي درخصوص فشارخون .
فشارخون را جدي بگيريم
آيا مي دانيد در ايران از هر 5 نفر، يك نفر به فشارخون مبتلاست؟ و اين امر رابطه مستقيم با سبك زندگي ما دارد. سبك زندگي ؛ يك واژه براي توصيف روش و شيوه زندگي است. بسياري از ما براي انجام كارهاي روزمره، روش هاي غيرمنعطف و تكراري را انتخاب مي كنيم و سال هاي سال بدون كوچكترين تغييري اين رويه را ادامه مي دهيم. سبك زندگي هر فرد بر اساس باورهاي او شكل مي گيرد. پس بايد با تجديدنظر در برخي باورها، سبك زندگي سالمي را در پيش گرفت.
با تغييرات ساده در سبك زندگي از قبيل، انجام فعاليت بدني روزانه، رژيم غذايي متعادل، كاهش مصرف نمك، حفظ وزن متعادل، اجتناب از مصرف دخانيات و كنترل هيجانات مي توان از افزايش فشارخون پيشگيري كرد.
فشارخون طبيعي؛ با سبك زندگي سالم
****************
فشارخون را جدي بگيريم
يكي از هر 8 مرگ در دنيا بر اثر پرفشاري خون رخ مي دهد. تغذيه يكي از عوامل مؤثر در تنظيم فشارخون است. با در پيش گرفتن يك رژيم غذايي مناسب، مي توان از افزايش فشارخون جلوگيري كرد. كاهش چربي و نمك در رژيم غذايي، باعث كاهش احتمال بروز بيماري هاي قلب و عروق مي شود.
بيائيد از ابتدا ذائقه كودك خود را به غذاهاي كم نمك عادت دهيم. از موادغذايي فرآوري شده و پرنمك كمتر استفاده كنيم.
نمك پاش را از سر سفره برداريم و به جاي نمك از ادويه جات و سبزيجات معطر و سركه براي طعم دار كردن غذا استفاده كنيم.
همچنين مصرف سبزيجات تازه، غذاهاي حاوي ميزان كلسيم بالا مثل لبنيات كم چرب و غذاهاي داراي مقادير پتاسيم مانند گوجه فرنگي را در برنامه
غذايي خود قرار دهيم.
رژيم غذايي متعادل؛ عاملي براي پيشگيري از ابتلا به فشارخون
****************
فشارخون را جدي بگيريم
در كشور ما تقريباً يك نفر از هر پنج نفر به پرفشاري خون مبتلا است. در كنار همه موارد مؤثر در پيشگيري از پرفشاري خون، « فعاليت بدني مناسب» يكي از عوامل كاهش و كنترل فشارخون است. از طرفي فعاليت بدني مناسب، علاوه بر كاهش فشارخون، باعث تقويت ماهيچه ها، استخوان، بهبود سوخت و ساز، كنترل وزن و كاهش بيماري هاي مزمن مي شود.
بهتر است بدانيم منظور از فعاليت بدني مناسب، انجام تمرينات سخت ورزشي نيست، بلكه فعاليت هايي نظير انجام كارهاي روزمره، پياده روي، دوچرخه سواري و حتي مشاركت فعال در كارهاي منزل و بازي با كودكان است. حداقل فعاليت بدني مناسب، انجام فعاليت هاي روزانه به مدت 30 دقيقه و 5 روز در هفته است.
با نهادينه كردن فرهنگ فعاليت بدني روزانه در جامعه، مي توان بسياري از هزينه هاي درماني ناخواسته به جامعه را كاهش داد و گامي بزرگ در راستاي بهبود سلامت آحاد جامعه برداشت.
فعاليت بدني مناسب؛ عاملي براي كاهش پرفشاري خون
****************
فشارخون را جدي بگيريم
اولويت پيشگيري بر درمان را بارها شنيده ايم اما تا چه حد در راستاي تحقق اين شعار گام برداشته ايم. بيماري فشارخون نيز از اين قاعده مستثني نيست. پرفشاري خون يكي از مهمترين مشكلات سلامت عمومي و رو به گسترش در سطح دنيا است. بر اساس برآورد سازمان جهاني بهداشت، پرفشاري خون، سومين عامل كشنده در دنيا است. اين بيماري، يكي از عوامل خطر مهم سكته هاي قلبي و مغزي است. در صورتي كه فشارخون كنترل نشود، به عروق مغز، قلب، كليه و چشم آسيب مي رساند و منجر به عوارض مرگباري مي شود.
خوشبختانه، اين بيماري با مراقبت و استمرار درمان، قابل كنترل بوده و عوارض آن نيز قابل پيشگيري است. پرفشاري خون عليرغم اين كه به آساني تشخيص داده مي شود، غالباً هيچگونه علامتي ندارد. از اين رو بهترين راه شناسايي اين بيماري، اندازه گيري فشارخون توسط دستگاه فشارسنج است. لذا توصيه مي شود فشارخون خود را به طور دوره اي اندازه گيري كنيد و درصورتي كه مقدارآن، از حد طبيعي بالاتر بود حتماً به پزشك مراجعه كرده و درمان راآغاز كنيد.
به طور يقين، شناخت راه هاي پيشگيري و سبك زندگي سالم، اطلاع از ميزان فشارخون خود و جدي گرفتن درمان مستمر اين بيماري، در كنترل بيماري و ارتقاي سلامت جامعه، نقش عمده اي ايفا خواهد كرد.
عوارض فشارخون را فراموش نكنيم و همواره فشارخون را جدي بگيريم.
اندازه گيري صحيح فشارخون
عوامل مؤثر در تغييرات فشارخون در طول روز
* در طول خواب فشارخون كاهش مي يابد.
* تعداد تنفس و ضربان قلب در ميزان فشارخون تأثير دارد.
* فعاليت فكري و جسمي ممكن است در فشارخون مؤثر باشد.
* در طول شب فشارخون در افراد سالخورده و بيماران مبتلا به ديابت كمتر است.
* سيگار فشارخون را به طور موقت افزايش مي دهد.
* مصرف سيگار، الكل و قهوه باعث افزايش فشارخون مي شود.
* پر بودن مثانه در فشارخون مؤثر است.
* كم خوابي و فشارعصبي فشارخون را افزايش مي دهد.
* عوامل محيطي مانند دما و سروصدا بر ميزان فشارخون مؤثر هستند.
اندازه گيري صحيح فشارخون
* تنها راه تشخيص پرفشاري خون، اندازه گيري آن با دستگاه فشارسنج است.
* با يك بار اندازه گيري فشارخون، نمي توان پرفشاري خون را تشخيص داد.
* در افرادي كه فشارخون طبيعي دارند، حداقل هر دو سال يك بار بايد فشارخون خود را كنترل كنند.
* فشارخون كودكان بايد از سه سالگي، هر سال توسط پزشك انجام شود.
* اگر ميزان فشارخون بالاتر از 100 / 160 ميلي متر جيوه باشد، بايد هرچه سريعتر به پزشك مراجعه كرد.
رعايت نكات ضروري در اندازه گيري صحيح فشارخون
* 30 دقيقه قبل از اندازه گيري فشارخون، سيگار، چاي و قهوه و يا ساير نوشيدني هاي انرژي زا استفاده نكنيم.
* 30 دقيقه قبل از اندازه گيري فشارخون، فعاليت بدني شديد نداشته باشيم.
* ناشتا نباشيم.
* قبل از اندازه گيري فشارخون مثانه خالي باشد.
* هميشه اندازه گيري فشارخون در وضعيت نشسته يا دراز كشيده انجام شود.
* در حالت آرام و پشت خود را تكيه دهيم.
* دستي كه قرار است فشارخون از طريق آن اندازه گيري شود را روي تكيه گاه قرار دهيم.
* از خم كردن و مشت كردن دست خودداري كنيم.
* بهتر است فشارخون از دست راست اندازه گيري شود.
* در حين اندازه گيري بايد ساكت و بي حركت باشيم.
* آستين لباس بايد نازك و به اندازه كافي گشاد باشد تا روي بازو فشار نياورد.
* اگر داروي فشارخون مصرف مي كنيم، بهتر است فشارخون در حالت ايستاده و يا دراز كشيده نيز اندازه گيري شود.
* زانوها را در حالت آويزان قرار ندهيم و زير پا تكيه گاه داشته باشد.
* براي اندازه گيري فشارخون بايد از دستگاه فشارسنج داراي بازوبند مناسب با دور بازو استفاده كرد.
* كيسه فشارخون حدود دو انگشت (2 تا 3 سانتي متر) بالاي چين آرنج بسته شود.
* از باد كردن مكرر بازوبند به دليل تأثير بر مقدار فشارخون خودداري كنيم.
* در صورتي كه نياز است به طور منظم فشارخون خود را اندازه گيري كنيم، بهتر است هر روز در يك زمان مشخص، اين كار را انجام دهيم.
* اگر فشارخون خود را چند بار اندازه گيري مي كنيم بين هر بار اندازه گيري، يك دقيقه صبر كنيم.
* لوله لاستيكي دستگاه فشارسنج نبايد گره يا پيچ بخورد.
* در افراد مسن فشارخون بايد از هر دو دست گرفته شود و اگر فشارخون متفاوت بود مقدار فشاري كه بالاتر است را درنظر بگيريم.
* براي اطمينان از عملكرد درست دستگاه فشارسنج، هر 6 ماه يك بار با يك دستگاه دقيق و سالم آن را تنظيم كنيم.
* برخي افراد در زمان ملاقات با پزشك پرفشاري خون دارند اما در منزل فشارخون طبيعي دارند، بنابراين اندازه گيري فشارخون در منزل مفيد است.
فشارخون را جدي بگيريم !
تشخيص پرفشاري خون
كلياتي درباره فشارخون
* در ايران، تقريباً يك نفر از هر پنج نفر به پرفشاري خون مبتلا هستند.
* در ايران از هر 10 نفر، 4 نفر كم تحرك، تقريباً 2 نفر سيگاري و حدود 3 نفر مبتلا به اضافه وزن هستند.
* نيمي از جمعيت ايران بيش از ميزان موردنياز خود غذا مي خورند.
* اين باور نادرست است كه افزايش فشارخون با بالارفتن سن، يك امر طبيعي است.
* احتمال ابتلا به پرفشاري خون در افرادي كه تا سن 55 سالگي پرفشاري خون نداشته اند، خيلي زياد است.
* شيوع پرفشاري خون در كودكان كمتر است، اما احتمال ابتلاي كودكان نيز به پرفشاري خون وجود دارد.
تنها نيمي از موارد ابتلا به فشارخون شناسايي شده است كه از اين تعداد نيمي تحت درمان هستند. از بين افراد تحت درمان نيز تنها يك سوم از موارد، فشارخون تحت كنترل هستند.
معيار پرفشاري خون
* فشارخون طبيعي سيستول (حداكثر) از 120 ميلي متر جيوه و فشارخون دياستول (حداقل) كمتر از 80 ميلي متر جيوه محسوب مي شود.
* در افراد 18 سال و بالاتر، فشارخون حداكثر140 ميلي متر جيوه و بيشتر و فشارخون حداقل 90 ميلي متر جيوه و بيشتر، پرفشاري خون محسوب مي شود.
* در افراد مبتلا به بيماري قند يا بيماري مزمن كليه،
فشارخون مساوي و يا بيش از 80 /130 ميلي متر جيوه پرفشاري خون محسوب مي شود.
* در سنين بين 40 تا 70 سال، بالا رفتن فشارخون ماكزيمم (حداكثر) به اندازه 20 ميلي متر جيوه يا افزايش فشارخون مينيمم (حداقل) به اندازه 10 ميلي متر جيوه، فرد را 2 برابر بيشتر در معرض خطر عوارض ناشي از پرفشاري خون قرار مي دهد.
* وجود فشارخون مينيمم (حداقل) مساوي يا بالاتر از 90 ميلي متر جيوه عليرغم داشتن فشارخون ماكزيمم (حداكثر) طبيعي مثلاً 120، پرفشاري خون محسوب مي شود.
* بالا بودن به تنهايي هر يك از عددهاي ماكزيمم و مينيمم فشارخون، پرفشاري خون محسوب مي شود.
* افرادي كه فشارخون ماكزيمم (حداكثر آن ها بين 120 تا 139 ميلي متر جيوه است يا فشارخون مينيمم حداقل آن ها بين 80 تا 89 است) در معرض خطر ابتلا به پرفشاري خون هستند.
پرفشاري خون چه علايمي دارد ؟
* پرفشاري خون معمولاً علامتي ايجاد نمي كند. به همين دليل به آن، «قاتل خاموش» هم مي گويند.
* تنها در برخي موارد فشارخون با علائمي همچون: سردرد در ناحيه پس سر، سرگيجه، تاري ديد، طپش قلب، خستگي زوردس، تنگي نفس شبانه و يا هنگام فعاليت، درد قفسه سينه، ادراركردن بيش از يك بار در طول شب همراه است.
اما فراموش نكنيد پرفشاري خون علامتي ايجاد نمي كند.
علت هاي اوليه ايجادكننده پرفشاري خون
* ارث: درصورت ابتلاي يكي از اعضاي خانواده به پرفشاري خون، احتمال ابتلاي ساير اعضاي خانواده زياد است.
* سن: با افزايش سن احتمال بروز پرفشاري خون بيشتر مي شود.
* چاقي: افرادي كه وزن بالاتر از حد طبيعي دارند، شانس بيشتري براي ابتلا به پرفشاري خون دارند. فشارخون در افراد چاق 6-2 برابر بيش از افرادي است كه اضافه وزن ندارند.
* فعاليت بدني كم
* مصرف الكل
* مصرف زياد نمك
* قرص هاي ضد بارداري خوراكي: بانواني كه از قرص ضدبارداري خوراكي استفاده مي كنند، شانس بيشتري براي ابتلا به پرفشاري خون دارند مخصوصاً اگر همزمان سيگار بكشند.
* جنس: تا سن 45 سالگي، پرفشاري خون در مردان شايع تر است. در 45 تا 54 سالگي خطر در دو جنس برابر است.
* استرس و فشار عصبي بر بالا رفتن فشارخون مؤثر است.
فشارخون را جدي بگيريم !
پيشگيري از ابتلا به پرفشاري خون
* با تغييرات ساده در روش زندگي خود مانند داشتن رژيم غذايي مناسب و فعاليت بدني منظم مي توان از افزايش فشارخون پيشگيري كرد.
* كاهش چربي و نمك رژيم غذايي، نه تنها به كاهش فشارخون كمك مي كند، بلكه باعث كاهش احتمال بروز بسياري از بيماري ها از جمله ديابت و بيماري عروق كرونر قلب مي شود.
* از ابتدا ذائقه كودك خود را به غذاهاي كم نمك عادت دهيم.
* افزايش وزن، سبب افزايش كار قلب مي شود. همچنين فشارخون بر اثر وزن اضافي بالا مي رود.
* كاهش وزن (درصورت بالا بودن وزن) ، كاهش نمك و چربي رژيم غذايي و شروع فعاليت بدني منظم كه مورد تأييد پزشكتان باشد، به كاهش فشارخون شما كمك مي كند.
* ورزش و فعاليت بدني منظم نه تنها به كاهش فشارخون كمك مي كند، بلكه باعث كاهش سطح چربي (كلسترول) مي شود.
چه تغييراتي در رژيم غذايي توصيه مي شود؟
- كاهش مصرف چربي و نمك رژيم غذايي.
- خوردن غذاهاي حاوي كلسيم بالا مثل لبنيات كم چرب.
- مصرف غذاهاي حاوي پتاسيم بالا مثل موز، پرتقال، گوجه فرنگي و كيوي.
- مصرف روزانه پنج نوبت ميوه و سبزي.
- مصرف حداقل دو بار در هفته ماهي.
- مصرف گوشت بدون چربي
- مصرف نكردن و يا محدود كردن مصرف مواد غذايي آماده پرنمك، مانند: فست فود، سوسيس، كالباس، ترشيجات و چيپس
حذف نمك، عامل پيشگيري از ابتلا به پرفشاري خون
* حذف نمك از رژيم غذايي از افزايش فشارخون و سكته مغزي به طور قابل توجهي پيشگيري مي كند.
* اسم علمي نمك، كلرور سديم است و روي برچسب هاي مواد غذايي به جاي نمك، سديم درج شده است.
* براي پيشگيري از پرفشاري خون به ميزان سديم درج شده روي برچسب هاي بسته هاي موادغذايي دقت كنيم.
* از مواد غذايي پرنمك مثل غذاهاي فست فود، كنسروي، ماهي شور و … كمتر استفاده كنيم.
* نمك پاش را از سر سفره برداريم.
* به هنگام طبخ غذا، تا حد امكان نمك كمتر به غذا اضافه كنيم.
* از آجيل و خشكبار خام و بو نداده استفاده كنيم.
* به جاي نمك از ادويه جات و سبزيجات معطر و سركه براي طعم دار كردن غذا استفاده كنيم.
* به غذاي كودك زير يك سال نمك اضافه نكنيم تا ذائقه او به غذاهاي شور عادت نكند.
فعاليت بدني ، عاملي براي كاهش فشارخون
* انجام فعاليت بدني علاوه بر كاهش فشارخون باعث تقويت ماهيچه ها، استخوان، بهبود سوخت و ساز، كنترل وزن و كاهش بيماري هاي مزمن مي شود.
* فعاليت بدني كه متناسب با توانايي خود انتخاب كرده ايد، انجام دهيد.
* اگر قبلاً فعاليت بدني نداشته ايد يك باره شروع به انجام فعاليت بدني نكنيد. بلكه به آرامي شروع و به تدريج مدت و شدت آن را افزايش دهيد.
* افراد بالاي 40 سال قبل از شروع فعاليت بدني و ورزشي بايد با پزشك مشورت كنند.
* براي كودكان 2 تا 18 سال داشتن حداقل روزانه 60 دقيقه فعاليت بدني ضروري است.
* براي افراد 18 سال به بالا، داشتن حداقل فعاليت بدني با شدت متوسط به مدت 30 دقيقه، 5 روز در هفته و يا 150 دقيقه در يك هفته توصيه مي شود.
* فعاليت بدني با شدت متوسط، فعاليتي است كه «باعث گرم شدن بدن، عرق كردن و افزايش ضربان قلبتان گردد اما در حين انجام فعاليت، قادر به صحبت كردن با فرد ديگري باشيد. »
* نوعي از فعاليت بدني را انتخاب كنيم كه بتوانيم آن را به طور مداوم ادامه دهيم.
* فعاليت بدني داشتن به معناي انجام تمرينات سخت ورزشي نيست، بلكه فعاليت هايي نظير انجام كارهاي منزل، پياده روي جزء فعاليت بدني محسوب مي شوند.
* براي بيماران مبتلا به فشارخون انجام فعاليت هايي مانند وزنه برداري كه به تلاش بيش از حد نياز دارند توصيه نمي شود.
* بهترين نوع فعاليت بدني براي افراد مبتلا به پرفشاري خون، فعاليت هايي مانند پياده روي، دويدن با سرعت كم، قايق سواري، طناب زدن، شنا، اسكي، دوچرخه سواري و استفاده از دوچرخه ثابت است.
* پياده روي ؛ ارزان ترين، مؤثرترين و آسان ترين نوع فعاليت بدني است.
توصيه هايي براي افزايش فعاليت بدني
* هنگام صحبت با تلفن، راه برويم.
* در باغچه كوچك منزل خود باغباني كنيم و برگ هاي خشك را جمع كنيم.
* كارهاي خانه را انجام دهيم براي مثال جارو بزنيم و زمين را دستمال بكشيم.
* 30 دقيقه از زماني را كه در اداره به ناهار اختصاص مي دهيم ورزش كنيم.
* با بچه هايمان بازي كنيم و با آن ها به پياده روي برويم.
* به جاي عوض كردن كانال تلويزيون با استفاده از «كنترل از راه دور» ، از دكمه هاي خود تلويزيون براي عوض كردن كانال استفاده كنيم.
* وسيله نقليه خود را بشوييم و به كارواش نبريم.
* خودروي خود را در جايي دورتر از مركز خريد پارك كنيم و تا آنجا پياده روي كنيم.
* براي خريد مايحتاج روزمره و هنگام رفتن به خانه يا محل كار، مسير را پياده طي كنيم و يا از دوچرخه استفاده كنيم.
* چنانچه لازم است از اتوبوس يا مترو و … براي رفتن به منزل يا محل كار استفاده شود، از يك يا چند ايستگاه قبل از رسيدن به مقصد از اتوبوس پياده شويم و بقيه مسير را پياده برويم و از ايستگاه دورتر براي پياده يا سوارشدن و رسيدن به مقصد استفاده كنيم.
* وقتي بچه ها را به پارك مي بريم، به جاي نشستن روي صندلي، در اطراف فضاي بازي آن ها قدم بزنيم.
* در صورتي كه منع پزشكي وجود نداشته باشد، حتي الامكان به جاي آسانسور يا پله برقي از پله براي بالا و پايين رفتن استفاده كنيم.
* به منظور اجراي صحيح حركات ورزشي از يك فيلم آموزشي در زمينه ورزشي استفاده كنيم.
* در روز تعطيل، به همراه يك دوست براي انجام يك پياده روي طولاني مدت برنامه ريزي كنيم.
كنترل فشارخون با اجتناب از مصرف دخانيات
* سيگاري ها بيش از افراد غيرسيگاري فشارخون بالا دارند.
* سيگار كشيدن را متوقف كنيم تا فشارخونمان تحت كنترل درآيد.
* به غير از همه خطراتي كه براي سيگار و تنباكو شناخته شده نيكوتين موجود در آن ها، فشارخون را حداقل تا يك ساعت پس از مصرف بالا نگه مي دارد. بنابراين كساني كه در طول روز چند بار سيگار مي كشند فشار خونشان دائماً بالا مي ماند.
* از افراد سيگاري اجتناب كنيم. زيرا در معرض سيگار ديگران بودن نيز ما را در خطر فشارخون بالا قرار مي دهد.
* استعمال دخانيات باعث افزايش ضربان قلب، خطر ابتلا به فشارخون بالا، گرفتگي عروق و نهايتاً ايجاد حمله قلبي و سكته مي شود.
فشارخون را جدي بگيريم !
تبعات و عوارض پرفشاري خون و اقدامات درماني
تبعات و عوارض پرفشاري خون
* خطر بروز سكته قلبي و مغزي در افرادي كه پرفشاري خون دارند زياد است.
* پرفشاري خون، دليل اصلي بروز بيماري هاي قلبي- عروقي است.
* بيش از نيمي از سكته هاي مغزي و بيماري هاي قلبي- عروقي به دليل پرفشاري خون هستند.
* پرفشاري خون به علت ايجاد سكته هاي مغزي و حملات قلبي، بزرگترين علت مرگ در دنيا است.
* پرفشاري خون، چاقي و اضافه وزن، فعاليت بدني ناكافي، چربي خون بالا و مصرف دخانيات، پنج عامل خطري هستند كه سبب افزايش بيماري ها مي شوند.
* پرفشاري خون در صورتي كه كنترل نشود، به رگ هاي مغز، قلب، كليه و چشم آسيب مي رساند.
* از هر 8 مرگ در دنيا، يك مرگ مربوط به پرفشاري خون است.
* پرفشاري خون، سومين عامل كشنده در دنيا است.
چه اقداماتي براي كنترل پرفشاري خون ضروري است ؟
* مراجعه منظم به پزشك
* مصرف دارو به طور منظم
* رعايت رژيم غذايي مناسب (كم نمك و كم چرب) و افزايش مصرف سبزي و ميوه
* داشتن فعاليت بدني منظم
* عدم مصرف سيگار و الكل (در افراد فشارخوني كه دخانيات مصرف مي كنند بروز سكته قلبي و بيماري قلبي دو تا سه برابر نسبت به افراد سالم بيشتر است)
* كنترل وزن
* مصرف ميوه و سبزيجات: مصرف ميوه ها و سبزيجات به دليل داشتن ماده اي به نام پتاسيم موجب كاهش فشارخون مي شود.
* روزانه يك قاشق سوپ خوري روغن زيتون همراه غذا يا سالاد مصرف كنيم.
* تا حد امكان مصرف گوشت قرمز و چربي هاي حيواني را كاهش دهيم و گوشت ماهي، مرغ و سويا را جايگزين كنيم.
* قبل از طبخ مرغ، پوس آن را كاملاً جدا كنيم.
* بيش از 5-4 عدد تخم مرغ در هفته چه به تنهايي و چه به صورت كوكو مصرف نكنيم.
* پياز و سير از موادغذايي هستند كه بر پرفشاري خون مؤثر نيستند اما خوش طعم هستند و جايگزين هاي خوبي براي چاشني هاي نمكي هستند.
* در صورت بالا بودن فشارخون، علاوه بر داشتن رژيم غذايي سالم و فعاليت بدني، استفاده از دارو طبق تجويز پزشك ضروري است.
* هيچ گاه داروهاي گياهي را به عنوان جايگزين درمان فشارخون استفاده نكنيم.
مراجعه بيمار مبتلا به پرفشاري خون به پزشك
در صورت وجود علائم زير در فرد مبتلا به پرفشاري خون بايد بلافاصله به پزشك مراجعه كرد:
* درد يا فشار (يا هر دو) روي قفسه سينه
* سردرد به خصوص سردرد پس سر
* تنگي نفس
* تعريق
* احساس سرگيجه
نكات مهم براي بيماران فشارخون بالا
- پيروي از يك رژيم غذايي سالم براي همه اعضاي خانواده ضروري است ؛ بنابراين نياز نيست براي فرد مبتلا به پرفشاري خون غذاي جداگانه طبخ شود.
- افرادي كه در خانواده هايشان يكي از اعضا مبتلا به فشارخون است، بايد حداقل سالي يك بار فشارخون آن ها اندازه گيري شود.
- خطر ابتلا به فشارخون در كودكاني كه نمك مصرف مي كنند و پدر و مادرشان نيز پرفشاري خون دارند، زياد است.
- پرفشاري خون درمان قطعي ندارد ولي با دارو و داشتن شيوه زندگي سالم قابل كنترل است.
- در صورتي كه فشارخون در اثر بيماري خاصي ايجاد شود اغلب بعد از درمان بيماري، پرفشاري خون نيز كاهش مي يابد و نيازي به درمان مادام العمر فشارخون نخواهد بود.
- افرادي كه پرفشاري خون دارند و همزمان سيگار مي كشند، خطر بروز سكته قلبي و مغزي را در خودشان افزايش مي دهند.
- مصرف دارو براي كنترل فشارخون به معناي مجوزي براي خوردن موادغذايي پرنمك و پرچرب نيست.
- مصرف دارو در كنار رژيم غذايي مناسب، براي كنترل فشارخون ضروري است.
عوارض پرفشاري خون را فراموش نكنيم و
همواره فشارخون را جدي بگيريم !
« امساك مغز »
دكتر محمد شمس اردكاني
گويند ماهي و ذغال اخته غذاي مغز انسان است و موادي دارند كه حافظه را تقويت مي كند. از سوي ديگر، گفته مي شود اگر مغز انسان، كه دو درصد وزن بدن را دارا است و مصرف كننده بيست درصد انرژي آن است، گاهي از دريافت مواد غذائي محروم شود مفيد است ! پروفسور مارك ماتسن رئيس مركز مطالعات طول عمر دانشكده پزشكي جان هاپكينز بر اين عقيده است كه دو نوبت امساك براي تغذيه مغز در هفته مي تواند بروز و ظهور بيماري فراموشي (آلزايمر) را كاهش دهد.
تجربه گذشته هم اين نظر را نشان داده كه مصرف غذا و سوخت و ساز آن در بدن و دريافت انرژي به افزايش ته نشست هاي آلزايمر در مغز كمك مي كند و پديده پيري زودرس را پيش مي برد. پس اگر كاركرد بهتري را براي هر يك از دستگاه هاي بدن مي خواهيم، بايستي دريافت انرژي (مواد غذايي) را كنترل و كاهش دهيم! اين نظريه مورد تأييد اين دانشمند هم هست. وي بر اين عقيده است كه تمرينات بدني، انرژي دريافتي را متناوباً نو نوار مي كند و سلول هاي مغز نيز به همين تناوب احتياج دارند و تنها امساك شديد است كه براي مغز و سلول هاي آن تنش ايجاد خواهد كرد.
اين استاد و ديگران با آزمايش هاي متعدد روي انسان و حيوانات به اين نتيجه رسيده اند كه فعاليت سلول هاي مغز موش آزمايشگاهي، هرگاه با گرسنگي كامل روبرو شود و دنبال جستجوي غذا باشد، به حدّ بالاي خود مي رسد و احتمال سكته مغزي و آسيب هاي مشابه براي آنان كه بيشتر گرسنگي را تحمل كرده اند بسي كمتر است!
اين مطالعات به اين واقعيّت پي برده كه در انسان و حيوان هر چه فشار امساكِ متناوب و كاهش دريافت غذاي مغز كمتر گردد سلامت آن بيشتر تأمين مي گردد.
اما چرا و به چه دليل امساك و روزه گرفتن متناوب، نسبت به يك رژيم غذائي مداوم در اين مورد مؤثرتر است، يا ، به بيان ديگر، تنها دريافت 500 كالري در 24 ساعت (شبانه روز) دو بار در هفته اثر بهتري دارد تا دريافت كالري متوسط روزانه و كم و مداوم در همه روزهاي هفته (رژيم مداوم)؟ آزمايش هاي ايشان نشان داده كه دريافت غذا (انرژي) در سطح پايين و كم، كليدي است براي رشد و سلامت سلول هاي مغز انسان و اين ضربه هاي امساك متناوب و عدم دريافت انرژي كافي براي سلول هاي مغز عامل محرّك و زاينده سلول هاي جديد مغز خواهد بود. همين نوسازي سلولي سبب مي شود كه ته نشست ها در مغز سبب بيماري فراموشي (آلزايمر) نگردد. پروفسور اشاره مي كند كه امساك متناوب و در دسترس قرار نگرفتن تغذيه كافي براي سلول هاي مغز، چنانچه متناوب باشد، سلامت و كاركرد مغز و سلول سازي جديد آن را بهتر تأمين مي كند.
توجه به رژيم غذائي و امساك از قديم مورد توجه بوده است. از جمله براي درمان كودكان دچار صرع و تشنج، رعايت رژيم غذائي مي تواند موجب كاهش تشنجات و عوارض حاصل از آن گردد و شايد به همين علت برخي از كودكان كه دچار صرع هستند به رعايت رژيم پر چربي ، پر پروتئيني و كم قند توصيه مي شوند. از سوي ديگر، مغز با دريافت انرژي و تغذيه زياد و بي رويّه ممكن است دچار اختلال در توانائي هايش بشود. به نظر پروفسور ماتِسُن امساك هاي متناوب مي تواند يادگار قديمِ رشد انسان هاي اوّليه هم باشد. زيرا اجداد اوّليه انسان گاهي ساعت ها و روزهاي متمادي از دسترسي به غذا محروم بوده اند و دستگاه ها و جهاز مختلف بدن به اين تناوب عادت پيشين و بيشتري دارند.
البته محدوديّت شديد و امساك از غذا براي همه مردم قابل قبول و يا قابل اجرا نيست، اما مي توان در روزه داري و لااقل روزهاي ويژه اي را امساك نمايند و فقط به دريافت پانصد كالري بسنده كنند و اين كالري را از سبزيجات و ميوه به دست آورند و در كنار آن مقدار كافي آب و چاي بدون قند هم مصرف نمايند تا بتوان ميزان بروز وظهور آلزايمر را كاهش داد. دكتر ماتسن اين قبيل رژيم را براي نوجوانان در حال رشد و نيز بعد از سن هفتاد سال هم توصيه نمي كند، زيرا گروه اول احتياج به كالري زيادتر و مداوم دارند و گروه ديگر فايده اي از چنين امساك متناوب به دست نمي آورند!
* از مجله دانشگاه جان هاپكينز- مجله 64- شماره2- صفحه 21
* تابستان 2012
* جراح و متخصص بيماري هاي زنان و بهداشت مادران و كنترل جمعيت از دانشگاه جان هاپكينز امريكا
نشاني: اصفهان- خيابان آمادگاه- كوچه 9 تلفن: 2222700
« كيست هاي شايع دختران جوان »
دكتر ژاله تحويلداري
تخمدان پلي كيستيك، عارضه اي است كه امروزه گريبانگير بسياري از دختران جوان شده و آن ها را با مشكلات باروري مواجه كرده است. اين بيماري تا 30 سال پيش تنها در خانم هاي چاق ديده مي شد اما امروزه دخترهاي جوان لاغر حتي در سنين 17 سالگي هم به آن مبتلا مي شوند.
علائم بيماري:
تخمدان پلي كيستيك همان بيماري «اشتين لونتاين» است كه در زمان قديم با علائم افزايش رشد موهاي زائد، افزايش آكنه صورت، تعداد كم دفعات قاعدگي يا فقدان قاعدگي و نازايي توسط آقاي اشتين لونتاين شناخته شد. در اين بيماري كه معمولاً در خانم هاي چاق ديده مي شود، تعادل هورمون ها بهم مي خورد، سطح هورمون هاي مردانه يا به طور مستقيم بالا مي رود يا گيرنده ها نسبت به اين هورمون حساس تر مي شوند. تخمك گذاري ها معمولاً در اين محيط مردانه اختلال پيدا مي كند. در چنين مواقعي شاهد عدم تخمك گذاري يا كم شدن تخمك گذاري ها، افزايش رشد موهاي زائد و ريزش مو هستيم.
بيماري طيف گسترده اي دارد براي مثال ممكن است دور تا دور تخمدان فقط فوليكول هاي ريز با فاصله بين 2 تا 9 ميلي متر وجود داشته باشد و بيمار هيچ گونه علامتي نداشته باشد يا كسي اصلاً در سال پريود نمي شود و موهاي زائد افزايش مي يابد. اين بيماري معمولاً از ابتدا با نامرتب شدن پريودها شروع مي شود. آندومتر ضخيم مي شود و اين ضخيم شدن آندومتر باعث مي شود بعد از چند ماه كه پريود اتفاق مي افتاد بسيار شديد باشد.
بيماري پلي كيستيك مي تواند جنبه مادرزادي داشته باشد به خصوص در خانواده هايي كه دچار چاقي موروثي نيز هستند. در حال حاضر شيوع آن نسبت به 30 سال پيش خيلي بيشتر شده است. امروزه دختران جوان لاغر هم مبتلا مي شوند. تنها كساني كه به طور مرتب ورزش مي كنند و غذاي فست فود چرب نمي خورند دچار اين علائم نمي شوند. دختران جوان مبتلا به اين بيماري كه تازه پريود شده اند و اغلب لاغر هستند كمتر متوجه علائم مي شوند بنابراين بيشتر مراجعان در رابطه با اين بيماري در سنين بالاي 16 سال قرار دارند.
مبتلايان به اين بيماري معمولاً نازا نمي شوند و پس از بررسي سطح هورمون هاي هيپوفيز LH و FSH و بررسي فاكتورهاي ديگر از طريق سونوگرافي درمان مي شوند.
براي درمان اين بيماري جدا از كاهش وزن و ورزش مي توان برحسب علائم، درمان دارويي در نظر گرفت. يكي از اين داروها متفورمين است كه ورود قند به سلول را تسهيل كرده و باعث مي شود فرد احساس سيري كند و درنتيجه وزن كاهش يابد. متابوليسم هورمون ها بهبود يافته و چربي بدن كاهش پيدا كند درنتيجه هورمون هاي جنسي كمتر داخل اين چربي ها تجمع پيدا مي كنند. بارها ديده شده كه با تجويز متفورمين براي چند ماه پريود بسيار مرتب مي شود.
در آخر اگر هيچ يك از روش هاي درماني از جمله استفاده از متفورمين، دگزامتازون، رژيم غذايي، ورزش و … جواب نداد و بيمار نتوانست وزنش را پايين بياورد لاپاراسكوپي لازم مي گردد. در لاپاروسكوپي فوليكول هاي ريز سوزانده مي شوند و با اسپيرونولاكتون پرمويي بيمار نيز درمان مي شود.
منبع: مجله سلامت پزشكي
***
كتورولاك Ketorolac
گروه دارويي: مسكن – ضد التهاب و ضد تب
موارد كاربرد و نحوه تجويز:
يك مشتق پيرولانزين كربوكسيليك اسيد كه از نظر ساختمان به ايندومتاسين شبيه است.
موارد مصرف:
اين داروNSAID است و اصولاً به عنوان ضد درد استفاده مي شود. ملح ترامتامول آن به صورت تزريق داخل عضلانـي ، داخل وريـدي يا خوراكـي
مصرف مي شود و براي درمان كوتاه مدت دردهاي متوسط تا شديد پس از عمل جراحي استفاده مي شود. به علت شيوع زياد عوارض جانبي مصرف آن محدود شده است. حداكثر دوره توصيه شده در انگلستان به صورت فرم تزريقي 2 روز و درمان بايستي در اولين فرصت ممكن به درمان خوراكي تبديل شود. در امريكا طول مدت مصرف تزريقي و خوراكي نبايد از 5 روز تجاوز كند.
عوارض جانبي: اختلالات گوارشي- زخم پپتيك- آنافيلاكسي- بثورات پوستي- خواب آلودگي- سرگيجه- خشكي دهان- تپش قلب و … و نارسايي كبد.
قطره كتورولاك چشمي ممكن است ايجاد تيزي موقت در چشم كند و ديگر علائم تحريك چشمي خفيف به وجود آورد. مانند ديگر NSAID ها كه در چشم استفاده مي شوند مسئول مسموميت قرنيه شناخته شده است.
موارد احتياط:
همانند ديگر داروهاي NSAID در حين حاملگي و زايمان و شيردهي نبايد مصرف شود. در افراد مسن و در بيماراني كه از 50 كيلوگرم كمترند بايد مقدار آن را كاهش داد. در افرادي كه اختلال خفيف كليوي دارند بايستي ميزان دارو كاهش يابد و تحت نظارت دقيق عملكرد كليه ها مصرف شوند.
اگر علائم بيماري كبدي به وجود آمد بايستي دارو قطع شود.
تداخل دارويي: ساليسيلات ها- ضد انعقادها- والپرات- ديكلوفناك- تولمتين .
اشكال دارويي:
قرص كتورولاك 10 ميلي گرم
قطره چشمي سينارولاك (كتورولاك) 5/0 %
آمپول تزريقي 5 ml / 0/5 %
1- در حاشيه اولين اجراي اركستر سمفونيك گيلان
2- وقتي زندگي به گوشه اي پرتت مي كند . . .
3- نقش استادان ابوعلي سينا در شهرت و ترقي او
ماهي از سر گنده گردد ني زدم
(در حاشيه اولين اجراي اركستر سمفونيك گيلان)
دكتر محمدمصدق كمالي
توضيح : اين مطلب براي درج در شماره قبلي مجله در نظر گرفته شده بود كه بنا به دلايل فنّي و پر شدن صفحات مجله، ناگزير در اين شماره چاپ مي شود.
راستش بايد اعتراف كنم با وجود حدود ربع قرن زندگي در گيلان، آن هم در حد امكان با چشم هاي باز، به دليل دغدغه ها و مشغله هاي گوناگون يا هر بهانه ديگري كه ما عادت كرده ايم در اينگونه موارد در آستين داشته باشيم و سر هم كنيم، نتوانسته بودم آن طور كه بايد و شايد در غناي فرهنگي و به ويژه موسيقايي اقوام غير تالشِ گيلان غور كنم. نه اينكه فكر كنيد به خاطر عرق تالشي بوده. نه! دليل دارم. اوّل اينكه فرهنگ تالش
آن قدر قدمت و غنا و آوازه دارد و آن قدر در وصفش گفته اند و نوشته اند كه به تعريف و تمجيد
امثال من نيازي نيست و دوم اين كه دنيا به بركت رشد روزافزون فناوري ارتباطات، آن قدر كوچك شده و فرهنگ هاي مختلف آن چنان در هم تنيده شده اند كه ديگر مرزبندي بين فرهنگ هايي كه تا ديروز كاملاً متفاوت و گاه حتي متضاد هم بودند مفهومش را از دست داده، چه برسـد به مـرزبـنـدي بين فرهنـگ اقـوام تـالـش (كادوس)، گيل و ديلم كه قرن ها سابقه همزيستي و بالطبع آميختگي فرهنگي و هنري دارند. اين را مي شود از تنوع موسيقي هايي كه جوانان امروز گوش مي كنند و نيز از سبك هاي مختلفي كه اركسترهاي محلّي اجرا مي كنند و شرحش در ادامه خواهد آمد، به راحتي فهميد.
اين كه گفتم در موسيقي گيلكي زياد غور نكرده بودم به معني عدم آشنايي نيست. چرا كه از وقتي موسيقي را به عنوان يك هنر متعالي شناخته ام، موسيقي گيلكي را نيز به موازات موسيقي پارسي، تالشي و آذري گوش كرده ام و از تحريرهاي مخملي استاداني چون پوررضا، مسعودي و عاشورپور مسحور و محظوظ شده ام.
اما اولين باري كه صداي پوررضا را از نزديك شنيدم و جولان استادانه اش را در گوشه هاي آوازي شرق و غرب گيلان به عينه ديدم، تازه فهميدم كه چيز زيادي از موسيقي گيلكي نمي دانسته ام!
بي تعارف بايد بگويم هنوز هم حيرانم كه چگونه يك هنرمند، شايد بهتر باشد بگويم يك ستاره، مي تواند اينگونه استادانه نت هاي سركش موسيقي را چون موم نرم كند و به اطاعت بي چون و چرا از تارهاي صوتي حنجره اش وا دارد و از مايه و گوشه اي به مايه و گوشه اي ديگر براند!
اين آشنايي و متعاقب آن كنكاش بيشتر در ساختار موسيقي گيلكي، مرا بر آن داشت تا اين سطور را به بهانه شكل گيري اولين اركستر موسيقي گيلان بنگارم.
بايـد اذعــان كنـيم كه امـروزه بـا وجـودي كه هنرمندان زيادي در عرصه موسيقي گيلان فعالند ولي جاي خالي استادان تراز اول هميشه احساس مي شود. اينكه بايد طلوع ستاره هاي هنر را انتظار كشيد و يا مي توان با كشف استعدادهاي نهفته و پرورش آن ها ستاره ساخت و از نورش بهره برد، فعلاً مورد بحث ما نيست ولي اينكه تعريف و اجراي يك بستر و زيرساخت مناسب در همه زمينه هاي فرهنگي، هنري، اجتماعي و … مي تواند علاوه بر شكوفايي استعدادها به پيشرفت و بالندگي بينجامد، واقعيتي است انكار ناپذير و دقيقاً به همين دليل، تشكيل، رونمايي و اولين اجراي رسمي اركستر سمفونيك گيلان را بايد يك رويداد خجسته در عرصه هنر موسيقي گيلان قلمداد كرد.
خبرش را يك دوست به من داد. همراه دو قطعه بليط. در اوايل اسفندماه 91. البته هدف اين نوشتار، گزارش روند مراسم نيست. چرا كه اين كار در زمان خودش توسط رسانه ها انجام شده و بالطبع بازخوردهاي خودش را هم داشته است. اما با اذعان به اينكه برنامه اجرا شده توسط اولين اركستر گيلان در غروب 11 اسفند91 ، با وجود همه كاستي ها و نارسايي ها، در كل اوقات خوش و باشكوهي را براي من و همسرم كه از نزديك شاهدش بوديم، رقم زد، آن چه مرا به نوشتن اين جملات واداشت، تذكر و تأكيد بر چند نكته مهم است:
اول اين كه نفس تشكيل اركستر، با توجه به آنچه در ابتدا در مورد لزوم اقدامات زيربنايي در عرصه هاي هنري گفته شد، به خودي خود رويدادي است مهم و خجسته كه بايد به فال نيك گرفته شود. حتي با وجود تمام ضعف هايش. چرا كه هيچ كاري از ابتدا بي عيب نيست و پيشرفت و بالندگي همواره نيازمند جديت و حمايت است و چه بسا اركسترهاي بزرگ و معروفي مانند «اركستر فيلارمونيك برلين» نيز در ابتداي تشكيل، بضاعتي بيش از اين نداشته اند، بنابراين چنين اقدامي قطعاً بايد توسط مسئولين، دست اندركاران، هنرمندان و هنردوستان جدي گرفته شود و حتّي الامكان از هيچگونه مساعدت و كمكي براي استحكام و بالندگي اين نهال نوپا كه با همت عده اي جوان سخت كوش به بار نشسته دريغ نشود.
دوم اينكه بايد ياد بگيريم انسان ها را به خاطر داشته هايشان تشويق كنيم و به خاطر كمبودهايشان حمايت. اركستري كه با اين همه مشكلات و كمبودها، مي تواند 30 نفر هنرمند را گرد آورد، تمرين كند، سرپا بايستد و بتواند در يك برنامه زنده با تسلّطي قابل قبول، قطعات با ساختارهاي متفاوت از موسيقي اصيل ايراني (قطعه اي از استاد شهبازيان در ماهور و سرودِ اي ايران در مايه دشتي) گرفته تا موسيقي كلاسيك بين المللي (والس ساخته موسيو لومير) و قطعات ناب و هميشه زنده گيلكي (رعنا ، ميرزا ، نكن ناز و … ) را به خوبـي اجرا كنـد ، جـدّاً
جاي تقدير دارد.
سوم اينكه نبايد بپذيريم و به خود تلقين كنيم كه عدم رعايت حداقل هاي علم مديريت و بي توجهي به برنامه ريزي و زمان بندي جزو سرشت و يا فرهنگ ما شده و از آن گريزي نيست! بلكه بايد در اصلاح رفتارهايمان بكوشيم و مطمئن باشيم كه ما هم مي توانيم مثل همه جوامع پيشرفته، برگزاري يك گردهمايي را مديريت كنيم، به نحوي كه هر چيز سر جايش باشد. نه كسي جاي ديگري بنشيند و نه كسي سرپا بايستد! اين مسئله به ويژه در مورد موسيقي كه خود نماد نظم است اهميت دوچندان پيدا مي كند.
و بالاخره نكته آخر اينكه آنچه انسان ها و به تبع آن جوامع را اصلاح مي كند، پيشرفت هاي علمي، فرهنگي و هنري است. بياييد به اين مقوله بيشتر بيانديشيم، به قول مولانا:
عقل اول راند بر عقل دوم
ماهي از سر گَنده گردد نِي زِدُم
« وقتي زندگي به گوشه اي پرتت مي كند . . . »
يادداشتي از آقاي دكتر حميد قهرماني
وقتي زندگي به گوشه اي پرتت مي كند! بلند شو و اين بار محكم تر حركت كن. وقتي در جاده زندگي به دوراهي انتخاب رسيدي، راهي را برگزين كه در آينده به خاطرش از خودت ممنون باشي.
در اين نوشته 12 انتخابي را كه در آينده به خاطر انتخاب آن ها از خودتان ممنون خواهيد بود را به شما پيشنهاد مي كنيم. اينجا واقعاً انتخاب با شماست !!!!
امروز، شروع كن!
1) انتخاب خود!
ماسك بر چهره زدن عذاب آور است و تقلب خسته كننده. فرساينده ترين كار اين است كه تظاهر كني كسي هستي كه خودت مي داني نيستي! مهم نيست چه فكر مي كنند و چه مي گويند، آن ها تعيين نمي كنند چه كسي باشي! خود خودت را برگزين، حتي اگر مورد انتخاب هيچ كس نيستي.
2) به آن چه داري مباهات كن!
گاهي استفاده حداكثري از حداقل هايي كه در اختيار داري تو را به چيزهايي مي رساند كه تصورش را هم نمي كني. يك روز خوب با يك ذهنيت خوب آغاز مي شود. صبح وقتي چشمانت را باز مي كني چند ثانيه درنگ كن و به اين فكر كن كه زنده و سالم هستي. طوري زندگي كن كه انگار زندگي موهبتي بزرگ است و آنگاه در خواهي يافت كه واقعاً اين گونه است! زمان مي گذرد، فرصت زندگي يعني لحظاتي درخور قدرداني.
3) به خودت و رؤياهايت ايمان بياور!
سخت ترين لحظات زندگي وقتي است كه خودت را نشناخته اي، نه زماني كه ديگران دركت نمي كنند. به خودت ايمان داشته باش. به نداي درونت گوش بده! به فطرتت معتقد باش. شكرگزار تواناييهايت باش! تخيل كن و شجاعانه برايش بجنگ! كارهايي را انجام بده كه از آن ها مي ترسي، اما توانايي انجامش را داري. دنباله رو نگرش هايت باش. هر چيزي شدني است. تو مي تواني !
4) مثبت انديشي !
با رويكرد منفي نمي توان مثبت زيست. عرش يا فرش! انتخابي است براي ساختن نه مكاني براي يافتن! بگذار هر روزت رؤيايي باشد ملموس، عاشقانه اي باشد محسوس و دليلي براي ادامه زندگي! زندگي كوتاه تر از آن است كه در آني از آن مثبت نيانديشي!
5) حركت كن!
شادترين و موفق ترين مردم كساني هستند كه زنجيرهاي تعلل و تنبلي را گسسته اند، انجام به موقع امور موجب رضايت، ايجاد اشتياق و هيجان و افزايش بهره وري است. موفقيت در زندگي يعني حركت و فعاليت.
6) ببخش و رها كن!
آن چيزي كه دائم به آن فكر مي كني بخشي از زندگيت خواهد شد. مراقب افكارت باش! بزرگترين گام در تغيير جهان پيرامون، تغيير (دگرش) دنياي درون است. بر گذشته مويه نكن. گذشته، گذشته است! استرس فردا را دور بريز هنوز نيامده است! در حال زندگي كن و بر اموري تمركز كن كه تحت كنترلت هستند و با قدم هاي كوچك آرام آرام به پيش برو.
7) بلند شو، قامتت را صاف كن و ادامه بده.
محل حال حاضرت در زندگي موقتي است و جايي كه به آن ختم مي شود جاوداني! و مسير بين اين دو به تو بستگي دارد. پس دست از تلاش برندار. گاهي اوقات همه چيز خراب مي شود مطمئن باش اگر درست مي شد در واقع اوضاع بدتر از اين مي شد!
8) افراد منفي باف را شديداً دفع كن.
تو فرش دم راه نيستي! گاهي مردم فكر مي كنند مي توانند رويت قدم بردارند و به هركجا بروند. اين تويي كه بايد خودت را جمع كني و اجازه ندهي! هفت ميليارد نفر روي زمين زندگي مي كنند، به هيچ احدي اجازه نده ذره اي از شادي ات را مكدر كند. تو به اندازه كافي خوب، باهوش، زيبا و قوي هستي. مطمئن باش كسي، جايي بي صبرانه منتظر آن چيزي است كه تو ارائه مي كني.
9) با خانواده و دوستان در تماس باش!
خانه يعني جايي براي رفتن و خانواده يعني دوستداراني كه دوستشان مي داريم و داشتن «خانه» و «خانواده» موهبتي الهي است. گاهي در زندگي بايد آن ها را براي مدتي وداع كني و قدمي نو در مسيري ديگر برداري. مهم آن است كه اين افراد به خصوص دوستان نزديك و خانواده ات را هيچ وقت فراموش نكني.
10) زماني را به تفريح اختصاص بده!
تفريح را دست كم نگير! در فوران مسئوليت هاي ريز و درشت زندگي، ناپرهيزي هم لازم است. تفريح لازمه زندگيست كه بايد فراهم شود. بايد ياد بگيريم چگونه تفريح كنيم. افرادي كه زندگي هاي مفرح دارند بيست برابر بيش از ديگران احساس شادكامي و سعادت مي كنند.
10) گرده افشاني عشق و مهرباني!
شگفت ترين حقيقت در مورد زندگي آن است كه تو خودت انتخاب مي كني چه كسي در دايره ارتباطاتت باشد و چه كسي بيرون از آن. آن چه بر زندگيت اثر مي گذارد و بر آن چه در جهان پيرامونت سايه مي افكني تحت كنترل خودت است.
شادكامي و سعادتت در گرو تصميماتي است كه هر روز اتخاذ مي كني. پس سعي كن در روز حداقل به يك نفر عشق و مهرباني هديه كني و تصور كن در اين صورت در طول زندگيت به چند نفر اميد و سعادتمندي را ارزاني داشته اي.
12) تغييري كه مي خواهي در جهان ايجاد شود را ابتدا در خودت پياده كن!
به ديگران نگو چطور زندگي كنند. آن چه مي پسندي را در زندگي خودت اجرا كن و بگذار بقيه ببينند. آن چه داعيه دارش هستي و نيز آن چه در دل داري را تجربه كن! به عمل كار برآيد، به سخنداني نيست. كم كم مي بيني همه كساني كه در تيررس ديدشان بوده اي از تو تقليد خواهند كرد و مانند تو خواهند شد. پس كسي باش كه مي خواهي آن ها باشند.
« نقش استادان ابوعلي سينا در شهرت و ترقي او »
ابوالفتح جهاندار
دانش حيرت انگيز حكيم شيخ الرئيس ابوعلي سينا دانشمند گرانقدر ايراني و معالجات محيرالعقول او چنان شهرتي جهاني برايش به ارمغان آورد كه عوام و خواص را با اين نابغه شرق آشنا نمود. اما دانشمنداني كه با تعليمات دقيق و استادانه خود چنين نابغه اي را تحويل جامعه جهاني دادند، هنوز براي بسياري از مردم كشور ما ناشناخته مانده اند.
در زندگاني پر فراز و نشيب ابوعلي سينا دو استاد نقشي سرنوشت ساز داشتند كه در اين نوشتار كوتاه به اختصار به معرفي آنان خواهيم پرداخت:
ابو عبداله ناتلي
ابن سينا در شرح حال خود چنين آورده است:
« … ابو عبداله ناتلي (اهل ناتل از بلاد طبرستان) به بخارا آمد و پدرم او را در خانه ما جاي داد … من پيش او خواندن ايساغوجي (مدخل منطق) را شروع كردم. او از هوش و قوه تصرف من متعجب شد و به پدرم گفت: زنهار او را به هيچ شغلي جز كسب دانش مشغول نگردان… » شادروان دهخدا نيز در لغت نامه مشهور خود به اين مطلب اشاره اي كوتاه اما عالمانه دارد:
« … و چون در آن عصر ابوعبداله ناتلي در فن ايساغوجي و صناعت منطق به مزيد مهارت و فرط احاطت مسلم بود، پدرش عبداله آن دانشمند يگانه را به خانه برد و ابواب احسان و اكرام بر او بگشود و از او درخواست تا از محزونات خاطر بر وي مبذول دارد …»
ابن سينا كه قبل از ورود عبداله ناتلي به بخارا، نزد سبزي فروشي به نام محمود مساحي به فراگيري حساب هندي مشغول بود، حضور اين استاد گرانقدر را مغتنم شمرده عناصر يا اصول هندسه اثر اقليدس رياضي دان مشهور يوناني و كتاب معروف المجسطي اثر بطلميوس ستاره شناس بزرگ يوناني را نزد ناتلي خواند.
با اين توصيف ناتلي هوش سرشار بوعلي را باز شناخت. در مدرسه و منزل به طور تمام وقت به تعليم او همت گماشت و او را به مسيري رهنمون كرد تا قادر گردد از هوش سرشار خود بهره گيري مناسب كرده به قله هاي رفيع دانش صعود نمايد. مي توان گفت ناتلي به موازات آموزش با تشويق خود هسته اوليه ژرف انديشي را در نهاد ابن سينا ايجاد كرده به شاهراه ترقي سوق داد. پس بايد نقش اوليه و جاودانه ناتلي در حيات علمي نابغه شرق مورد توجه و ستايش قرار گيرد.
ابوسهل مسيحي جرجاني (گرگاني) دومين استاد ابن سينا
در دوران ديگري از زندگي ابن سينا دانشمند ديگري حضور سرنوشت ساز دارد كه به نام ابوسهل جرجاني نامبردار است.
ابوسهل در دانش پزشكي به چنان شهرتي دست يافت كه به جالينوس شرق ملقب گرديد. وي كه دانش طب را در بغداد فرا گرفته بود، چنان مشهور شد كه او را خلف ارسطـاطاليـس ( ارسطو )
لقب داده اند. بوسهل عيسي بن مسيحي گرگاني در گذشته سال 999 يا 1000 ، مؤلف دائره المعارف مفصل در پزشكي است. اين فرد انديشه نگارش كتاب معروف (قانون) را در ذهن ابن سينا پديد آورد و الگوي وي در تدوين اين اثر ارزشمند قرار گرفت.
وي تا پايان عمر در كنار بوعلي بود تا آنكه در بيابان خوارزم در اثر طوفان شديد دار فاني را وداع گفت.
ابن سينا در دوران پرآشوب حيات خود دويست و پنجاه اثر به حجم هاي مختلف نوشت كه بعضي از آن ها را هنگام سفر جنگي و در واقع در پشت اسب املاء مي كرد و ديگري مي نوشت.
منابع و مآخذ:
1– دائره المعارف بزرگ اسلامي- جلد چهارم
2- علوم اسلامي و نقش آن در تحول علمي جهان- الدوميه لي- ترجمان: محمدرضا شجاع رضوي- دكتر اسداله علوي
3- لغت نامه دهخدا- علي اكبر دهخدا
4- مجالس المؤمنين ج 3
5- نقد حال. مجتبي مينوي
6- تاريخ طب در ايران پس از اسلام. محمود نجم آبادي
7- چهار مقاله عروضي سمرقندي
8- علم و تمدن در اسلام. سيد حسن لفر
سلمانشهر (متل قو)- داروخانه جهان
« اعلام تعرفه هاي پزشكي به وسيله هيئت دولت »
از تلاش ها و مجاهدت توصيف ناپذير آقاي دكتر محمود فاضل عضو شوراي عالي نظام پزشكي كشور و رئيس نظام پزشكي سبزوار كه براي به ثمر رسيدن تعرفه فني داروسازان سعي وافري به خرج داده اند ، تشكر و قدرداني مي نمائيم.
هيئت مديره انجمن داروسازان گيلان
رياست محترم انجمن داروسازان ايران شعب سراسر كشور
با عرض سلام و ادب
احتراماً پيرو تلاش ها و پي گيري هاي مستمر همكاران در انجمن داروسازان ايران، سازمان نظام پزشكي، سازمان غذا و دارو و شوراي عالي بيمه و به ويژه حضور مؤثر نمايندگان انجمن در جلسه كارشناسي مورخ 27/12/1391 در وزارت بهداشت و درمان، تعرفه خدمات حرفه اي داروسازان در بخش خصوصي در سال 1392 به همراه تعرفه ساير گروه پزشكي در تاريخ 24/2/1392 در تصويب نامه هيئت وزيران كه به پيوست آمده، ابلاغ گرديد.
بندهاي مربوط به تعرفه خدمات حرفه اي داروسازان به شرح زير مي باشد:
1- تعرفـه خدمات حـرفـه اي داروسـاز به شرط رعايت شرح وظايف ابلاغي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي براي داروسازان معادل سيزده هزار (13000) ريال در ساعات روز و پانزده هزار و پانصد (15500) ريال در ساعات شب و ايام تعطيل و در نسخ كمتر از پانزده هزار (15000) ريال، شش هزار و پانصد (6500) ريال مي باشد.
2- تعرفه خدمات حرفه اي داروساز جهت داروهاي بدون نسخه (OTC) كه فهرست آنها توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اعلام مي شود، پانزده درصد (15%) بهاي دارو و حداكثر تا سقف شش هزارو پانصد (6500) ريال.
با تشكر- دكتر سيدمهدي سجادي
دبير انجمن داروسازان ايران
**************
جناب آقاي محمد تقي پاكدامن
مديركل محترم دفتر تشخيص و حسابرسي مالياتي
با عرض سلام و آرزوي موفقيت براي جناب عالي در سال جديد ، به استحضار مي رساند ؛
در قسمتي از نامه شماره 23224409/ ص مورخ 7/12/91 جناب عالي كه در پاسخ به نامه شماره 1266/ 23/ الف 91 مورخ 29/11/91 اين انجمن واصل گرديده ، پس از بيان مفاد ماده 86 و 85 ق . م . م آمده است « پرداخت كنندگان حقوق در ماه هاي بعد فقط تغييرات را صورت دهند »
از آنجایي كه حقوق روزانه پرسنل شاغل در داروخانه ( به استثناء مسئول فني ) از ابتداي هر سال بر اساس حداقل دستمزد روزانه اداره كار تنظيم و همه ماهه بر همان اساس پرداخت مي گردد ، بنا براين هيچ گونه تغييري در ميزان دستمزد پرسنل تا آخر سال حاصل نمي گردد و نتيجتاً نيازي به تسليم هر ماهه فهرست دستمزد كاركنان نمي باشد. روشي كه در اكثر استان هاي تحت مديريت جناب عالي انجام مي شود و به صراحت در نامه شماره 13916/ 113/ د مورخ 8/8/91 اداره كل مالياتي گيلان نيز بيان گرديده است ولي متأسفانه تاكنون پاسخي به نامه مزبور داده نشده است.
عليهذا با توجه به ارادتي كه به جناب عالي در ملاقات هاي حضوري با گروه كارشناسان سازمان نظام پزشكي ( آقايان دكتر زالي ، دكتر امي و … ) در سال هاي قبل پيدا نموده ام انتظار دارم كه پاسخ مرحمتي جناب عالي به گونه اي قابل فهم براي همگان نگاشته شود تا ضمن رفع سردرگمي ، تسهيل و شفاف سازي مقررات كه از اهم برنامه هاي سازمان مالياتي است به اجراء درآيد.
با تشکر ـ انجمن داروسازان گیلان
****************
رياست محترم انجمن داروسازان ايران
جناب آقاي دكتر مژدهي آذر
با سلام و احترام ؛ پيرو مذاكره تلفني مورخ 31/1/92 و پيگيري هاي ناموفق بعدي با جناب عالي و آقاي مقدم به استحضار مي رساند :
چون سازمان مالياتي به ويژه ادارات بازرگاني استان ها مكلف به اجراي ماده 121 قانون توسعه پنجم براي داروخانه ها مي باشند و سازمان مالياتي هم به غلط نام داروخانه ها را در رديف مرحله اول اولويت به همراه ده رسته شغلي ديگر قرار داده است ، بنا براين مديران داروخانه ها دو راه بيشتر پيش روي ندارند :
1- عدم تمكين به اجراي ماده 121 و تحميل محروميت از معافيت مالياتي در عملكرد سال 92 به مبلغ 000/000/84 ريال و قبول اجراي ماده 101 ق.م.م و عوارض بعدي، چون از ابتداي سال 92 اعمال هرگونه معافيت مالياتي براي مؤدي منوط به انجام تكاليف قانوني است.
2- در صورت صلاحديد مكاتبه انجمن شعب با اداره بازرگاني محل ( صنعت ، معدن و تجارت ) و اخذ نرم افزار مربوطه با نظر كارشناسان بازرگاني به منظور نصب به كامپيوتر داروخانه ، تا با اجرايي شدن اين مرحله همانند اخذ دفتر مالياتي از جرايم مربوطه معاف گرديم .
بديهي است چنانچه شكايت انجام شده در بازرسي كشور به نتيجه برسد و سازمان مالياتي نظر خود را پس بگيرد ، داروخانه ها حداقل در عملكرد سال 92 از اجراي ماده121 معاف خواهند شد. پيشنهاد مي شود ضمن پيگيري جدي موضوع در بازرسي كل كشور،زمينه ملاقات با آقاي ارسلان فتحي پور رئيس كميسيون امور اقتصادي مجلس فراهم آيد تا منظور اصلي مقنن از ماده 121 روشن گردد . اما اگر پيگيري در بازرسي نتيجه بخش نبود ، شكوائيه اي با نظر مشاور حقوقـي انجمن به ديـوان
عدالت اداري منعكس گردد.
به هر صورت براي پاسخگويي به خيل عظيم همكاران داروخانه دار بايد يكي از راه هاي پيشنهادي را انتخاب نمود.
با تشکر ـ انجمن داروسازان گیلان
******************
جناب آقای علی منتصری
ریاست محترم سازمان صنعت و معدن و تجارت
سلام علیکم؛ احتراماً نظر به اینکه اداره کل مالیاتی در مهر ماه سال گذشته و اخیراً معاونت محترم مالیات بر ارزش افزوده استان طی نامه هایی به این انجمن تاکید به اجرایی شدن ماده 121 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه در مورد داروخانه های استان را دارند وبا وجودیکه به نظر کارشناسان هدف قانونگذار به دلیل شفافیت گردش دارو در کشور و داروخانه ، مشاغل خاص نبوده بلکه مشاغل عامی است که پروانه خود را زیر نظر وزارت صنعت و معدن و تجارت از شورای اصناف دریافت می دارند ولی به هر جهت به منظور پیشگیری از پیامدهای ناگوار این تصمیم نادرست دستور فرمایید نسبت به معرفی سیستم نرم افزار فروشگاهی قابل قبول کارشناسان و مورد استفاده در داروخانه اقدام لازم معمول تا نسبت به ترغیب نصب آن به داروخانه هایی که از سیستم رایانه برخوردارند اقدام گردد . شایان ذکر است که در این رابطه مکاتبات عدیده ای صورت گرفته و نهایتاً مراتب عدم مقبولیت این تصمیم از انجمن مرکزی داروسازان به ریاست بازرسی کل کشور طی نامه ای منعکس گردیده است (تصویر پیوست است) و پیگیری آن همچنان ادامه خواهد داشت .
با تشکر ـ انجمن داروسازان گیلان ******************
جناب آقای دکتر سعید خانجانی
ریاست محترم دفتر اسناد پزشکی سازمان تامین اجتماعی استان گیلان
با عرض سلام و ادب
احتراماً همان گونه که مستحضرید سقف تایید نسخ دارویی آن سازمان در دو سال اخیر تغییری نیافته است. با اینکه در سال گذشته سازمان های بیمه سلامت و نیروهای مسلح سقف مذکور را افزایش داده اند ، باز هم داروخانه ها به دلیل افزایش مکرر قیمت داروها در طی یک سال اخیر مجبورند تعداد نسخ بیشتری را تایید نمایند تا چه رسد به سازمان تامین اجتماعی که مبلغ تایید نسخ را ثابت نگهداشته است. این موضوع باعث کندی روند ارائه خدمات دارویی و اعتراض بیماران به دلیل افزایش مدت زمان انتظار جهت اخذ دارو در داروخانه گردیده است. لذا از آن ریاست محترم تقاضا دارد با توجه به موارد مطروحه نسبت به افزایش سقف تایید نسخ دارویی سازمان متبوع اقدام مقتضی مبذول فرمایید.
با سپاس فراوان ـ انجمن داروسازان گیلان *******************
جناب آقای سید محمد پوریا
مدیریت محترم شرکت زرین تجارت شعبه رشت
با عرض سلام و ادب
احتراماً همان گونه که مستحضرید چند ماهی است که آن شرکت محصولات خود را با اخذ چک پانزده روزه به فروش می رساند. این روند باعث اعتراض بسیاری از موسسین داروخانه ها شده است چرا که با توجه به مشکلات اقتصادی داروخانه اعم از عدم پرداخت مطالبات بیمه (با تاخیر5 الی 6 ماه) و افزایش مکرر قیمت دارو و کالاهای بهداشتی داروسازان حتی جهت پرداخت چک های سه ماهه خود با مشکل مواجه شده اند تا چه رسد چک را پانزده روزه صادر نمایند. لذا نظر به تعامل چند ساله داروخانه های استان با آن شرکت محترم ، تقاضا دارد نسبت به افزایش مدت تسویه فاکتورهای صادره شرکت (حداقل دو ماهه) اقدام مقتضی مبذول فرمایید.
با سپاس ـ انجمن داروسازان گیلان
*****************
جناب آقای علیرضا طاری بخش
معاون محترم مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور
سلام علیکم; احتراماً بازگشت به نامه شماره 257/260/ د مورخ 24/1/92 که رونوشت آن از طریق ریاست محترم انجمن داروسازان ایران واصل گردیده است به استحضار می رساند ;
چون در سطر آخر نامه ، به پاسخ ارسالی به این انجمن اشاره شده است ، لازم دیدم تا نظر جناب عالی را به سه موضوع مهم زیر که در پاسخ های مرحمتی شما و معاونین محترم و یا دفتر کل نظارتی بدان توجهی نشده است ، جلب نمایم .
1- عدم ارتباط مفاد ماده 121 قانون برنامه پنجم توسعه به مشاغل خاص .
2- برداشت نادرست و استفاده ناصحیح سازمان امور مالیاتی از اختیار داده شده در ماده 169 ق.م.م .
3- بر فرض برداشت درست ، عدم اولویت داروخانه در فراخوان اول .
1- 1 همانگونه که مستحضرید هدف قانون گذار از اجرای ماده فوق ایجاد شفافیت در چگونگی گردش و فروش کالا در سراسر کشور و تعیین تدریجی مشاغلی با نظر سازمان امور مالیاتی که برای شفاف سازی این گردش در اولویت هستند .
به نظر کارشناسان آگاه و غیر ذینفع در تصمیم گیری تعیین اولویت ، چون در ماده مذکور، مقنن ، وزارت بازرگانی ( صنعت و معدن و تجارت ) را مکلف نموده تا با هماهنگی شورای اصناف کشور و آن سازمان تا پایان سال دوم برنامه ، صاحبان مشاغل را بر اساس اولویت برای شفاف سازی ، ملزم به استفاده از سامانه های صندوق فروش ( مکانیزه فروش ) نماید ، بنا براین هدف مقنن مشاغل عامی است که تحت نظارت این دو نهاد فعالیت می نمایند ، تا وزارت بازرگانی بتواند با استفاده از اهرم های قانونی ضمن مشورت با صادر کننده پروانه یعنی شورای اصناف ، زمینه اجرایی شدن قانون را با كمك اتحاديه مربوطه فراهم آورد.
در ادامه همین ماده ، آن سازمان موظف به تعیین
تدریجی مشاغل بر اساس اولویت در شفافیت گردش فروش کالا شده تا در شهریورماه هر سال از طریق اطلاع کتبی و رسمی به اتحادیه های صنفی مربوطه ( چنین اتحادیه ای در مشاغل خاص وجود ندارد ) و … اقدام نماید .
به عبارت دیگر هدف مقنن ، رصد کامل بر گردش کالا است تا ضمن وصول مالیات بر ارزش افزوده از کالاهای مشمول ، مالیات بر درآمد نامبردگان نیز واقعی تر وصول گردد و در عمل ، عدالت مالیاتی موردنظر محقق شود .
استفاده از کلمات و عباراتی چون وزارت بازرگانی ، شورای اصناف کشور، اتحادیه صنفی، جواز کسب در متن ماده قانونی و نامه های صادره از سازمان امور مالیاتی کشور و ادارات کل تابعه که عمدتاً در قانون نظام صنفی به کار برده می شود ، خود بیانگر هدف مقنن از اجرای قانون برای مشاغل عام است ، چرا که اتحادیه صنفی در ساختار نظام صنفی از جایگاه حقوقی ویژه ای برخوردار بوده و تکالیف قانونی خاصی به عهده آنان گذاشته شده است ولی در تشکیلات قانونی نظام پزشکی و انجمن داروسازان چنین جایگاهی تعریف نشده است مگر آنکه با تفسیر به رأی خود ، به صرف آن که داروخانه هم به نوعی جزء مشاغل است در صدد جا انداختن نظریه نادرست خود باشیم و این بلای مالیاتی را همانند همه بلایای دیگر چون مالیات متمم ، تسلیم همه ماهه لیست دستمزد پرداختی غیر مشمول و افزایش افسار گسیخته سالیانه مالیات را بر سر داروخانه نگون بخت و نسیه فروش مجبور فرود آوریم.
مستحضرید که متولی داروخانه ها به جای وزارت بازرگانی ، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی ( صادر کننده پروانه ) و به جای شورای اصناف ، سازمان نظام پزشکی و انجمن وابسته به آن ( انجمن داروسازان ) می باشد ، در واقع اولویت و ضرورت برای نصب و راه اندازی و استفاده از سامانه صندوق فروش در داروخانه ها زمانی مقبولیت اجرایی و عقلی پیدا می کند که وزارت بهداشت با هماهنگی آن سازمان و سازمان نظام پزشکی مکلف به این امر گردد که قانون گذار به دلایلی چون ، طبیعت کاری مشاغل خاص ، منجمله داروخانه اجرای آن را برای این گروه در حال حاضر به صلاح ندانسته است .
2- 2 در مورد برداشت نادرست همین بس که در نامه شماره 12014/ 100 مورخ 28/6/91 رئیس کل محترم امور مالیاتی کشور و همچنین نامه 5287/250/ د مورخ 29/6/91 رئیس محترم امور مالیاتی تهران خطاب به ریاست محترم انجمن داروسازان ایران در پاراگراف ماقبل آخر نامه به ترتیب معیار شناسایی صاحبان مشاغل ( منظور داروخانه ) را از جواز کسب صادره توسط انجمن و اتحادیه ذکر کرده اند و غافل از آن که داروخانه موسسه ای است پزشکی که به موجب قانون ، پروانه کار آن ها توسط وزارت بهداشت صادر می گردد و این اشتباه برداشت تا ادارات کل استان ها و ادارات شهرستان ها پیش رفته است .
هرچند در اجرای طرح تحول نظام مالیاتی ، نصب ، راه اندازی سامانه صندوق فروش امر پسندیده ای است ولی اجرای آن برای مشاغل خاص ، با پیچیدگی های مخصوص به خود ، نیاز به قانون دارد . همان گونه که در ماده 154 ق.م.م برای تعیین ضریب مشاغل علاوه بر حضور نماینده شورای مرکزی اصناف در مورد اصناف و نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن برای سایر مشاغل ، حضور نماینده نظام پزشکی برای گروه پزشکی ، به دلیل پیچیدگی خاص توسط مقنن تاکید شده است .
این روزها شنیده می شود که برخی از مشاغل یا کسبه جزء که قابلیت استفاده از صندوق مکانیزه فروش را ندارند ، حسب نظر شورای اصناف ، از نصب آن مستثنی و به عبارتی مشمول محرومیت از تسهیلات و بخشودگی های مالیاتی نخواهند شد . سوال این است درمورد اکثریت داروخانه های مستقر در اقصی نقاط کشور که از چنین وضعیتی برخوردارند چه کسی نظر خواهد داد ! ؟ شورای اصناف یا وزارت صنعت و معدن و تجارت ! ؟ به راستی اهرم اجرایی ادارات بازرگانی برای مستنکفین نصب صندوق در داروخانه که هیچ گونه تعلق و ارتباط اداری و صنفی با اداره مزبور و شورای اصناف ندارند چه عاملی می تواند باشد و یا عدم ابلاغ این ماده قانونی از طرف بسیاری از انجمن های داروسازی کشور که فاقد امکانات اجرایی اند چه مسئولیتی برای آنان و یا داروخانه مورد نظر فراهم می آورد ، درحالی که این امر در وظایف قانونی اتحادیه های صنفی مورد نظر مقنن در قانون نظام صنفی برای مشاغل عام تصریح شده است .
3- 3 خوب است تعیین کنندگان اولویت درمورد داروخانه ، فقط یک لحظه خود را به جای یک مسئول فنی در داروخانه فرض نمایند ، محیطی که به منظور اجرای وظایف محوله به مسئول فنی ، بیش از پیش نیاز به دقت و آرامش برای عرضه صحیح دارو دارد ، گذشته از آن ، به دلیل استراتژیک بودن دارو ، تدارک و پخش آن به صورت متمرکز و تحت نظارت دولت صورت گرفته و خرید دارویی سالانه هر داروخانه از دهه 70 و در سالیان اخیر ، خرید لوازم بهداشتی و کالاهای جانبی ذیربط به اداره خدمات ماشینی آن سازمان ارسال می گردد و میزان فروش دارویی هر داروخانه به بیمه شدگان نیز که فروش اصلی آنان را تشکیل می دهد ، در دسترس ممیزان محترم مالیاتی می باشد و به خوبی می دانیم که عدالت مالیاتی مورد نظر در وصول مالیات از داروخانه ها به مراتب شفاف تر از سایر مشاغل به ظاهر مشابه به اجراء در می آید چرا که در نظام مالیاتی برای هر شغلی که اطلاعات کافی وجود داشته باشد مالیات حقه آن شغل وصول می شود و کمتر شغلی از صاحبان مشاغل را می توان یافت که گردش مالی آنان به شفافیت داروخانه برسد و تشخیص درآمد آنان ، به پیچیدگی سایر مشاغل به ظاهر مشابه را داشته باشد .
در تعجبم که چگونه است با وجود این همه شفافیت در فروش و گردش کالایی چون دارو آن هم در تمام مقاطع اعم از واردات ، تولید ، عرضه ، مصرف که اطلاعات کامل آن در آمـارنـامـه سالیانه وزارت بهداشت به زبانی گویا و قابل فهم وجود دارد بـه طوری کـه این حقیر در این گوشه کشور می داند کـه کل گردش ریـالی
دارو در کل ایران در سال 90 بالغ بر چهار هزار میلیارد و پرمصرف ترین آن از نظر عددی قرص استامینوفن کدئینه و ریالی کپسول آموکسی سیلین و … می باشد . باز هم داروخانه با وجود عدم مشابهت کاری ، در ردیف مشاغلی مورد حکم قرار می گیرد که من و شما به خوبی از عدم شفافیت مراودات آن ها آگاهی داریم و از این گونه غیر مشاغل غیر شفاف به وفور در کشور یافت می شود .
کلماتی چون اولویت ، تدریجی و عبارت « شفافیت در مبادلات اقتصادی » نیاز به روشنگری ندارد . این چه اولویتی است که باوجود شفافیت مبادلات کالایی چون دارو در تمام سطوح باز هم داروخانه در اولین فراخوان اولویتی قرار می گیرد ، کجای این تصمیم کارشناسی است ؟ و درستی استفاده از اختیار داده شده در ماده 169 ق.م.م را می رساند ؟
در هر صورت با پوزش از اطاله کلام و با توجه به شفافیت داد و ستد در داروخانه و معافیت دارو و متعلقات مربوطه از قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرایی شدن این قانون تا مرحله عمده فروشی و نیز عنایت خاص به مکاتبات عدیده به ویژه مکاتبه سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت مبنی بر عدم وجاهت قانونی این تصمیم گیری دستور فرمایید ضمن پیشگیری از اصرار در اجرایی شدن این تصمیم نادرست ، همراهی لازم برای خروج داروخانه از اولویت در این مرحله به
عمل آمده و نتیجه ، امر به ابلاغ گردد.
با تشکر ـ انجمن داروسازان گیلان
*************
جناب آقاي دكتر غلامحسين الهام
مشاور ارجمند حقوقي رياست محترم جمهوری اسلامی ایران
سلام عليكم ؛ احتراماً در اجراي ماده 121 قانون 5 ساله توسعه جمهوري اسلامي ايران كه به نظر بسياري از كارشناسان ، به منظور ايجاد شفافيت گردش كالا براي مشاغل عام تدوين يافته است ، سازمان امور مالياتي كشور شغل خاصي چون داروخانه را ملزم به انجام الزامات قانوني اين ماده نموده و تاكنون مكاتبات عديده ، براي حذف نام داروخانه از اين تصميم نادرست از اقصی نقاط كشور به نتيجه اي نرسيده است . ضمن ارسال تصوير تعدادي از مكاتبات انجام يافته به شرح زير :
1- نامه شماره 13034/200 مورخ 28/6/91 رئيس كل امور مالياتي كشور
2- نامه شماره 1185/ 23/ الف91 مورخ 27/10/91 انجمن داروسازان گيلان
3- جوابيه شماره 22547/230/ص مورخ 15/11/91 معاونت ماليات هاي مستقيم كشور
4- جوابيه شماره 257/260/ د مورخ 24/1/92 معاونت ماليات بر ارزش افزوده كشور
5- جوابيه شماره 189/23/ الف 92 مورخ 10/2/92 انجمن داروسازان گيلان به نامه فوق الذكر تقديم مي گردد و استدعا دارد تا به منظور اجراي صحيح قانون فوق الاشاره دستور رسيدگي لازم معمول و از نتيجه نهايي ، اين انجمن را مطلع فرماييد .
با احترام مجددـ انجمن داروسازان گيلان
*************
برادر گرامی جناب آقای سید حمید حسینی
مدیریت محترم سازمان بازرسی استان گیلان
سلام عليكم ؛ احتراماً به استحضار می رساند:
مسئولان سازمان مالیاتی کشور و به تبع آن مسئولان محترم استانی که احترام ویژه ای برای آنان قائليم ، به دلیل برداشت نادرست از مفاد ماده 121 قانون ، که به نظر بسیاری از کارشناسان آگاه به منظور ایجاد شفافیت گردش كالا براي مشاغل عـام تدوين يافته و ساز و کار اجرایـی آن در همان مسیر ترسیم شده است ، شغل خاصي چون داروخانه با وجود روشنی گردش کالا، که از قانون خاص خود تبعیت نموده (قانون نظام پزشکی) و به استناد تبصره ماده 2 قانون نظام صنفی از شمول آن معاف می باشد ، در ردیف مشاغل عام اولویت داری قرار داده و ملزم نموده تا مدیران داروخانه حداکثر لغایت 31/2/92 محل کار خود را مجهز به صندوق سامانه فروش ( POS ) نمایند. از آنجایی که مسئولان محترم استانی با قبول دلایل ارائه شده این انجمن ، اجرای آن را به صرف یک دستور اداری قلمداد می نمایند ، مکاتبات عدیده ای در همین رابطه با مسئولان ذیربط کشوری به عمل آمده که به عنوان نمونه تصویر تعدادی از مکاتبات به شرح زیر نقدیم می گردد :
1- نامه شماره 13034/200 مورخ 28/6/91 رئيس كل امور مالياتي كشور
2- نامه شماره 1185/ 23/ الف91 مورخ 27/10/91 انجمن داروسازان گيلان
3- جوابيه شماره 22547/230/ص مورخ 15/11/91 معاونت ماليات هاي مستقيم كشور
4- جوابيه شماره 257/260/ د مورخ 24/1/92 معاونت ماليات بر ارزش افزوده كشور
5- جوابيه شماره 189/23/ الف 92 مورخ 10/2/92 این انجمن به نامه فوق الذكر
حال استدعا دارد تا به منظور رسیدگی اجراي صحيح قانون فوق الاشاره وقت ملاقاتی تعیین فرموده تا به ادای توضیحات لازم این بررسی با اصل 138 قانون اساسی منطبق گردد.
با احترام مجدد ـ انجمن داروسازان گيلان
*****************
جناب آقای دکتر ارسلان داداشی
معاونت محترم بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان
با عرض سلام و ادب
احتراماً به پیوست قطعنامه موسسین داروخانه های طرف قرارداد با بیمه روستایی تحت پوشش آن معاونت محترم ایفاد می گردد. همانگونه که از مفاد قطعنامه مذکور بر می آید همکاران داروساز طرف قرارداد خواستار اخذ مطالبات معوقه و تصحیح روند اجرایی قرارداد منعقده می باشند.
1ـ عدم پرداخت مطالبات معوقه و بلند مدت باعث فلج ساختار مالی داروخانه و ایجاد ضرر و زیان برای موسسین ذیربط شده ، به گونه ای که قادر به پرداخت بدهی های خود به شرکت های توزیع کننده نیستند و به ناچار به دلیل عدم خرید دارو قادر به پذیرش بیماران نخواهند بود و متعاقب آن اعتراض مردم تحت پوشش مراکز را به همراه خواهد داشت.
2ـ از دیگر مشکلات مطروحه در قطعنامه مذکور موارد اجرایی آن است. در سال 91 معاونت محترم اقدام به صدور دستورالعملی مبنی بر ثبت نسخ بیمه روستایی توسط نرم افزاری که آن معاونت معرفی کردند ، نمود. جدا از بحث اقتصادی نرم افزار معرفی شده که مستلزم هزینه بالایی برای داروخانه ها بود ، اساساً کار کارشناسی بر روی نرم افزار مذکور ، نحوه ثبت نسخ توسط کار گروه معرفی شده معاونت ، به روز بودن اطلاعات موجود در باره قیمت داروها و … اعمال نشده بود. شورای داروخانه داران انجمن داروسازان گیلان ضمن انعکاس موارد فوق درخواست جلسه ای مشترک با کارشناسان دارویی و نرم افزاری معاونت بهداشتی را نمودند که این تقاضا به دلایل مختلف مورد اجابت قرار نگرفت تا اینکه با گذشت زمان ثابت گردید که نه نرم افزار جوابگو بوده و نه ثبت کنندگان نسخ ( کاربران ) تجربه نسخه خوانی لازم را داشته اند. از طرفی حسابداری مراکز نتوانسته صورتحساب داروخانه ها را به تفکیک پرداخت نماید و مسئله مهم اینکه نگهداری اسناد مالی ارائه شده داروخانه ها به بدترین وضعی نگهداری شده به طوری که تعداد نسخ تحویلی هیچ داروخانه ای با نسخ رسیدگی شده مطابقت نداشته است.
لذا از آن مقام محترم تقاضا دارد جهت رفع بحران احتمالی و پیشگیری از اختلال در روند ارائه خدمات دارویی مراکز تحت پوشش آن معاونت نسبت به پرداخت مطالبات بحق داروخانه های طرف قرارداد ( بند یک قطعنامه) همچنین جهت تصحیح روند اجرایی ( بند 2 نامه
قطعنامه) اقدام مقتضی مبذول فرمایید.
با سپاس ـ انجمن داروسازان گيلان
***************
قطعنامه داروسازان طرف قرارداد با بیمه روستایی معاونت بهداشتی استان گیلان
اینجانبان مؤسسین داروخانه های طرف قرارداد با بیمه روستایی معاونت بهداشتی موارد ذیل را تأیید و مفاد آن را قابل اجرا می دانیم :
1ـ در صورت عدم پرداخت مطالبات معوقه کل سال 91 توسط معاونت بهداشتی به داروخانه های طرف قرارداد تا تاریخ 31/2/92 ، از پذیرش نسخ مربوطه بعد از تاریخ مذکور خودداری نموده و در صـورت رضـایت بیماران داروهای منـدرج در نسخ نقداً تحویل آنان خواهد شد.
2ـ در صورت پرداخت مطالبات ذکر شده در بند یک و ادامه همکاری متقابل ، جهت تصحیح روند اجرایی قرارداد منعقده با معاونت بهداشتی موارد ذیل رعایت گردد :
2-1 ) به جهت نقص سیستم نرم افزاری ثبت نسخ مراکز بهداشت ، نسخ هر داروخانه توسط نرم افزار موجود در آن داروخانه ثبت و CD مربوطه تحویل مراکز بهداشت گردد.
2-2 ) با توجه به مفقود شدن نسخ تحویلی بعضی از داروخانه ها در مراکز بهداشت ، تحویل نسخ به مراکز مذکور بایستی با اخذ رسید انجام پذیرد.
2-3 ) نظر به اینکه در بعضی از موارد مشاهده شده است به دلیل عدم آگاهی کارشناسان دارویی کنترل کننده نسخ از نوع و قیمت دارو ( که متأسفانه در محدوده زمانی کوتاهی تغییر می یابد ) ، داروخانه ها دچار ضرر و زیان شده اند ، جهت جلوگیری از این روند معیوب از معاونت محترم بهداشتی درخواست گردد کنترل نسخ توسط کارشناسان ذیصلاح انجام گیرد.
این قطعنامه در 2 بند و 3 تبصره تصویب گرديد.
*****************
برادر گرانقدر جناب آقاي سليمان احمديخواه
مديركل محترم سازمان امور مالياتي استان
سلام عليكم ؛ احتراماً بازگشت به نامه شماره 3256/ 113/ د مورخ 21/2/92 ، ضمن تجديد ارادت خالصانه و تأكيد بر احترامي كه اينجانب و مجموعه انجمن براي شما و كليه همكارانتان قائلند، پاسخ تان را با يك بيت شعر آغاز مي كنم:
خشت اول گر نهد معمار كج
تا ثريا مي رود ديوار كج
نامه حضرتعالي كه بر اساس تكليف تعيين شده در سطر آخر دستورالعمل شماره 26083/ 200 مورخ 23/12/91 رئيس كل محترم سازمان امور مالياتي كشور تنظيم شده است ، در نگاه اول انجام تكليفي است كه در آن سطر مورد تأكيد قرار گرفته ولي چون دستورالعمل مزبور برخلاف نص صريح اصل 138 قانون اساسي تهيه گرديده و با هدف مورد نظر مقنن در ماده 121 قانون برنامه توسعه پنجم همخوانی ندارد ، بنابراين الزام قانوني براي داروخانه ها نخواهد داشت. به همين منظور يك بار ديگر نظر شما را به سه نكته مهم اشاره شده در نامه شماره 189/23/الف92 مورخ 10/2/92 اين انجمن خطاب به آقاي عليرضا طاري بخش ، كه رونوشت آن به دفترتان ارسال شده جلب نموده و توقع دارم تا در يك جمع كارشناسي موضوع از منظر حقوقي مورد بررسي قرار گيرد.
البته درست است كه از نظر لغوي ، انجمن هم در رديف اتحاديه مي گنجد ، ولي اتحاديه مورد تأكيد مقنن در پاراگراف آخر ماده 121 كه سازمان را ملزم به اجراي اهداف قانون ، از آن طريق نموده است ، اتحاديه اي است كه در قانون نظام صنفي كشور تعريف شده و از جايگاه حقوقي خاصي برخوردار مي باشد. به طوري كه فلسفه وجودي آن در 8 ماده و 26 تبصره ( از ماده 21 الي 29 ) و وظايف و اختيارات آن در ماده 30 و همچنين تأمين منابع مالي اتحاديه براي انجام وظايف محوله در ماده 31 مشخص گرديده است.
تكليف به اينجانب براي ابلاغ اطلاعيه پيوست نامه ، صرفنظر از ارادت في مابين ، كه آن را واجب الاطاعه مي نمايد در كدام يك از قوانين كشور تعريف شده است ؟ در ق.م.م يا اساسنامه انجمن داروسازان ايران ؟
آگاهم كه اين قسمت نامه صرفاً بر اساس سطر آخر دستورالعمل سازمان امور مالياتي كشور نوشته شده است.
سرور گرانقدرم ؛ اگر در پاراگراف آخر ماده 121 ، قانون گذار اجراي تدريجي آن را از طريق اتحاديه هاي صنفی تعيين نموده به اين خاطر است كه در قانون نظام صنفي كشور، وظايف و اختياراتي هم براي اتحاديه هاي صنفي وابسته به وزارت بازرگاني، تعريف شده است. اصولاً در ساختار انجمن هاي داروسازي كشور چنين اتحاديه اي وجود ندارد.
البته بازگو كردن نقش داروساز داروخانه در حلقه درمان سخن را به درازا مي كشاند و متأسفانه اين نقش در بسياري از تصميمات مديران ناديده گرفته مي شود ولي از ديدگاه آگاهان علوم پزشكي ، اولويت اول در كار دارو و داروخانه داري ارائه صحيح خدمات داروئي به بيماران است. چرا كه داروساز آگاهي هاي علمي خود را به منظور حفظ سلامت مردم به رايگان به دست نياورده است و چنانچه مسئولين ، ارائه اين خدمت را لازمه سلامت جامعه بدانند ، مي بايست بهاي آن را بپردازند. مگر كل درآمد مالياتي از گردش ريالي دارو در كشور چقدر است كه آن هم با برداشت نادرست از قانون و اخذ تصميم غلط ، داروخانه را بدون فراهم شدن بستر لازم به مسيري بكشانيم كه از وظيفه اصلي خود باز بماند؟
به هر صورت با پوزش از اطاله كلام ، اكنون كه مسئوليت پاسخگويي به اين امر به جناب آقاي عليرضا طاري بخش معاونت محترم ماليات بر ارزش افزوده كشور واگذار گرديده است ، انتظار دارم تا به طريق مقتضي همانند اسلاف خود تصميم گيري در مسير درست را گوشزد نموده تا داروخانه ها به غلط در فرصت باقيمانده مشمول محروميت از بخشودگي ها نگردند.
البته ميل نداريم كه حل موضوع را به مطبوعات بكشانيم چرا كه از كودكي آموختيم، « لباس چرك خود را بايد در خانه شست ». اما متأسفانه مكاتبات متعدد، تاكنون بي پاسخ مانده و يا به پاسخ هاي كليشه اي بسنده شده است.
بديهي است بي توجهي به نكات مورد اشاره
در نامه هاي متعدد، بانيان اين دستورالعمل را از مسئوليت هاي اشاره شده در ماده 1 و 2 قانون مسئوليت مدني مصوب 7/2/1339 مبري نخواهد نمود.
با احترام ـ انجمن داروسازان گيلان
*****************
جناب آقای دکتر ارسلان داداشی
معاونت محترم بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان
با عرض سلام و ادب
احتراماً بازگشت به نامه شماره 1622/124/3/ ب مورخ 25/2/92 به استحضار می رساند بر اساس گزارش کار گروه شورای داروخانه داران انجمن داروسازان گیلان شهرستان های کیاشهر ، تالش ،
آستانه و لاهیجان به ترتیب 68% ، 69% ، 47% و
57% مطالبات خود را اخذ نموده اند که این آمار با بند یک نامه مذکور که صراحتاً اعلام شد
بیش از 100% مطالبات 8 ماهه داروخانه های طرف قرارداد پرداخت گردیده است ، مغایرت دارد.
از طرفی پیرو نشست جناب آقای مرادی نماینده آن معاونت محترم در جلسه مورخ 26/2/92 با شورای داروخانه داران و مذاکرات انجام شده در خصوص نقایص سیستم نرام افزاری ثبت نسخ ، خواهشمند است جهت بررسی آمار پرداختی واقعی و تصحیح دیگر موارد اجرایی قرار داد فی مابین جلسه مشترکی با جنابعالی و کارشناسان ذیربط آن معاونت محترم در اسرع وقت برگزار گردد تا به نتیجه مطلوبی نایل شویم.
با سپاس ـ انجمن داروسازان گيلان
پيام تسليت
متأسفانه در دو ماهي كه گذشت همكار ارجمند آقاي دكتر رضا عسكري سادات محله در غم از دست دادن مادر و پدر همسر گرامي شان سوگوار شدند.
با عرض تسليت به اين بزرگوار براي آن مرحومان از دست رفته آرامش ابدي و براي بازماندگان گرامي صبر و شكيبايي آرزو مي نماييم.
سلام.وبسایتتون خیلی خوب و مفیده.به کارتون
ادامه بدین
سلام.ممنون .خیلی خوب بود.از دست اندرکاران وبسایت به این خوبی سپاسگزارم
Very great post. I jusst stumblled upon your blog annd wante to sayy that I
hav truly njoyed browsinmg your blog posts.
In anny case I’ll bee subscribing on youyr rss feed and I’m hooping you write agaiin very soon!
It’s amazinjg for me to have a wweb page, which iss
helpful designed for my experience. thannks admin
Excelent blog! Do you hve any hints for aspiring writers?
I’m hoping to start my ownn blog soon but I’m a little lost on everything.
Would you advise stawrting with a free platform like WordPress or go for a
paid option? There are so many options out there that I’m totally overwhelmed ..
Any recommendations? Appreiate it!
Truly when someone doesn’t understand then its up to other visitors that they wiol help,
so here it takes place.
I just like the valuable information you provide iin your articles.
I’ll bookmark your weblog and check once more riight
here regularly. I am relaively sure I’ll bbe informed a lot of nnew stuff right here!
Besst oof luck for the next!
For latesxt information you have to visit world-wide-web and onn world-wide-web I found this website as
a best web page for hottest updates.
It’s actually a great and useful piece of info.I am satisfied thaat you shared this useful information with us.
Please keep us up to date like this. Thanks for sharing.
Wow, this article is nice, my younger sister is analyzing
these kinds of things, therefore I am going to tell her.
It’s an awesome piece of writing for all the web visitors; they will get benefit from it I am sure.
You made some good points there. I looked on the net for more information about the issue andd founmd most individuals will go along with
your views on this web site.
WOW јust ᴡhаt I wаs searching fоr. Caame hеre
by searching for x
Ꮤhɑt’ѕ ᥙp Dear, are you aϲtually visiting tһis site daily, іf
so after that you willl aƅsolutely obtain nice know-how.
Heⅼlo, I enjoy reading all of youг post. І like to ᴡrite ɑ lіttle comment tto support уou.
Нell᧐! I’ve been reading your weblog for some tіme noԝ ɑnd finaⅼly got the courage to ɡо ahead and gіve you a shout oout from Humble Texas!
Jusst ѡanted to tеll yߋu keeⲣ up the excellent work!
Excellent post. I used to be checking constantly this blog
and I’m inspired! Ⅴery useful information ρarticularly
the ⅼast part 🙂 I maintain sᥙch info much.
I uѕed to be looking foor thіs particulаr inf᧐rmation fοr a ᴠery lengthy time.
Thank you annd ɡood luck.
Hello would you mind letting mе know which hosting company yoս’re using?
Ι’ve loaded уour blog inn 3 dіfferent internet browsers аnd I
mustt say this blog loads а lot quicker tһen most.
Can you ѕuggest a ցood internet hosting provider
ɑt ɑ reasonable price? Ꭲhank you, I aрpreciate it!
whoah this weblog іѕ grеat i love reading уour posts.
Stay up the good work! You realize, many people aгe
hunting around for thіs info, yοu can heⅼp them greatly.
I gоt this web siite from my pal wһo informed mе on the topic off thіs web site aand at thee moment thіs time
I am visiting this website and reading vey informative ⅽontent at thiѕ time.
https://www.youtube.com/watch?v=paaLVtSCxSA
سلام.ممنون .خیلی خوب بود.از دست اندرکاران وبسایت به این خوبی سپاسگزارم
Hi are using WordPress for your blog platform? I’m new to the blog world
but I’m trying to get started and set up my own. Do you require any coding knowledge
to make your own blog? Any help would be really appreciated!
It’s actually a nice and helpful piece of info. I am glad that you shared this useful info with us. Please keep us up to date like this. Thanks for sharing.|
سلام.ممنون .خیلی خوب بود.از دست اندرکاران وبسایت به این خوبی سپاسگزارم
سلام.وبسایتتون خیلی خوب و مفیده.به کارتون ادامه بدین